Overheid kan energietransitie broodnodige boost geven
Dat blijkt uit de Publieke Aandelen Monitor 2018, de jaarlijkse onderzoekspublicatie van Boer & Croon Corporate Finance, Pels Rijcken en The Boston Consulting Group.
Toch is dat allesbehalve slecht nieuws, oordelen de onderzoekers. Sterker nog, meer dan om de nominale waarde gaat het juist om de publieke waarde die bedrijven in overheidshanden kunnen genereren. Zo is met name in de energietransitie een cruciale rol weggelegd voor de overheid als actieve – en misschien wel activistische – publieke aandeelhouder, concludeert de Monitor.
Publiek belang botst met rendement op korte termijn
Onderzoeksleider Neil Lomax van Boer & Croon Corporate Finance stelt dat de Nederlandse publieke deelnemingen een uitgelezen positie hebben in deze transitie door als betrokken partner samen met de deelneming een scherp beeld te formuleren van de manier waarop deze rol wordt ingevuld. “In het geval van de energietransitie is de kans groot dat de realisatie van het publiek belang op de lange termijn botst met het politieke ritme en financieel rendement op de korte termijn. Omdat de overheid als aandeelhouder minder op direct financieel resultaat stuurt, is er flexibiliteit om te investeren in projecten die wellicht niet direct op de korte termijn winstgevend zijn. Met publieke deelnemingen hebben we een mooi instrument in handen om bijvoorbeeld de energietransitie te versnellen”, aldus Lomax.
Lagere gasprijzen, minder gaswinning
De waardedaling van de publieke aandelen is veroorzaakt door met name de lagere gasprijzen en de verminderde gaswinning, in combinatie met het verkleinen van het belang in a.s.r. en ABN-AMRO. Ook zijn de resultaten van De Nederlandsche Bank sterk teruggelopen, onder meer door hogere bedrijfslasten. Positief in de overheidsportefeuille scoorden BNG Bank en energiebedrijf Tennet. Ook NS liet een sterke groei zien.
Opvallende tiende plek voor Westland
De onderzoekers nemen voor de Publieke Aandelen Monitor de portefeuilles onder de loep van het ministerie van Financiën, de twaalf provincies en de veertig grootste gemeenten. De informatie is voornamelijk afkomstig uit de jaarverslagen over 2016. De totale omzet van de private aandelenportefeuille van de overheid bedroeg dat jaar 38,6 miljard euro. De grootste publieke aandeelhouder is het ministerie, gevolgd door respectievelijk de gemeenten Rotterdam en Amsterdam en de provincies Gelderland en Noord-Brabant. Een opvallende tiende plek in dit rijtje bekleedt de gemeente Westland. De portefeuille van deze gemeente scoorde goed dankzij een relatief groot aandeel in afvalverwerker HVC Groep en in netbeheerder Westland Infra.
