Faked in China

Bij dealmaking is het niet veel anders en als adviseur moet je constant op je hoede zijn. Tijdens due diligence gebeurt het regelmatig dat we herhaaldelijk vragen om een bepaalde vergunning en zodra de wederpartij begrijpt dat we niet loslaten, komt het document ineens op miraculeuze wijze boven tafel. De inkt druipt er bij wijze van spreken nog van af, maar met een stalen gezicht wordt je verzekerd dat alles in orde is.

Vervalste documenten
In onze praktijk hebben we elke maand wel een keer te maken met vervalste documenten. We zijn dus niet zo snel onder de indruk, maar laatst waren zelfs de doorgewinterde Chinese collega’s even verrast. Onze cliënt, een Europese multinational, kocht een onderneming in distress en de onderhandelingen sleepten zich al maanden voort – onder andere omdat zo’n tien lokale private-equitypartijen veel geld gingen verliezen.

Uiteindelijk is alles getekend, de transactie goedgekeurd door de overheid, de aandelen overgedragen en cliënt staat op het punt 50 miljoen USD over te maken. In China doen we op zo’n moment nog even een laatste belrondje langs alle betrokken partijen om te checken of alles in orde is. Zo komen we ook uit bij een voormalige interim-manager van de target. Hij was daar ooit door de PE-investeerders geplaatst en had op persoonlijke titel een plukje aandelen weten te bemachtigen. Zijn simpele antwoord aan mijn collega: “Ik heb geen idee waar je het over hebt. Ik ben een tijd terug wel benaderd, maar we werden het niet eens over de prijs, dus ik heb mijn aandelen nooit verkocht.”

Direct grote paniek natuurlijk. Wat was er gebeurd? De koper voelde er weinig voor om met alle PE-investeerders en andere aandeelhouders afzonderlijk te onderhandelen en had daarom met de founder, die nog een aanzienlijk minderheidsbelang hield, een prijs voor 100% van de aandelen afgesproken. De founder mocht vervolgens een prijs uitonderhandelen met zijn medeaandeelhouders en het verschil zou de prijs zijn voor zijn eigen aandelen. Dit was hem blijkbaar met iedereen gelukt, met uitzondering van de interim-manager die in de ogen van de founder een exorbitante prijs vroeg (de mogelijkheid van een drag-along was nog niet tot deze provinciestad doorgedrongen).

Aandelenoverdracht via de overheid
In China verloopt een aandelenoverdracht via de overheid zonder dat daar een notaris aan te pas komt. Fraude hierbij is lastig, aangezien diverse stempels en originele certificaten nodig zijn die doorgaans in de kluis van de target liggen (en dat allemaal namaken is heel ingewikkeld). In dit geval had de founder dit echter allemaal tot zijn beschikking –  het enige dat ontbrak was een handtekening en kopie-identiteitskaart van de interim-manager. Een ID-kopie had de founder blijkbaar nog ergens liggen, waarna hij de aandelenoverdracht simpelweg kon bewerkstelligen door het vervalsen van de handtekening.

Wij Westerlingen zouden ons kapot schamen als dergelijk bedrog uitkomt. De gemiddelde Chinees haalt echter z’n schouders op en denkt: “Jammer dat dit niet heeft gewerkt, op naar de volgende oplossing.” Zo ook in dit geval. De founder gaf zonder enige gêne direct toe wat hij had gedaan en gooide er wat extra geld tegenaan. De interim-manager, die overigens totaal niet beledigd was dat zijn handtekening was vervalst, kwam goedgeluimd langs bij ons op kantoor om alsnog te tekenen. Hij had het bedrag ontvangen dat hij wilde hebben en daar gaat het per slot van rekening om.

Rogier van Bijnen (foto rechts) is M&A-advocaat bij R&P China Lawyers en blogt op MenA.nl over zijn dealmaking in China

Lees ook:
Chinezen niet dol op acquisities van buitenlandse partijen