Patrick Polak, Newion: Overheid neemt rol LP’s over bij investeringen in venture capital fondsen
Venture capital fondsen staan vol in de schijnwerpers als financiers van innovatief en ondernemend Nederland. VC-fondsmanagers zien veel geld hun kant op stromen, maar zitten in een spagaat als gevolg van nieuwe regulering van de overheid en strikte richtlijnen van pensioenfondsen en verzekeraars. Patrick Polak, managing partner van Newion Investments, ziet dat de overheid noodgedwongen de rol van institutionele investeerders overneemt.
Veel Europese venture capital fondsen verslaan de markt niet. De gemiddelde Internal Rate of Return (IRR) van fondsen is circa 2 procent. Dat blijkt uit onderzoek van de Europese belangenorganisatie EVCA. Volgens venture capitalist Patrick Polak van Newion Investments zijn er inderdaad veel slecht renderende fondsen, maar hij ziet grote verschillen. “Niet alle VC-fondsen rapporteren aan de EVCA, daarom krijg je niet een compleet overzicht. Desondanks zijn de prestaties van de hele sector niet erg sterk, maar het gaat in Europa niet slechter dan in de Verenigde Staten.”
Ondanks de matige resultaten beleggen pensioenfondsen en verzekeraars (institutionele beleggers), family offices en informals nog steeds in venture capital. Volgens Polak is dat terecht, want er zijn genoeg fondsen die wel goed presteren. “Dat zijn vaak gespecialiseerde fondsen met een focus op een bepaalde industrie. De fondsmanagers hebben veel kennis en ervaring in die sector. Die kennis stelt hen in staat om goede beslissingen te nemen en ondernemers te helpen. Deze fondsen onderscheiden zich vaak door een grote discipline in hun strategie en een relatief conservatieve marktbenadering.”
Avontuurlijke uitstapjes, slechte rendementen
De managing partner van Newion beseft dat goede resultaten behalen niet altijd even spannend is. “Het lijkt een beetje saai, maar als je duizend keer hetzelfde doet in plaats van duizend keer iets nieuws, dan word je steeds beter in dat ene ding. De verleiding is groot om juist nieuwe dingen te gaan doen, maar de kans dat je daarmee goede resultaten boekt is klein.” Polak heeft zelf ervaren dat ‘avontuurlijke uitstapjes’ naar andere sectoren – waar de investeringsmanagers minder verstand van hebben – vaak tot slechte rendementen leidt. “We hebben van onze fouten geleerd en maken die nu minder. Mede daarom hebben we over de afgelopen 15 jaar een IRR van 20 procent behaald.”
Investeren in private equity en venture capital
Polak ziet twee ontwikkelingen die een grote invloed hebben op de fundraising en fondsopbouw van venture capital investeerders. De eerste trend is dat er meer geld beschikbaar komt voor venture capital fondsen. Institutionele beleggers (limited parters: LP’s) hebben te kampen met een aanhoudende lage rente. Om goede rendementen te halen kijken ze naar alternatieve beleggingsmogelijkheden als private equity en venture capital. Omdat LP’s volgens eigen richtlijnen niet een te groot aandeel in een fonds mogen bezitten, moeten de fondsen groter worden. De tweede trend is de toename van overheidsregulering van LP’S. Politiek en overheid willen dat private equity en venture capital investeerders, en hun aandeelhouders meer rekenschap afleggen. Dit leidt tot meer regulering, waardoor de investeerders meer moeten rapporteren en daardoor per fonds hogere kosten maken. LP’s willen dus de kosten verminderen en derhalve in een minder aantal fondsen investeren. Als gevolg hiervan werken venture capitalists met grotere fondsen om de kosten te compenseren.
Aangejaagd door de hierboven beschreven trends worden venture capital fondsen groter en moeten de investeringsmanagers meer geld ‘wegzetten’. Start-ups hebben vaak niet meer dan een paar miljoen nodig. Als al het geld in start-ups moet worden geïnvesteerd kost een investeringsmanager dat heel veel tijd, omdat er meer investeringsvoorstellen moeten worden onderzocht. Wat er in de praktijk gebeurd is dat het geld in bedrijven wordt gestoken die al iets groter zijn en waar grotere sommen geld in geïnvesteerd kan worden met een lager risico omdat die bedrijven hun businessmodel al bewezen hebben. “Omdat meer fondsen zich op meer ontwikkelde bedrijven storten blijft er minder geld over voor echte start-ups”, constateert Polak.
De overheidsparadox van venture capital
De verschuiving naar grotere investeringen in volwassener bedrijven leidt tot wat Polak noemt de ‘overheidsparadox’. “Omdat de overheid, met goede redenen, nieuwe regels invoert ontstaat er een gat aan de onderkant van de markt. Hierdoor wordt de overheid gedwongen om zelf in dat gat te springen en het werk van de lp’s over te nemen en te investeren in venture capital fondsen.” Hij refereert hierbij aan overheidsinitiatieven als het Dutch Venture Initiative, waarbij de overheid een eigen fonds in het leven roept om te investeren in VC’S.”
De overheidsparadox en fundraising voor venture capitalists zijn onderwerp van gesprek tijdens het Private Equity Summit op 22 april bij ABN AMRO.
