Onvoorziene bezwaren van CFIUS bij overnames

Philips maakte onlangs bekend dat de geplande verkoop van Lumileds aan het Chinese GO Scale Capital niet door kan gaan. De reden: bezwaren van de Committee on Foreign Investment in the United States (CFIUS), het federale Amerikaanse orgaan dat toezicht houdt op investeringen in de VS door buitenlandse partijen.
Door Jan Paul van der Hoek, advocaat bij Houthoff Buruma 
 
Frans van Houten, CEO van Philips, zegt teleurgesteld te zijn in de uitkomst, maar geheel als een verrassing zal het vast niet zijn gekomen. Eind oktober moest Philips al aankondigen dat de in maart 2015 aangekondigde deal onzeker was geworden omdat deze op ‘onvoorziene bezwaren’ van CFIUS stuitte.
 
CFIUS kijkt vooral goed naar transacties met buitenlandse staatsbedrijven en investeringen die betrekking hebben op belangrijke technologie, zoals bijvoorbeeld technologie die geleverd wordt aan de Amerikaanse defensie, of op belangrijke infrastructuur zoals havens. In de kranten wordt in het geval van Lumileds gesuggereerd dat CFIUS vooral bezorgd lijkt over het in Chinese handen komen van LED-technologie. Of dat een bevredigende verklaring is voor Frans van Houten kan worden betwijfeld. Is LED-technologie echt zo spannend?
 
Amerikaanse president
CFIUS is een overheidsorgaan waarin verschillende federale agencies vertegenwoordigd zijn en dat wordt voorgezeten door de Secretary of the Treasury. Anders dan veelal het geval is in mededingingstrajecten, geldt er geen verplichting om een transactie vooraf te melden en is er dus ook geen verplichting te wachten op goedkeuring met het voltrekken van de transactie. Uiteindelijk kan de Amerikaanse president – na onderzoek door en advies van CFIUS – besluiten een transactie te blokkeren als het onoverkomelijke zorgen heeft ten aanzien van de nationale veiligheid. 
 
CFIUS op je pad tegenkomen, of dat nou vrijwillig is of niet, kan vrij gemakkelijk leiden tot verrassingen. Dat is enerzijds te verklaren door het politieke karakter van het onderzoek. Bij de beoordeling van de fusie tussen Smithfield en het Chinese Shuanghui (beiden grote varkensvleesverwerkers) werd er de nodige politieke druk op CFIUS uitgeoefend. Verschillende lobbygroepen die bang waren voor vergiftiging van vleesproducten schreven een brief aan CFIUS. Een gevaar voor een van de hoekstenen van de Amerikaanse samenleving: de hotdog.
 
Geheimzinnigheid
Anderzijds lijkt CFIUS – zoals dat hoort bij staatsveiligheid – omgeven door een zweem van geheimzinnigheid. Het aantal door CFIUS geblokkeerde transacties is op een hand te tellen. Partijen trekken veelal de melding in en annuleren de deal. We zullen bijvoorbeeld niet te weten komen waarom CFIUS het in Chinese handen komen van de LED-technologie van Lumileds zo verontrustend vond. Wat rest zijn de jaarrapporten van CFIUS en algemene statistieken. Statistieken waarin overigens Chinese investeerders veelvuldig voorkomen. 
 
Over Chinese investeerders gesproken, China National Chemical Corporation (ChemChina) deed begin februari een bod op Syngenta van $43 miljard dat door het bestuur van Syngenta wordt aanbevolen bij de aandeelhouders. Het lijkt me dat aandeelhouders naast puur knikkers tellen (in augustus deed Monsanto al een bod van $46,2 miljard) ook rekening moeten houden met ‘onvoorziene bezwaren’ van CFIUS. Alhoewel, onvoorzien? Een overname door staatsbedrijf ChemChina van een van ’s werelds grootste agrifoodbedrijven zal de alarmbellen bij CFIUS wel laten rinkelen. 
 
Gerelateerde artikelen