NautaDutilh ziet Nederlandse corporate governance als juridisch exportproduct

Laatst gewijzigd: 20 juli 2023 12:24
NautaDutilh bijt zich vast in complexe thema’s en specialiseert zich in de meest uiteenlopende sectoren. Een van die thema’s is de opkomst van Nederland als juridische beschermingsplek. We spreken hierover met M&A-advocaten Christiaan de Brauw en Leo Groothuis.
Een glimlach verschijnt op de gezichten van de twee heren als het gaat over een TV-uitzending van CNBC. Daar kwam namelijk afgelopen zomer de Nederlandse beschermingsstichting ter sprake. “Je kunt je voorstellen dat stichting moeilijk uit te spreken is voor Amerikanen,” zegt De Brauw lachend. “Ze hadden het steeds over de ‘Dutch stitsjing’.”
 
Het Amerikaanse farmaceutische bedrijf Mylan verhuisde begin dit jaar op advies van NautaDutilh vennootschappelijk naar Amsterdam en maakt sindsdien gebruik van de Stichting Preferente Aandelen. De verhuizing bleek een goede zet. Niet veel later kwam concurrent Teva namelijk met een vijandig bod. Het bestuur van Mylan wist die koper echter buiten de deur te houden met behulp van de Nederlandse stichting. Het Nederlandse fenomeen ontging ook The Wall Street Journal niet. ‘Mylan: It’s Stichting Time’, kopte de zakenkrant.
 
Christiaan de Brauw was voor Mylan juridisch in de lead bij dit overnamegevecht. “Nederland wordt tegenwoordig het Delaware van Europa genoemd,” aldus de advocaat. “Niet zozeer om fiscale redenen maar vooral om hoe de corporate governance hier is geregeld.”  In Nederland kunnen bedrijven ervoor kiezen om met juridische constructies bepaalde aandeelhouders meer zeggenschap te geven. Meestal zorgen bedrijven er dan voor dat een grootaandeelhouder of een onafhankelijke stichting meer zeggenschap krijgt.
 
Fiat, Altice en Cnova
Volgens Christiaan de Brauw heeft 65% van de AEX-bedrijven minstens één beschermingsconstructie. En ook steeds meer buitenlandse bedrijven ontdekken de voordelen daarvan. Naast Mylan registreerden in de afgelopen jaren onder meer de miljardenbedrijven Fiat, Altice en Cnova hun hoofdkantoor in Nederland.  “Er zijn ongeveer tien verschillende beschermingsstructuren op te tuigen in de Nederlandse jurisdictie,” merkt collega Leo Groothuis op. “De twee meest gebruikte zijn de stichting prefs en stichting administratiekantoor.”
 
Nederland als juridisch vestigingsland is een belangrijk thema voor het Amsterdamse kantoor van NautaDutilh. En dat blijkt niet alleen uit de deals die het kantoor begeleid. Groothuis geeft bijvoorbeeld intern college over juridische beschermingsmuren en Christiaan de Brauw is een van de sprekers op het Nijmeegse congres Nederland, het Delaware van Europa?, dat op 20 november plaats heeft.
 
“We zien de corporate governance als een belangrijk juridisch exportproduct van Nederland,” zegt Leo Groothuis. “Ik vind dat wij daar best trots op mogen zijn. Het is overigens niet zo dat het bestuur hier per definitie meer macht heeft dan de aandeelhouders. Het mooie is juist dat een bedrijf zelf kan bepalen of het wel of niet voor een dergelijke structuur kiest.”
 

Leo Groothuis (l) en Christiaan de Brauw (r) op een balkon van het WTC-gebouw
 
Terwijl Nederland zich ontpopt als dé plek voor sterk ondernemingsbestuur, laat Delaware het de laatste jaren juist laat afweten, constateert Christiaan de Brauw. “Zo is er de trend ontstaan dat bestuurders ieder jaar opnieuw herkozen moeten worden door de aandeelhouders. Dat geeft beleggers veel macht. In New York hebben we tien advocaten op ons eigen kantoor en werken we veel samen met Amerikaanse kantoren. Wij merken dat Amerikaanse cliënten hiermee worstelen. Gelukkig kunnen wij een alternatief bieden: Amsterdam.”
 
Dutch discount
Een veelgehoorde kritiek is dat de hoge dichtheid van beschermingsmuren ervoor zou zorgen dat Nederlandse beursgenoteerde bedrijven lager worden gewaardeerd door beleggers. Als er een beschermingswal rondom het bedrijf is gebouwd, is het belang van aandeelhouders immers ondergeschikt aan dat van bestuurders, zo luidt de klacht. Deze vermeende lagere beurskoers wordt ook wel de Dutch Discount genoemd.
 
“Die term zie ik inderdaad wel eens voorbij komen,” merkt Christiaan de Brauw op. “Maar naar mijn weten is er nog geen overtuigend bewijs van een Dutch discount en zelfs als er sprake is van een kleine korting wordt dat gecompenseerd door de voordelen voor  aandeelhouders op de lange termijn. Het geeft bestuurders namelijk de mogelijkheid om vast te houden aan een lange termijn strategie. Dat is geen overbodige luxe in dit tijdperk waarin short termism onder beleggers misschien wel een beetje te ver is doorgedraaid.”
 
Leo Groothuis merkt op dat succesvolle bedrijven als Google en Facebook ook gebruik maken van een structuur waarbij de oprichters en het bestuur meer zeggenschap hebben dan andere aandeelhouders, zij het niet via een Nederlandse stichting maar op Amerikaanse wijze. “Is er nu sprake van een Google of Facebook Discount? Als je de beurskoers van die bedrijven bekijkt sinds hun beursnotering, moeten we toch constateren van niet. Juist als je je wat minder hoeft aan te trekken van kwartaalcijfers maar wel de lange termijn visie van het bestuur kan nastreven, kunnen succesvolle bedrijven zich ontplooien.”
 
Verdiepen in onderwerp
Nederland als juridisch vestigingsland is zeker niet het enige thema dat speelt binnen NautaDutilh. “Christiaan is op dit punt gespecialiseerd maar zo heeft iedere partner zijn eigen onderwerp,” aldus Groothuis, die zelf zich heeft verdiept in banken en verzekeraars vanwege de transacties die hij voor hun doet . “Wat wij allemaal wel gemeen hebben bij NautaDutilh, is dat we vaak langlopende, complexe zaken doen die meer vereisen dan alleen kennis over het recht. Dus niet alleen het standaard contract uitdraaien maar strategisch meedenken. Dat vinden wij eigenlijk de leukste opdrachten.”
 
Behalve thema’s, specialiseren de advocaten van NautaDutilh zich ook in bepaalde sectoren. Christiaan e Brauw focust op Life Sciences en Leo Groothuis is expert op het gebied van M&A in de financiële dienstverlening. Zo heeft hij in het recente verleden investeringen en desinvesteringen juridisch begeleid van onder meer ABN AMRO, Deutsche Bank, SNS REAAL, Binck Bank, DeltaLloyd, Achmea en ASR.
 
“Corporate M&A is vandaag de dag meer dan alleen goed kunnen onderhandelen,” zegt Groothuis. “Wanneer je als advocaat M&A-transacties begeleidt voor bijvoorbeeld een verzekeraar, moet je ook de ins en outs van levensverzekeringen kennen. Dat vormt namelijk een belangrijk onderdeel van het risicoprofiel.”
 
Over die verzekeraars gesproken, Groothuis voorziet een consolidatieslag in de Nederlandse assurantiewereld. “Er zijn zes grote spelers die allen zeer competitieve producten aanbieden en daarnaast een groot aantal kleinere spelers die met steeds meer regelgeving wordt geconfronteerd. Het kan niet anders dan dat de kleintjes zich bij een van deze grote zes zullen moeten gaan voegen.”
Beleggingsverzekeringen
De Nederlandse verzekeringswereld is een van de weinige sectoren in Nederland waar nog niet echt een grote toename te zien is van overnames door buitenlandse partijen. Dat heeft onder meer te maken met de hevige concurrentie hier. “De winstmarges zijn hier voor verzekeraars klein,” aldus Groothuis. “Maar ook de procedures over beleggingsverzekeringsproducten, of woekerpolisaffaires, zoals ze door de media geframed zijn, zorgen voor terughoudendheid van buitenlandse kopers op de binnenlandse markt. Je wilt niet achteraf met een grote claim komen te zitten als je een bedrijf overneemt.”
 
Of het nou gaat om een juridische constructie die een buitenlandse overname moet tegenhouden of de invloed van woekerpolisaffaires op de waarde van een Nederlandse verzekeraar, de bottom line is volgens Groothuis en De Brauw dat NautaDutilh verder kijkt dan alleen de onderhandelingstafel. “Het eigen maken van een onderwerp, de verdieping zoeken. Daar zit onze meerwaarde.”
 
Gerelateerde artikelen