Geen goedkeuring voor fusie RTL-Talpa: ‘ACM had breder, vérder moeten kijken’

Met verbazing nam de in media, tech en privacy gespecialiseerde advocaat Olaf van Haperen kennis van het nieuws dat de Autoriteit Consument & Markt geen toestemming geeft voor de fusie van Talpa met de Nederlandse tak van RTL.

“De reclame-inkomsten van radio en televisie staan al jaren onder druk door internet en streamingsdiensten”, aldus de partner bij Eversheds Sutherland. “Dus waarom zou je de seinen voor zo’n samenwerking op rood zetten?”

De uit online gegenereerde reclamegelden waren in 2020 al twee keer zo hoog als die door rtv-partijen bijeen werden gesprokkeld, een trend die volgens experts alleen maar door zal zetten.

‘TV ouderwets, niet interessant’
“Vooropgesteld; ik ben geen mededingingsrechtspecialist, maar ik ken deze branche goed”, aldus Van Haperen. “Mijn vrouw en ik hebben kinderen van respectievelijk 13, 16, 17 en 19 jaar oud, geen van hen kijkt nog naar televisie. Ze vinden het maar ouderwets, niet interessant. Die generatie streamt of is online – op bijvoorbeeld YouTube – actief. De door de ACM aangevoerde reden dat een fusie van RTL Nederland en Talpa tot verhoging van de advertentiekosten zou leiden waardoor uiteindelijk de tv-kijker en radioluisteraar daar financieel voor zou moeten boeten, gaat volgens mij dan ook helemaal niet op. Het fusieplan is volgens mij nu juist geboren om grote spelers als Google partij te kunnen bieden.”

‘Gebrek aan kennis bij de ACM’
Gebrek aan kennis van maatschappelijke tendensen binnen de Autoriteit Consument en Markt, is wellicht de reden voor afwijzen van het fusieverzoek, meent de advocaat. “Er zou een te machtige partij in het commerciële medialandschap ontstaan. Nou, neem maar van mij aan; van elke tiener die er in Nederland de komende jaren bijkomt, zal er niet één meer traditioneel televisie kijken. En over nog eens een decennium is dat aantal tv-kijkers verder geminimaliseerd en – zolang er aan de formats niets wordt veranderd en televisie zich niet opnieuw weet uit te vinden – zal het uiteindelijk helemaal verdwijnen. De online en streaming bedrijven van deze wereld domineren dan volledig.”

Olaf van Haperen: "Van elke tiener die er in Nederland de komende jaren bijkomt, zal er niet één meer traditioneel televisie kijken."

‘Mediabedrijf heeft schaalgrootte nodig’
Olaf van Haperen wijst erop dat diezelfde ACM vijftien jaar geleden het samengaan van de Gouden Gids met de Telefoongids wél goedkeurde, ondanks verzet van de advertentiebranche. Toen werd klaarblijkelijk wél het belang van nieuwe media zoals (toen) Google ingezien.

“Destijds ook twee grote partijen in eenzelfde branche”, zegt hij. “Het kan er bij mij niet in dat in het geval van Talpa met RTL Nederland een ‘te machtige speler’, zou ontstaan. Als mediabedrijf heb je simpelweg schaalgrootte nodig, alleen dan kun je anno nu overleven. Ik had liever gezien dat de Autoriteit Consument en Markt breder, vérder en niet louter achteruit had gekeken. Want daar lijkt het nu op.”

‘Enorme regeldruk in dit land’
Over de lange termijn – bijna twee jaar – die verstreek tussen het aankondigen van de fusiebesprekingen en de nu door de ACM genomen negatieve beslissing, zegt Van Haperen: “Dat geldt voor meer zaken waar autoriteiten en rechtbanken bij betrokken zijn. De regeldruk neemt enorm toe in dit land, nieuwe regels en wetgeving volgen elkaar in hoog tempo op, maar toezichthouders en rechtbanken groeien niet mee. Daardoor krijg je beslissingstrajecten van vele jaren.”

Hoe nu verder met Talpa en RTL Nederland? De advocaat: “Je zou het ACM-besluit kunnen gaan aanvechten, maar dat lijkt – gezien de snelle reactie van RTL Nederland om maar meteen met alle onderhandelingen te stoppen – geen optie voor beide partijen. Wellicht dat Talpa van dit afketsen meer last zal ondervinden dan RTL Nederland, dat immers al langer ook in streamingsdiensten actief is.”  

Lees ook – Sectoranalyse: Overnames in Technologie, Media & Telecommunicatie (TMT)