Topadviseurs over de succesfactoren van outbound deals

De redactie heeft in de eerste twee artikelen aandacht besteed aan grensoverschrijdende deals, afkomstig uit het buitenland én begeleid door adviseurs in Nederlands, namelijk:
– Dit zijn dé opvallendste grensoverschrijdende deals
– Loyens & Loeff, NautaDutilh en Allen & Overy hebben grenzen verlegd

Nu is het de beurt aan grensoverschrijdende outbound deals, die zijn begeleid door Nederlandse dealmakers. 

De Verenigde Staten, Duitsland en België
Het is een niet zo verassend feit, maar de Verenigde Staten staat op de eerste plek met 161 deals. In 2017 heeft DSM voor een bedrag van 22 miljoen euro geïnvesteerd in Amyris, waarmee het Nederlandse chemieconcern een minderheidsbelang van 12 procent in Amyris heeft genomen. Het uit de Verenigde Staten afkomstige bedrijf is gespecialiseerd in het omzetten van suiker in koolwaterstofverbindingen. Destijds werd overeengekomen dat DSM en Amyris zouden gaan samenwerken bij de ontwikkeling en vervaardiging van onder andere vitamineproducten. 

Op de tweede plek staat Duitsland met 159 deals, wat niet veel scheelt met de nummer één. De handel tussen Nederland en onze oosterburen is één van de grootste bilaterale handelsrelaties van Europa. In 2019 kwam de totale handel tussen Nederland en Duitsland uit op bijna 193 miljard euro. Dat is 1,2 procent hoger dan het voorgaande jaar. In december 2019 nam Takeway.com de Duitse concurrent Delivery Hero over, een gigantische overname waarvoor 930 miljoen euro werd betaald. Takeaway hoopt hiermee de marktpositie in Duitsland te verstevigen. Het moederbedrijf van Thuisbezorgd.nl neemt de merken Lieferheld, Pizza.de en Foodora over. 

Op de derde plek staat België met 127 deals. Een vrij recente deal – namelijk van afgelopen zomer – is de overname van het Belgische ACE door Standard Investment. De aan de Leidsegracht gevestigde investeringsmaatschappij heeft voor een onbekend bedrag de producent van medisch textiel overgenomen. Het Luikse bedrijf – opgericht in 1973 – is een maker van polyesterdoek dat gebruikt wordt voor de vervaardiging van chirurgische jassen, steriele lakens en operatiehemden. 

Rothschild & Co
Bij de adviseurs staat op de eerste plek Rothschild & Co met 31 outbound deals van de in totaal 166 deals, die het van origine Duitse Corporate Finance huis heeft begeleid.

Ook in 2020 heeft Rothschild & Co weer een aantal aansprekende Nederlandse klanten geholpen bij hun outbound overnames. Voorbeelden zijn de overname door DSM van het Oostenrijkse familiebedrijf Erber Group en ook het openbare bod op het Finse equipment rental bedrijf Cramo door familiebedrijf Boels. Deze transacties hadden ieder een transactie waarde van ongeveer EUR 1 miljard.

De redactie sprak met Bastiaan Vaandrager en Sander Griffejoen, die de Nederlandse afdeling van Rothschild & Co vertegenwoordigen. Griffejoen en Vaandrager vertellen meer over cross-border deals. ‘’Als je naar de outbound volumes kijkt de afgelopen decennia, zitten de grootste aantallen in de ons omringende landen. Dat komt omdat Nederlandse bedrijven, als ze niet organisch willen groeien, toch eerst kijken naar wat er in de sector in de ons omringende landen te koop zou kunnen zijn. Dan kom je automatisch al in Duitsland, België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk uit. Ook de attractie van de VS was de laatste jaren groot. Het is de grootste kapitaalmarkt ter wereld – al is dat nu een beetje aan het verplaatsen naar China – maar die economie is veel meer gesloten dan die in de VS’’, vertelt Griffejoen.

Nederlandse bedrijven zijn – terecht – veel voorzichtiger in China. ‘’Omdat je daar toch wel lokale insights en connecties moet hebben. Daar zoeken mensen eerder naar een Chinese partner om samen iets op te zetten, in plaats van 100 procent van de aandelen van een Chinees bedrijf te kopen.’’

Verschillende omgangsvormen
‘’Klanten vragen van ons vooral lokale relevantie’’, antwoordt Sander Griffejoen op de vraag wat de voornaamste uitdagingen zijn bij outbound deals. ‘’Een CEO die iets wil overnemen in het buitenland moet wel de juiste snaar kunnen raken, de juiste contacten leggen én het op de juiste manier aanvaren, zodat hij niet als vijandig gezien wordt. Met onze lokale set-up kunnen we die relevantie voor klanten bieden. De uitdaging is natuurlijk voor Nederlandse bedrijven: hoe spreek ik die Franse aandeelhouders het beste aan? Of, hoe zorg ik dat ik bij het Duitse management niet overkom als iemand met een klompjes-in-de-polder-aanpak.’’    

Bastiaan Vaandrager, die meerdere malen tot Best M&A Advisor is verkozen, haakt daarop in en geeft aan dat de grootste uitdagingen cultureel van aard zijn. ''Dat is het eerste gesprek dat plaatsvindt. Hoe ontspint zich dat? Spreken ze überhaupt dezelfde taal? Hoe gaan ze met elkaar om? Er is nog veel misvatting over hoe moeilijk het is om twee bedrijven samen te brengen in één en dan een overeenstemming te bereiken hoe het daarna geleid gaat worden. Veel van de gesprekken die wij rondom transacties voeren, zijn dan ook met onze eigen collega’s in onze buitenlandse kantoren, om te begrijpen wat de setting is in zo’n land. We denken hier met elkaar goed over na alvorens we ons advies aan de klant geven.’’

De belangrijkste reden waarom een transactie niet lukt? ‘’Dat gaat eigenlijk vaak niet om corporate finance vraagstukken of juridische aandachtspunten. Die zijn er natuurlijk ook, maar de belangrijkste reden waarom een transactie niet van de grond komt is vaak cultureel’’, vertelt Vaandrager.

Zijn verwachtingen voor de komende periode zijn dat er economische druk zal blijven zolang er geen vaccin of goede behandelingsmethode komt. Vaandrager: ‘’Wat ook het geval is: je kunt gewoon niet meer reizen. Waarom is dat belangrijk? Niet zozeer vanwege je vakantiegevoel, maar veel meer omdat buitenlandse potentiële kopers het management willen ontmoeten. Ze willen bij de fabrieken langs. Als ze niet kunnen reizen en niet zelf kunnen kijken, wordt het voor sommige kopers heel moeilijk om investeringsbeslissingen te nemen.’’

ING Bank
Op de tweede plek van de adviseurs staat ING Bank met 21 outbound deals van de in totaal 384 deals die de bank heeft gedaan. De in Amsterdam gevestigde bank was betrokken bij de fusie van afvalverwerkers Van Gansewinkel en Shanks Group in 2017. Opvallend aan deze deal van 482 miljoen euro is dat Peter Dilnot – de topman van het Britse afvalbedrijf – al sinds 2013 aasde op de Nederlandse concurrent. Dé wens van Dilnot om het Eindhovense bedrijf over te nemen, kwam Van Gansewinkel ook goed uit, want de marktleider verkeerde jarenlang in financiële problemen. Floris Schorer, Maurits Duynstee, Paul de Hek, Alexander Alting von Geusau en Jon Saini hebben destijds Shanks Group geadviseerd bij deze overname.

De reden van deze bedrijfseconomische misère? In 2007 hadden CVC en KKR met hoge schulden de Nederlandse afvalverwerker gekocht. Het adagium high risk, high reward ging helaas deze keer niet op, want de schuldpositie was ondraaglijk voor Van Gansewinkel. De private equity reuzen hebben wel soelaas geboden tegen deze problemen door hun aandelen over te dragen aan de schuldeisers, waarmee 60 procent van de vordering werd opgegeven – een aanzienlijke verlichting desalniettemin. 

Eind februari 2017 is de overname definitief beklonken. Hiermee gingen beide bedrijven ook een nieuwe fase in: Shanks Group en Van Gansewinkel gingen op in een nieuw merk, genaamd Renewi plc. Renewi plc zal (hopelijk) bijdragen aan de oplossing voor een aantal van de belangrijkste uitdagingen die we nu hebben, zoals het reduceren van afval, het tegengaan van vervuiling en onnodig gebruik van schaarse grondstoffen. Er is in ieder geval geen vuiltje aan de lucht met het adagium van het nieuwe bedrijf: waste no more.

Rabobank
Rabobank maakt de top 3 compleet met 20 deals van de 363 deals die door de bank zijn gedaan. In de zomer van 2019 heeft het Nederlandse trailerbedrijf TIP Trailer Services voor een onbekend bedrag – in ieder geval hoger dan 500 miljoen – PEMA overgenomen van de Luxemburgse private equity firm Sociëté Familiale d’Investissements. Het Duitse PEMA is een leasing- en verhuurbedrijf voor bedrijfsvoertuigen dat dienstbaar is in Denemarken, Duitsland, Polen, Zweden, Zwitserland en nog een paar andere landen. Hiermee zal TIP haar geografische voetafdruk vergroten, haar positie in Duitsland versterken én een toegang tot de Zwitserse markt verkrijgen. Vanuit Rabobank hebben onder andere Pirkka Jarvinen, Achim Boden en Alwin Fafieanie het Nederlandse bedrijf begeleid.

Deze overname van TIP is één van de 37 overnames die het bedrijf in de afgelopen zeven jaar heeft gedaan – de trailerverhuurder is drie keer zo groot geworden in de genoemde periode. Met de overname van PEMA is de bedrijfsomzet gegroeid naar 1 miljard euro. De commerciële topman Arjen Kraaij heeft eerder gezegd de snelle groei van TIP gedeeltelijk te danken is aan de combinatie van diverse activiteiten, zoals het leasen én verhuren. Daarnaast speelt de grote verschuiving van eigendom naar gebruik ook een rol. Dié trend om te huren of leasen wordt versterkt door toenemende onzekerheid bij vervoerders, vertelt de topman.