Nederlandse fintech-wereld mist Silicon Valley-achtige boegbeelden

Fintech Investment was een van de besloten roundtables op de Fintech Awards. In kamer vier van het ABN AMRO-gebouw gingen gisterenmiddag veertien investeerders met elkaar in gesprek over de laatste ontwikkelingen in de Nederlandse startup wereld in het algemeen en fintech-bedrijven in het bijzonder. Vrijwel alle aanwezigen van deze sessie waren investeerders, op VVD-politicus Pieter Duisenberg na. “Hoewel ik ook investeer, via crowdfunding,” zei het Kamerlid treffend.  

 

Er liggen veel kansen in fintech, oftwel technologie op het gebied van financiële dienstverlening. De gevestigde bancaire orde is weinig innovatief en ligt klaar voor disruptie. Zo zou je zeggen. Maar fintech heeft – zeker in Nederland – nog een lange weg te gaan, wil het de huidige banciare activiteiten van hun dominante marktpositie afstoten. Wat Nederland goed zou kunnen gebruiken zijn boegbeelden uit de sector die op de voorgrond treden. Dat gebeurt nu nog te weinig.

 

Ondernemers als Marc Andreessen, Peter Thiel en Elon Musk investeren niet alleen zelf miljoenen in veelbelovende startups maar zijn tegelijk ook een voorbeeld voor jonge ondernemers. Bovendien zetten deze boegbeelden innovatie op de agenda. 

 

 

 

Groeikapitaal
Positief was dat tijdens de voorstelronde bleek dat de aanwezige investeerders allemaal ook daadwerkelijk groeikapitaal beschikbaar hadden voor fintech-bedrijven. Sommige aanwezige investeerders hebben zelfs een fonds dat zich volledig op fintechbedrijven richt. De venture capital(vc)-tak Commerzbank heeft bijvoorbeeld 200 miljoen gereserveerd om de komende vier jaar te investeren in fintech, zo liet Paul Morgenthaler van Commerzventures weten. 

Allard Luchsinger van Velocity Capital was de moderator van de sessie en trapte af met een korte presentatie. Daaruit bleek onder meer dat er in 2014 wereldwijd een bedrag van maar liefst 12 miljard is geïnvesteerd in fintech, een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor. Zo’n hoog bedrag had geen analist op voorhand durven voorspellen. 

“Niemand wil nog een volledige bank zijn tegenwoordig. Interessant is om te zien dat startups zich allemaal focussen op een activiteit van een bank, bijvoorbeeld op betalen, krediet verstrekken of beleggen,” zei Luchsinger. Hij liet een infografiek zien waaruit bleek dat er voor iedere activiteit van een bank op dit moment minstens vier startups zijn die het beter pogen te doen. 

Adyen, en wie nog meer?
Toch staat fintech nog in de kinderschoenen, zeker in Nederland. Adyen, een internationale betaalmethode voor bedrijven, is eigenlijk het enige Nederlandse voorbeeld met significant succes, zo was het oordeel van sommige investeerders. Adyen won gisteren de belangrijkste Fintech Award en haalde onlangs 250 miljoen euro op, wat het bedrijf meer dan een miljard euro waard maakt. Silicon bedrijven, zoals Groupon, maken gebruik van Adyen om hun klanten internationaal te laten betalen. 

De startupcultuur is in Angelsaksische en Scandinavische landen beter ontwikkeld dan in Nederland, zo was de conclusie van een aantal investeerders. Dat ligt niet alleen aan het percentage van de afgestudeerden dat besluit om te gaan ondernemen, maar het komt ook doordat er in Amerika veel meer angel investors zijn. Een eerste investeringsronde slaagt nog wel in Nederland maar bij de twee en derde – waarbij meestal rond de twee en zes miljoen benodigd is – gaat het meestal mis. 

Jonge Nederlandse bedrijven hebben daardoor vaak moeite met opschalen, al komt dat ook deels door het onvermijdelijke feit dat de Nederlandse markt klein is, met zijn 17 miljoen inwoners. “Vaak moet een startup zich eerst in zijn thuisland bewijzen voordat het kapitaal in het buitenland kan ophalen, en dan sta je hier meestal al 1-0 achter,” aldus een investeerder. 

Neem bijvoorbeeld de robo-adviseurs, oftewel geautomatiseerde beleggingsadviseurs. Er wordt een mooie toekomst voor geavanceerde en interactieve software op het gebied van beleggingsadvies beloofd, maar in Nederland – waar weinig particuliere beleggers zijn – wordt het moeilijk om als startup hierin een binnenlands succes te halen en zo aan buitenlandse investeerders te laten zien dat het concept deugd. 

Ook zijn Nederlandse ondernemers nog wat te voorzichtig als het op private equity deals aankomt. Soms is een investeerder bereid om groeikapitaal te verstrekken maar wil een entrepreneur in Nederland te veel zeggenschap houden. 

Neelie Kroes
Er zou in principe genoeg geld beschikbaar moeten zijn in Nederland voor de opschaling van fintech-bedrijven. Nederlandse pensioenfondsen bulken van het kapitaal. Dat kan helaas echter niet zomaar in venture capital worden geïnvesteerd omdat de vermogensbeheerders vast zitten aan regelgeving. Neelie Kroes zet zich nu actief in voor de Nederlandse startupcultuur. Zij wil onder meer pensioengeld aanwenden voor jonge ondernemingen. 

Maar, zo merkte een van de investeerders op, zo’n taak zou eigenlijk niet alleen bij een ex-politica moeten liggen. Het Nederlandse ondernemerschap heeft een boegbeeld nodig, zoals Marc Andreessen, Peter Thiel en Elon Musk, waarvan de laatste twee overigens een zeer succesvol fintechbedrijf hebben opgericht, de online betaalservice Paypal.

 

Dit soort succesvolle ondernemers is er wel in Nederland, zoals de oprichter van Booking.com, maar zij treden jammer genoeg nooit op de voorgrond, zoals dat in de VS of het VK wel gebeurt. Het zou goed zijn als er Nederlandse startup-helden opstaan. Misschien dat de Fintech Awards daar een steentje aan kan bijdragen.