25 jaar M&A Awards: hoe de ‘Dag van de Overname’ uitgroeide tot een prestigieus jaarlijks evenement

Op 12 december 2024 wordt voor de 25ste keer de M&A Awards gehouden. Ooit begonnen als een kleinschalig evenement met één prijs voor de deal van het jaar, inmiddels uitgegroeid tot een prijzengala waar iedereen die in de Nederlandse M&A-wereld meetelt bij wil zijn. Om te netwerken, om bij te praten, om zakenpartners te vinden en – dat natuurlijk ook – om misschien een award te winnen. De ontwikkeling van de M&A Awards vormt ook een afspiegeling van economische trends en de veranderende mores in de M&A-binnen- en buitenwereld. Een historisch overzicht.

2000-2005: de pioniersjaren
Na de euforie van de internethype eind jaren negentig barstte de dotcomzeepbel, met als gevolg de dotcomcrisis (2000-2002). Deze crisis, gekenmerkt door scherpe dalingen op de aandelenmarkt, trof de technologiesector het hardst. Investeerders werden extreem voorzichtig, waardoor M&A-activiteit in de technologiesector sterk afnam. Waarderingen daalden, financieringsmogelijkheden droogden op en de focus verschoof naar financiële stabiliteit in plaats van snelle groei. De crisis creëerde kansen voor private equity-partijen, die vanaf 2002 een opleving van de M&A-markt leidden. Met hun beschikbare kapitaal en de toegenomen bereidheid om risico te nemen, speelden ze een belangrijke rol bij de consolidatie van verschillende sectoren.

Onder dit niet bepaald gelukkige gesternte borrelde bij de ondernemende financiële opleider en uitgever Alex van Groningen het idee op om met een nieuw initiatief gericht op de M&A-markt te komen. Eind jaren negentig begon hij met de organisatie van de eerste editie van de M&A Awards, naar het voorbeeld van het Engelse vakblad Acquisitions Monthly. Waarom ook niet? Hij had een grote passie voor de wereld van fusies en overnames (de eerste opleiding die hij ooit ontwikkelde was Actief in Overnames, red.), was gefascineerd door het grote en snelle geld dat daarin omgaat en zag synergiemogelijkheden tussen de Awards en zijn andere activiteiten, zoals CFO Magazine en overnamecursussen.

In 2000, tijdens de Dag van de Overname, vond in het NH Hotel op Schiphol de eerste prijsuitreiking plaats. Er was slechts één winnaar en één award, voor de ‘Best Deal’: de overname van vitamine-producent Rexall Sundown door voedingsmiddelenconcern Numico. Het leek een geweldige deal (ver van het dotcom-slagveld in elk geval), maar later bleek dat toch niet het geval. “Gekocht voor zo’n twee miljard euro. Twee jaar later weggedaan voor 250 miljoen. Kan het erger?”, schreef Alex erover.

Andere prijswinnaars bleken evenmin een gelukkige hand van overnemen te hebben. Zoals ABN AMRO, dat met de overname van Banca Antonveneta in 2005 de prijs voor Best Deal in de wacht sleepte. Nog geen twee jaar later werd ABN AMRO zelf overgenomen door het bankentrio Banco Santander, Royal Bank of Scotland en Fortis. Een van de eerste acties van de nieuwe eigenaren was de verkoop van Banca Antonveneta. Andere winnaars van de Best Deal-Award in de daaropvolgende jaren deden hun naam meer eer aan. Neem de Best Deal van 2003, de overname van BBAG door Heineken. Een zeer goed getimede overname: Heineken had de overnamegekte in de biermarkt afgewacht, waardoor het de Oostenrijkse brouwer voor een aantrekkelijke prijs kon overnemen.

2006-2011: groei en verandering
Terwijl de M&A-markt zich herstelde van de dotcomcrisis, volgde een nieuwe grote schok: de kredietcrisis (2007-2009). Veroorzaakt door de ineenstorting van de Amerikaanse huizenmarkt, leidde de kredietcrisis tot een wereldwijde financiële crisis. De impact op de M&A-markt was enorm, met een drastische daling in activiteit, met name in de tweede helft van 2008 en 2009. De crisis trof ook de private equity-sector. Leveraged buy-outs (LBO’s) werden bijna onmogelijk door de beperkte kredietverlening. Banken, geconfronteerd met enorme verliezen en toegenomen regulering, werden extreem risico-avers. De nadruk verschoof naar kleinere deals, strategische overnames en herstructureringen.

Opmerkelijk genoeg onttrekken de M&A Awards zich aan deze malaise. In de periode tussen 2006 en 2012 was er sprake van aanzienlijke groei en transformatie. Het aantal gasten op de Awards-avonden nam gestaag toe, waardoor er meer tafels nodig waren en uiteindelijk zelfs een verandering van locatie plaatsvond. De feestelijkheden verhuisden van het provinciale Noordwijkerhout naar het prestigieuze Hotel Krasnapolsky in Amsterdam.

Er werd tijdens de Awards nu ook geld ingezameld voor het goede doel. De veiling ‘Finance For Charity’ werd een vast onderdeel van het evenement. Danja Willemsen, tussen 2000 en 2010 betrokken bij de organisatie van de M&A Awards herinnert zich nog goed hoe degene die een wijn van Chateau Petrus voor 3000 euro had gekocht op de veiling zijn fles kwijt was. “Bleek die gewoon aan tafel soldaat te zijn gemaakt.” Oud-community manager Ezri Joy Blauw herinnert zich hoe ooit een ‘Model@Work’ werd geveild: een hele dag een model op het werk als assistent. “Iets wat nu ongehoord zou zijn.”

Het aantal Awards werd in deze periode gestaag uitgebreid, het aantal door sponsors gekochte tafels nam toe. De Best Deal-Award heeft in 2006 al gezelschap gekregen van acht andere Awards, in 2012 zijn dat al er al zestien. Deels is dit een afspiegeling van het veranderde M&A-klimaat – de mid-market wordt belangrijker, dus ontstaat er ruimte voor een prijs voor de ‘Best Deal Mid-market’. Deels is het ook een teken dat de Nederlandse M&A-professional maar al te graag voor een Award in aanmerking komt. Uit zucht naar erkenning? Uit ijdelheid misschien? Wie weet.

2008 blijkt een sleuteljaar. De M&A-markt werd snoeihard getroffen door de financiële crisis. Niet dat het de M&A Awards deerde: de overname van delen van Fortis en ABN AMRO door de staat, destijds georkestreerd door minister van Financiën Wouter Bos, won de Best Deal Award. Een twijfelachtige keuze, gezien de honderden miljoenen die de staat zou gaan verliezen op deze deal. Maar dat jaar kozen de aanwezigen zelf de winnaars.

Deze verkiezingsprocedure voor de M&A Awards kwam dat jaar dan ook in opspraak. De genomineerden voor de Awards werden toen voorgedragen op grond van een websurvey onder 1.000 oud-bezoekers van het M&A Awards-evenement en de CFO Day, waarna ongeveer 400 bezoekers live met stemkastjes de winnaars konden kiezen. Met als uitkomst dat – naast de ABN AMRO-overwinning – een genomineerde die naar eigen zeggen al meer dan een jaar geen majeure deals had gedaan toch een Award won. Dat riep nogal wat weerstand op. Het leidde tot een herziening van het nominatieproces. Vanaf 2009 wordt de taak om genomineerden en winnaars te selecteren toevertrouwd aan een grote groep experts uit de industrie. Later, in 2013, werden er voor bepaalde award-categorieën jury’s geïntroduceerd. Het droeg allemaal bij tot de groeiende reputatie en het prestige van de M&A Awards.

Als er een award zou bestaan voor de winnaar van de meeste M&A Awards in deze periode, dan zou deze worden uitgereikt aan Jan Louis Burggraaf van Burggraaf & Hoekstra (maar tot 2019 verbonden aan Allen & Overy). Hij wint tussen 2006 en 2012 bijna elk jaar een prijs (behalve in 2008). Hij schijnt degene te zijn die ‘de dans leidde’ bij de fusie tussen KLM-Air France, er wordt gezegd dat hij zijn hand niet omdraaide voor grote, complexe transacties, zoals de verkoop van de logistieke tak van TNT en de delisting van Delft Instruments.

Burggraaf zelf benadrukte ooit het belang van ‘commitment’ en ‘commercieel gevoel’. Over zijn vele awards zegt hij nu: “Uiteraard is dat een eer en geeft het een bepaalde voldoening als professionals in de M&A-wereld besluiten jou te nomineren en vervolgens jou aanwijzen als de beste in een bepaald vakgebied. Voor de betrokken kantoren heeft het ook zeker een bepaald marketing-effect. Tegelijkertijd moet je een dergelijke ‘lauwerkrans’ natuurlijk relativeren. Voor de meeste inwoners van dit land betekent het weinig tot niets. Kortom, een mooie erkenning door cliënten en vakgenoten, maar de dag erop weer gewoon aan het werk en wel met beide benen op de grond.”

2012-2019: innovatie en verdere groei
Na de kredietcrisis herstelde de M&A-markt geleidelijk. Lage rentetarieven, stimuleringsmaatregelen van overheden en een groeiende wereldeconomie hadden een gunstige invloed. Private equity-fondsen, die de crisis relatief goed hadden doorstaan, speelden opnieuw een belangrijke rol. Wel had de crisis geleid tot een herdefinitie van de rol van private equity. De nadruk kwam meer te liggen op duurzame waardecreatie en operationele verbeteringen en minder op financial engineering. De toegenomen concurrentie dwong private equity-fondsen om zich te onderscheiden door hun operationele expertise en hun vermogen om bedrijven te laten groeien.

De periode tussen 2012 en 2019 markeerde een nieuw tijdperk voor de M&A Awards, gekenmerkt door innovatie en expansie. Er kwamen weer meer categorieën bij, waaronder prijzen speciaal voor Young M&A Professionals.

Een andere verandering die stamt uit deze periode is dat de Awards steviger geïntegreerd werden in de M&A Community. Een belangrijke rol was hierbij weggelegd voor de site MenA.nl en het M&A Magazine, de opvolger van het blad F&O. Dit platform was al enkele jaren in handen van Alex van Groningen. Destijds in 2006 kreeg Alex geld toe om het blad F&O over te nemen. F&O – voluit: Fusie en Overname, tijdschrift voor fusie, overname, participatie en bedrijfsexpansie – bestond al sinds eind 1993, en was opgericht door de Haagse uitgeverij Delwel op initiatief van uitgever Jan Schelling. Delwel werd in 1998 verkocht aan Elsevier Bedrijfsinformatie (EBI), en dat had geen idee wat het aan moest met dat blaadje over fusies en overnames.

Alex wel. En hoewel het geld dat hij van EBI kreeg maar een fooitje bleek – hij moest in de buidel tasten op het blad tien keer per jaar te laten uitkomen en naar abonnees te sturen – was hij enthousiast. Want: wat een kans om een platform rondom de M&A Awards op te bouwen! Na enkele jaren proefdraaien met een redactie op afstand onder leiding van Ronald Bruins en later Günther Robben van content-marketing en redactiebureau Lensink Van Berkel Communicatie, nam Alex gaandeweg de productie in eigen hand.

Er kwam in 2012 één overkoepelend ‘merk’ voor de M&A Community. F&O maakte plaats voor M&A, waar M&A Magazine, MenA.nl, een uitgave met Top 1000-dealmakers en de M&A Awards allemaal deel van uitmaken. Sinds 2012 krijgen overzichten van deals ook een prominente plaats op het platform (inmiddels opgenomen in de dealdatabase Dealmaker.nl). In het Financieele Dagblad worden vanaf 2012 ook de League Tables gepubliceerd, die een rol krijgen bij het bepalen van genomineerden voor de M&A Awards. Community Managers als Ezri Joy Blauw en hoofdredacteuren als Michiel Rohlof, Willem van Oosten en Ruben Munsterman droegen ertoe bij dat het merk ook werd ‘geladen’ met meer content en meer events.

Het succes blijkt wel uit de groeiende populariteit van de M&A Awards met een steeds groter aantal gasten. Waren er in 2006 rond de 300 bezoekers, in 2013 waren dit er al rond de 800 en in 2018 bijna 1.000. Het bracht de organisatie er in 2013 toe om opnieuw te verhuizen van het Krasnapolsy naar een grotere locatie in Amsterdam: de Beurs van Berlage. Om de feestelijke sfeer te versterken, wordt sindsdien elk jaar een bekende artiest uitgenodigd. Wie herinnert zich Trijntje Oosterhuis niet? Of de – naar verluidt enigszins aangeschoten – René Froger? Lee Towers, die de zaal plat speelde? De geweldige Anita Meyer? De jonge belofte Maan. Of OG3NE, die moesten komen opdraven nadat Dreetje Hazes verstek had laten gaan? (Moet ie vaker doen, vond menige bezoeker).

Opmerkelijke winnaars uit deze periode zijn er uiteraard ook. Award-winnende ‘megadeals’ zoals de overname van D.E. Master Blenders door JAB, de IPO van Adyen, en de fusie tussen Ahold en Delhaize.

Rowdy Schouten betoonde zich een Max Verstappen avant la lettre in de M&A-wereld en won jaar na jaar een prijs in de categorie Best M&A Tax Advisor (twaalf in totaal tussen 2011 en 2023). De awards hebben zijn kantoor op de kaart gezet, vooral bij buitenlandse investeerders. “Als die hier een fiscalist zoeken in Nederland, weten ze ons nu te vinden. Ook is het makkelijker geworden om talent aan te trekken”, zegt Schouten. Al moet het effect ook weer niet worden overdreven. “Ik word niet aangeklampt op straat. En het is voorgekomen dat ik zo’n ‘tombstone’ die ik had gewonnen bij thuiskomst alvast op de ontbijttafel had gezet, maar dat niemand dit de volgende ochtend opmerkte. De hagelslag was belangrijker.”

Al met al leidde de ontwikkelingen tot enthousiasme onder de vaste bezoekers. “De sfeer is altijd fantastisch, de professionaliteit enorm toegenomen. Kwaliteit en temperatuur van eten blijft bij een dergelijke grote groep deelnemers altijd een uitdaging. Wat mij altijd opviel is de goede en gezellige – soms zelfs uitgelaten – sfeer. Geweldig!”, zegt Jan-Louis Burggraaf. “Minder fraai is alleen hoe er door de aanwezigen wordt omgesprongen met de moderators. Veelal te weinig respect en te veel dedain. De enige vlek en die moet weg.”

Zelfs presentator Jort Kelder – die toch meestal op ironische afstand staat van het wereldgebeuren – werd het een keer te veel, wanneer de toenmalige CFO van Heineken, René Hooft Graafland, tijdens een toespraak niet boven het lawaai van de bezoekers wist uit te komen. Gênant.

2020: een eerbetoon aan Alex in een onlinewereld
De coronapandemie die begin 2020 toeslaat, bracht schokgolven teweeg in de wereldeconomie. De M&A-markt werd geconfronteerd met een periode van grote onzekerheid. Deals werden uitgesteld of afgeblazen, waarderingen daalden en financieringsmogelijkheden droogden op.

2020 is ook het jaar waarin de M&A Community afscheid moet nemen van oprichter Alex van Groningen. Zijn bedrijf werd na zijn overlijden overgenomen door Sijthoff Media, waarmee de continuïteit van de M&A Awards gewaarborgd werd – ook al was het in dit rampjaar niet mogelijk het evenement fysiek te organiseren. In december vond voor de eerste keer in de geschiedenis van de Awards een online viering plaats onder het motto ‘The Show Must Go On!’, een ontroerend eerbetoon aan Alex en zijn nalatenschap.

De coronacrisis leidde tot een versnelde digitaliseringsslag in het bedrijfsleven, met hybride werken, online winkelen en streamen als het ‘nieuwe normaal’. Logisch dat de ‘Best Deals’ van dat jaar veelal digitaal getint waren, zoals de overname van Just Eat door Takeaway, de kleinere overname van Weeronline door Infoplaza en de IPO van CM.com.

2021-2023: van online uitreiking tot diversiteitsdebat
Na de eerste schok van de pandemie herstelde de M&A-markt zich verrassend snel. Overschotten aan liquiditeit, lage rentetarieven en de drang naar groei stimuleerde de dealactiviteit. Private equity-fondsen met hun diepe zakken profiteerden van deze gunstige omstandigheden en speelden een prominente rol. De M&A-markt blijft tot de dag van vandaag echter geconfronteerd met onzekerheid. Geopolitieke spanningen, inflatie, stijgende rentetarieven en de aanhoudende oorlog in Oekraïne creëren een volatiele economische omgeving.

In 2021 werden de M&A Awards opnieuw online uitgereikt vanwege de aanhoudende coronamaatregelen. Om de gemiste fysieke editie van 2021 in te halen, was er in 2022 een speciale Summer Edition in juni in de Beurs van Berlage in Amsterdam. In 2023 werden de M&A Awards opnieuw daar gehouden, dit keer met een recordaantal van 1.000 bezoekers.

Zoals gebruikelijk werd het aantal categorieën ook weer uitgebreid. Opmerkelijk is vooral de invoering van de prijs voor de Best Diversity Firm. In 2021 werd deze award geïntroduceerd ter bevordering van inclusiviteit en diversiteit. Logisch, want Environmental, Social, and Governance (ESG)-factoren spelen tenslotte een steeds belangrijkere rol in alle fasen van het dealproces. De winnaar in dat eerste jaar was NautaDutilh.

De diversiteit onder de genomineerden bleef echter enorm achter. In 2022 was er slechts één vrouw onder de 42 genomineerde dealmakers. Petra Zijp van NautaDutilh schreef er een verontwaardigd bericht over op LinkedIn en kreeg veel bijval van de M&A Community. De organisatie nam als reactie hierop het proces hoe dealmakers worden aangedragen onder de loep en voerde fundamentele veranderingen door. De grootste aanpassing was dat niet langer de hoeveelheid deals, de omvang daarvan en de door kantoren opgegeven dealcaptains de lijst met genomineerden bepalen. De lijst van genomineerden wordt voortaan samengesteld op basis van voordrachten. Het leidde in 2023 en 2024 tot een meer diverse lijst met genomineerde dealmakers. Desondanks is er nog veel ruimte voor verbetering om in de sector échte diversiteit te bereiken, en daarmee ook op de M&A Awards.

Vanaf 2024: ‘Never a dull moment’
Nog altijd is het over de hele wereld volatiliteit wat de klok slaat. De oorlog in Gaza, de verkiezing van Trump en de gevolgen daarvan, de aanhoudende oorlog in Oekraïne en allerlei andere factoren dragen hieraan bij. Het heeft allemaal z’n invloed op de ontwikkelingen in de M&A-wereld. In schril contrast hiermee staan de ontwikkelingen rondom de M&A Awards. De rust lijkt hier te zijn teruggekeerd, na alle turbulentie sinds de coronacrisis. De Awards hebben onderdak gevonden bij Sijthoff Media, de redactie van het M&A Magazine en MenA.nl zijn in deskundige handen van hoofdredacteur Jeppe Kleijngeld, en sinds april 2024 heeft Elisa Houweling de rol van Community Manager overgenomen van Jurrien Morsch.

Aan Elisa de uitdaging om van haar eerste M&A Awards meteen een gedenkwaardige 25ste editie te maken. “Een jaar geleden had ik nooit verwacht verantwoordelijk te zijn voor de M&A Community en de organisatie van de M&A Awards. Samen met het team hebben we ontzettend veel bereikt en ik kijk met trots terug op de afgelopen maanden”, zegt de enthousiaste Community Manager. “Dit jubileumjaar vieren we 25 jaar M&A Awards, een rijke traditie om trots op te zijn. We pakken groots uit: de sfeer ademt 25 jaar historie, de felbegeerde ’tombstones’ staan in het teken van dit jubileum, we hebben een spectaculaire act, en met meer dan 1000 dealmakers proosten we op een succesvol jaar én 25 jaar M&A Awards.”

Wat de toekomst zal brengen
De geschiedenis leert dat alle onrust in professionele M&A-kringen zijn weerslag zal krijgen in de M&A Awards. Iedereen die betrokken is bij de M&A Awards weet: ‘never a dull moment’ en nooit ‘business as usual’. Wat de toekomst zal brengen is lastig te zeggen, maar enkele ontwikkelingen liggen voor de hand.

In de eerste plaats zal de prominente positie die ESG-factoren spelen in het fusie- en overnameproces waarschijnlijk nadrukkelijker naar voren komen. Misschien een Award voor de beste ESG-deal? Een tweede ontwikkeling die de komende jaren steeds belangrijker zal worden in M&A-processen is uiteraard kunstmatige intelligentie. Het ligt voor de hand dat de organisatoren van de Awards daarop zullen inspelen. Wie weet, misschien komt er ooit nog een Award voor beste AI-dealmaker?

Tot slot is het kenmerkend voor de M&A Awards dat de organisatie elk jaar beter wordt, het evenement steeds meer belangstellenden aantrekt en de variëteit aan deelnemers en winnaars toeneemt. Inmiddels is het al niet meer mogelijk om jaren achtereen een Award te winnen. Vandaar ook dat op de vorige editie niet Rowdy Schouten JSA Tax won maar Ronald van de Merwe.

Het moet geen verbazing wekken als de Awards straks internationale getint worden. Nog internationaler: Belgische zusterawards zijn er al sinds 2018 (dit jaar is de Belgische M&A Community waar deze Awards deel van uitmaken verzelfstandigd, via een buy out door Melle Eijckelhoff, oud-directeur van Alex van Groningen). Een andere mogelijkheid is wellicht dat er Awards per sector komen (populaire sectoren als IT, Energie en Healthcare liggen voor de hand). Of misschien Awards per type financiering (waar blijft die Seed Capital Award of een award voor beste Direct Lender?). En moet er niet eindelijk eens een Alex van Groningen Award komen voor de startup van het jaar?

“Nieuwe focusgebieden (zoals ESG en AI) zullen absoluut een plaats moeten krijgen”, denkt ook Burggraaf. “Tegelijkertijd heeft het blijvend uitdijen van het aantal Awards, en dus praktijkgebieden, mijns inziens een inflatoire werking. Toevoegen van Awards zou wat mij betreft ook snoeien moeten betekenen.” Schouten is het met hem eens. Wat hem betreft kunnen de aparte prijzen voor de midmarket wel verdwijnen. Dat zou dan misschien ruimte scheppen voor meer prijzen voor kantoren – aangezien niemand alleen aan een deal werkt, zou dat wat hem betref wenselijk zijn.

Hoe dan ook: het feest gaat door. Niet, zoals de beurswijsheid wil, ‘until the music stops’ – maar ook daarna. Op de volgende 25 jaar!

De tien M&A-iconen met de meeste beeldjes:
Rowdy Schouten (Best M&A Tax Advisor) – 12
Daan Bouwman (Best Debt Advisor) – 9
Jan Louis Burggraaf (Best M&A Lawyer & Best Dealmaker) – 9
Bastiaan Vaandrager (Best M&A Advisor) – 8
Herman Kaemingk (Best M&A Lawyer Midmarket) – 8
Arne Grimme (Best M&A Lawyer) – 7
Wim Holterman (Best Valuator) – 7
Ad Veken (Best Transaction Support Advisor) – 5
Matthijs Ingen-Housz (Best M&A Lawyer Midmarket) – 4
Zoran van Gessel (Best Private Equity Manager Midmarket) – 4

Bekijk op MaAwards.nl de Hall of Fame met een historisch overzicht van alle winnaars.