Verpakkingsbranche op drift: wie pakt wie in?

Meeliftend op economisch hoogtij groeit de Nederlandse verpakkingsindustrie dit jaar naar een geschatte recordomzet van 6,5 miljard euro. Een wereld van kansen en uitdagingen: mondiale omzet in 2020 bijna 1 biljoen dollar, vlijmscherpe concurrentie vanuit Azië en de noodzaak tot verlaging van de impact op het milieu. En dan zijn er de écht grote jongens in het buitenland die op – vaak kleinere – Nederlandse bedrijven jagen.

Reparenco stond op het verlanglijstje van een handvol sleutelspelers in de verpakkingsindustrie. Uiteindelijk ging afgelopen zomer de Smurfit Kappa Group er met de trotse papierfabriek aan de Rijn vandoor. Voor ongeveer 460 miljoen euro kochten de in Dublin kwartier houdende Ieren van SKG de honderd jaar oude papiermakers uit Renkum. SKG bezit ook al de fabriek Roermond Papier, samen met Reparenco het hart van de ooit zo leidende Nederlandse papierindustrie. “De overname van Reparenco is een aanvulling op onze bestaande activiteiten, versterkt ons bedrijfsmodel en versnelt een centraal element van ons middellange termijnplan”, orakelde Smurfit Kappa Group CEO Tony Smurfit vier maanden geleden.

Oer-Nederlands concern

En weer gaat een oer-Nederlands concern over in buitenlandse handen. Al hoeven de 315 Reparencoërs zich weinig zorgen te maken. De industrie is booming en voor SKG is de aankoop van beide Nederlandse bedrijven een strategisch logische zet. Zo heeft de fabriek in Renkum een recycling capaciteit van 750.000 ton, terwijl de Smurfit Kappa Group in Europa juist kampt met een tekort van 700.000 ton aan recycled containerboard.

In de verpakkingssector worden jaarlijks zo’n tien Nederlandse bedrijven overgenomen. Vaak door buitenlanders. Zo kocht de Spaanse Saica Group vorig jaar Flexible Packaging Hld, de Britse RPC Group het in Heerewaarden gevestigde Jagtenberg Plastics en zijn ook Belgische papier- en plasticfabrikanten actief op de Nederlandse M&A markt.

Logisch, want mondiaal zit het allemaal behoorlijk in de lift. Of beter gezegd, de sector gaat als een straaljager door de geluidsbarrière. Volgens onderzoeksinstituut Smithers Pira was de markt voor verpakkingen in 2015 goed voor 839 miljard dollar omzet en groeit die in 2020 met nog eens 150 miljard dollar richting het biljoen. Oorzaak: de bevolkingsgroei en het veranderende koopgedrag. Internet winkelen – online retail groeit jaarlijks met gemiddeld 15% – betekent automatisch producten in extra verpakking. Volgens een branche update van ABN AMRO Sector Advisory belandt zo’n 94% van al die verpakkingen bij de consument. De overige 6% is voor industrieel gebruik. De grootste eindmarkt is de wereldwijde voedings- en genotmiddelenindustrie. Ook cosmetica en farmacie zijn belangrijk voor de branche.

Interactie met verpakking

Zogenaamde rigid kunststofverpakkingen hebben de toekomst. Volgens SmithersPira zullen die PET-vervangers van blik en glas jaarlijks 4,4% in productieaantal groeien. Die populariteit heeft te maken met een andere trend in de sector: lightweighting, verlagen van het gewicht. Want: goedkoper transport en kostenreductie én ook nog eens goed voor het milieu.

Gemakkelijk te openen verpakkingen zijn hot. Vanwege de vergrijzing. Met Radio Frequency Identification (RFID) Quick Response (QR) codes kan de verpakking via een smartphone interactie tussen gebruiker en product creëren. Kansen volop dus voor verdere diversifiëring van oplossingen, aldus ABN AMRO. Ook toepassing van Internet of Things (IoT) zal een rol gaan spelen. De Nederlandse startup Ahrma Pooling ontwikkelde met IoT een slimme pallet waarmee niet alleen de locatie, maar ook de conditie en de eindproducten op die pallet kunnen worden gecheckt.  

ABN AMRO kwam tot een Nederlandse omzet van 6,3 miljard euro in 2016. Cijfers van de industrie zijn amper voor handen. De bank kwam tot het bedrag door informatie van brancheverenigingen te combineren me een optelsom van de omzetten van verpakkingsproducenten en -verwerkers, fabrikanten van labels en etiketten, diensten en groothandels.

Consolidatieslag

Daar waar de Nederlandse papier- en kartonproductie al een grote en internationale consolidatieslag achter zich heeft, is met name de kunststofverpakkingstak – ongeveer 150 bedrijven met een omzet van meer dan 1 miljard euro – nog verspreid. ABN AMRO schat de omzet van alleen die tak op 2,7 miljard euro. De bank denkt dat de consolidatiegolf van afgelopen jaren door blijft zetten.  

Analisten verwachten dat met name 'bling bling' verpakkingen de toon gaan zetten. Steeds mooier, steeds persoonlijker, steeds interactiever en steeds duurzamer. Om op te vallen, om uit al die andere pakjes te springen. Nieuwe machines en additionele materiaalkennis zijn daarvoor cruciaal. En ja, dat loopt natuurlijk wel in de papieren… Maar Nederland is hier innovatie koploper. Met als gevolg opnieuwe buitenlandse belangstelling en wederom een consolidatieslag.

Een overzicht van deals in deze branche.