Ton van Veen (Jumbo): “Doorgaan tot je doel bereikt is, die mentaliteit is heel belangrijk”

–Bekijk hier foto's van de Corporate Finance Summit 2017
–Bezoek ook onze komende events

“Het verbaast me dat grote bedrijven soms verslagen worden door jonge honden in een garage. Dat komt omdat die jonge honden bereid zijn te sterven en de risico’s te nemen die nodig zijn.” Als professioneel pokerspeler is Floris van der Ven constant bezig met het afwegen van risico’s en kansen, bij elke beslissing die hij neemt. En hij is er succesvol in, gezien zijn succes.

Pokeren betekent risico nemen. Speel je om te winnen of om niet te verliezen, is de vraag die Van der Ven oproept, tijdens de Corporate Finance Summit 2017 (CFS), in Amersfoort. Tijdens een van de eerste toernooien die hij speelde, zat zijn moeder (een ondernemer) aan zijn zijde. Van der Ven wilde in de eindfase van het spel gaan voor een deal, om zekere winst te pakken. “Mijn moeder zei: ‘We zijn nu al zo ver gekomen. We spelen om te winnen.” Hij ging door en won het toernooi. Van der Ven: “Vaak spelen we om niet te verliezen. Dat zit een beetje in onze natuur als mens.”

Van der Ven merkte zelf dat hij minder rationeel is dan hij dacht. Op z’n vijfentwintigste was hij gretig, durfde risico’s te nemen en wilde investeren, door meer te leren over het pokerspel. Hoe anders was dit twee jaar later. Van der Ven had inmiddels zoveel gewonnen dat hij vooral bang geworden om te verliezen. “Risico betekent gevaar en dat is doodgaan.” Gelukkig werd hij er niet van. Tot hij zich er bewust van werd en besloot vol te gaan voor zijn droom om professional pokerspeler te worden.  

Omdat Van der Ven risico’s meed, groeide hij niet meer door. Maar het nemen van te grote risico’s, kan desastreuze gevolgen hebben. Het is een precaire balans. “Heb oog voor je gevoel, maar de ratio blijft altijd leading”, zegt ondernemer Maasbert Schouten hierover. Hij leerde beide kanten van de medaille kennen, als oprichter van Afab. Hij kon het bedrijf voor honderden miljoenen euro’s verkopen, maar deed het niet. Uiteindelijk bezweek het in de crisis.

Schouten deed jarenlang aan gedoceerde groei. Maar in gesprekken met banken werd hem wel eens gewezen op de mogelijkheid van een overname, die zij wel wilden financieren. “Je doet een overname en leent het geld. Je bedrijf is ineens veel meer waard. Dat is een leuk spel.”

Tegenspraak is belangrijk om het nemen van onverantwoorde risico’s te voorkomen. Zeker als je in een hot streak terecht komt: een periode in het pokerspel waarin je achter elkaar blijft winnen. En dan dreigt het gevaar dat emotie de overhand neemt en risico’s niet meer op waarde geschat worden. Hoe damt een ondernemer dit gevaar in? Schouten: “De CEO die graag wil groeien, heeft liever geen tegenspraak. Het is belangrijk dat je de goede mensen om je heen verzamelt. Een stevige raad van commissarissen. En een CFO die op de rem durft te trappen, waardoor je ook wel eens besluit een overname niet te doen.”

De CFO moet ondernemender worden, klinkt het vaak. Maar Schouten ziet een nadeel: “Soms is het juist belangrijk eens terug te schakelen, om later twee stappen vooruit te doen.” Het is goed dat er sinds de crisis juist meer draagvlak voor de besluiten van de CFO, zegt hij. “We hebben gezien wat er kan gebeuren en dat letten op risico’s gewoon noodzakelijk is.”

Hij krijg hierin bijval van CFO van Jumbo Ton van Veen, een andere spreker tijdens de CFS. “De rolverdeling tussen CFO en CEO is belangrijk. Het is raar als de CFO harder wil. Er moet een rem op zitten. En de verbinding moet goed zijn. Je moet goed weten waar je gas moet geven en waar je moet afremmen en waarschuwen voor de gevaren. Dat is de kunst van een CFO zijn in een ondernemende omgeving.”

Ondernemer Schouten vertelt tegenwoordig op een andere manier te werk te gaan. Het gaat erom de risico’s te zien die er nog niet zijn. Zo had Afab heel veel last van het afschaffen van de bonusprovisie, het kostte het bedrijf veel omzet. Heel veel slimme mensen hadden dit niet zien aankomen.  Schouten zegt nu: “Een deal is goed  als je ook risico’s die je niet ziet kunt incalculeren.”

Voorzichtigheid is geboden, maar dat risico’s nemen ook veel kan opleveren weet Marc Herremans als geen ander. Op zijn zestiende vroeg hij zijn ouders of hij een jaar lang alles op alles mocht zetten om voor een carrière als triatleet te gaan. Zij stemden toe. Hij ging all-in en Herremans was succesvol, totdat hij een dwarslaesie opliep bij een ongeluk en in een rolstoel belandde.

Herremans dacht “de zwarte kaart” uit het kaartspel getrokken te hebben. “Voor mij was dit het einde van het verhaal.” Totdat zijn zesjarige neefje hem deed beseffen dat er nog steeds een kans was om terug te komen. “Oom Mark, ik ben zo blij dat je terug bent”, zei het zesjarige jongetje in het ziekenhuis. Niets was over, want Herremans was er nog. En hij had zijn familie en vrienden nog, “de essentie van het leven”.  En hij kon nog steeds zijn dromen najagen. En terugkomen deed hij. Herremans won de Ironman in Hawaï in de categorie handbike. Herremans: “Er is geen reden om op te geven. Je komt tegenslag tegen, maar als je doorzet en focust op wat je hebt, is alles mogelijk.”

Het is de mentaliteit van ergens helemaal voor durven gaan. “Topsport zit allemaal tussen de oren”, zegt Herremans erover. Geldt dat ook in het bedrijfsleven? Ton van Veen van Jumbo: “Ergens in geloven, doorgaan tot je doel bereikt is, die mentaliteit is heel belangrijk, denk ik. Fixeer je op je doel, en ga ervoor. Niet onbesuisd, geen kamikaze-acties. Er gebeurt van alles onderweg, je komt rode en oranje stoplichten tegen. Die moet je niet negeren. Maar je moet er wel voor gaan. Dat heeft te maken met de beste willen zijn. En soms accepteren dat je dat niet bent.”

Van Veen zegt soms wat verkramping te zien in het Nederlandse bedrijfsleven, het idee dat er vooral geen fouten gemaakt mogen worden. “Want dat wordt je allemaal aangerekend. En dan moet je dat weer gaan uitleggen in het FD.” Gaat het mis dan wordt er vrij snel gekeken naar wie er verantwoordelijk is. Het resultaat: “De leiding doet maar even niks, dan gaat er ook niets mis. In de VS is dat anders. Dat is ook niet het beloofde land. Maar daar accepteert men wel sneller dat het even mis gaat.”

Vanwege de verschillende crises die de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden, slaan we misschien nu wel door naar de andere kant, zegt Van Veen: “Ik zou het mooi vinden als we, zonder excessen, weer toegaan naar verantwoord ondernemerschap, dat we weer voor de winst durven te gaan. En als je verliest, dan verlies je."

En zelfs verliezen kan iets opleveren, leerde Herremans. Hij voerde felle gevechten uit met zijn grootste concurrent op de triatlon, Carlos Moleda. Herremans: “We hebben elkaar tot de limiet en verder gepusht. Mijn levensles is: een vijand is je beste vriend die je helpt om het beste uit jezelf te halen.” Ton van Veen beaamt dat: “Als een concurrent het beter doet, kun je in de slachtofferrol kruipen. Of je kunt leren dat je dit beter moet doen. Het komt aan op de mindset: risico’s durven nemen en kunnen uitleggen waarom het fout ging. Of je kiest voor veilig, maar dan maak je nooit fouten.”

Klik op onderstaande afbeelding om foto's te zien van de Corporate Finance Summit 2017

—————————————–