Never waste a good crisis: Ook corona-dip biedt kansen

We leven momenteel in een tijd waarin alles mogelijk lijkt. Aandelenmarkten kolken heen en weer als eb en vloed: coronapaniek drukt wereldwijd beurzen in het rood, pakketten met overheidssteun stuwen de koersen juist weer omhoog. Besmettingscijfers, dodenaantallen en berichten over een mogelijk vaccin vormen ineens het kompas waarop beleggers proberen te varen. 

Natuurlijk heeft deze situatie ook een enorm effect op de markt voor fusies en overnames. De Britse zakenkrant City AM berichtte in maart al dat het aantal M&A-deals door de crisis met zeker een derde is gedaald. Voor Nederland zijn zulke cijfers nog niet bekend, maar ook hier heeft het er alle schijn van dat de M&A-sector massaal op de pauzeknop heeft gedrukt. “Het lijkt op dit moment wel alsof we ons elke 24 uur in een nieuwe realiteit bevinden,” zegt Arne Grimme, legal advisor en partner bij De Brauw Blackstone Westbroek. “Het besef van de macro-economische impact die dit virus heeft, komt als een golf over de wereld heen. Daar zitten we nu middenin.” 

Waar liggen de kansen voor investeerders, nu het virus de wereldeconomie in een recessie stort? 

Pas op de plaats
Deals sluiten is in deze omstandigheden behoorlijk lastig, en niet alleen omdat directies en adviseurs momenteel niet kunnen reizen. Om maar wat te noemen: waarderingen van bedrijven zijn ineens onzeker geworden. Zijn de resultaten van het afgelopen jaar nog wel maatgevend voor de nabije toekomst? Strategische kopers houden de cash liever even in hun zak dan het in een overname te steken. En banken zijn ineens minder happig op het meefinancieren bij deals dan een paar maanden geleden. Volgens advocaat Suzanne Beijersbergen van Heussen Advocaten en Notarissen gaan met name bij bedrijven in het MKB en mid-market op dit moment veel deals op de lange baan. “Het is eerst even pas op de plaats maken, om te kijken hoe lang dit allemaal gaat duren en wat de impact zal zijn.” 

De onzekerheid is gigantisch, kortom. Toch lijkt de paniek in eerste instantie minder groot dan bij die vorige grote crisis, in 2008, toen de M&A-markt zo goed als opdroogde. Private equity-investeerders hadden daarna nog jarenlang moeite om hun fondsen gevuld te krijgen. Adviseurs beschouwden de situatie van vóór de crisis ineens als dansen aan de rand van een ravijn. In de huidige situatie lijkt het er eerder op dat iedereen zijn knopen telt en waar nodig de schade probeert te beperken, om daarna snel vooruit te kijken naar de situatie van ná de coronacrisis. Onder investeerders en adviseurs heerst geen gevoel van defaitisme, en dat was twaalf jaar geleden wel anders. 

Op zich is dat niet zo gek: anders dan in 2008 is dit geen echte systeemcrisis. Destijds vertrouwden financiële partijen elkaar ineens niet meer en waren banken alleen maar bezig met overleven, in plaats van het financieren van deals. Nu ziet iedereen zich geconfronteerd met dezelfde onverwachte, maar vermoedelijk tijdelijke dreiging. Bovendien hebben overheden en centrale banken geleerd van de kredietcrisis: met biljoenen aan financiële steun proberen ze dit keer de pijn te verzachten en de wereldeconomie draaiende te houden, met zo min mogelijk schade op de langere termijn. En dus zie je op dit moment twee typen investeerders in de markt, zegt adviseur Roën Blom, partner bij Deloitte. “Aan de ene kant heb je partijen die zich afwachtend opstellen en eerst even kijken hoe de situatie zich ontwikkelt. Aan de andere kant heb je partijen die nu juist kansen zien. Die zien wij nu binnenkomen met verzoeken om ondersteuning.”

Open for business
De coronacrisis zal om te beginnen kansen bieden aan private equity-spelers, zeggen marktkenners. “Private equity beschikte hiervoor over een grote hoeveelheid dry powder, dus er is genoeg geld beschikbaar. Zij zijn open for business,” zegt Arne Grimme van De Brauw. Institutionele beleggers zullen door alle volatiliteit op de aandelenmarkt ook niet uit private equity stappen – zelfs in de huidige situatie zijn dit over het algemeen vrij stabiele investeringen. “Wat je wel zult zien, is dat private equity heel gericht gaat investeren. Dus in bedrijven en sectoren waar de fundamentele onderliggende waarde goed is. Al is het op dit moment nog lastig te zeggen waar dat precies zal zijn.” 

Nathalie van Woerkom, partner bij AKD Benelux Lawyers, schreef in een blog op onze website al dat de huidige crisis voor private equity misschien zelfs een zegen is. Tot voor kort waren veel bedrijven immers zo hoog geprijsd dat investeerders de deal niet aandurfden. De gevraagde multiples gaan nu ongetwijfeld naar beneden. Sterker nog: er doemen juist interessante koopjes op. “De economische teruggang kan leiden tot een aanpassingen in de prijsverwachtingen, waardoor er meer aantrekkelijk geprijsde overnamekandidaten binnen bereik komen.”

Daar komt bij dat de meeste private equity-partijen met een horizon van vijf tot zeven jaar werken, waardoor overnames dus zelfs interessant kunnen zijn als de coronacrisis nog een heel jaar zou aanhouden. Op middellange termijn kunnen de resultaten dan nog steeds uitstekend zijn – mits je natuurlijk in een branche investeert die geen blijvende schade oploopt. “Ik denk dat vooral de private equity-partijen die met een relatief lage leverage werken, de komende tijd aan de bak zullen komen,” zegt Roën Blom van Deloitte. “Het is nog de vraag hoe banken zich de komende tijd zullen opstellen, en zij zijn daar iets minder van afhankelijk. Zulke spelers kunnen heel selectief op zoek gaan naar interessante deals.”

Booming sectoren
Betrokkenen uit de markt verwachten daarnaast ook dat de traditionele corporates en mid-market bedrijven zich niet volledig uit de overnamemarkt zullen terugtrekken. Al zullen zij, meer dan private equity-investeerders, eerst afwachten wat de komende maanden zullen brengen. Is er daarna financiële ruimte, dan doemen er ook voor deze strategische kopers interessante mogelijkheden op. Bedrijven die zich na deze crisis op hun core business gaan bezinnen en dus onderdelen gaan afstoten – denk aan wat Philips eerder deed met Signify. Bedrijven die onderdelen (moeten) verkopen om hun eigen financiële positie te versterken – denk aan wat AkzoNobel deed met chemietak Nouryon. 

Vraag is dan natuurlijk: waar zullen die kansen vooral liggen? Waar kunnen we de rest van dit jaar de meest slimme, interessante of opmerkelijke deals verwachten? Het eerste antwoord ligt voor de hand: de voedingsindustrie. Deze sector profiteert niet alleen van hamsteraars op zoek naar wc-papier: vooral de wekenlange sluiting van de horeca komt de foodsector ten goede – hoe wrang ook. Supermarkten, speciaalzaken en slijterijen zien hun omzet alleen al in Nederland door de coronacrisis met 1,8 miljard euro stijgen, zo berekende het FoodService Instituut. Het is goed denkbaar dat die trend nog wel even zal aanhouden, want een recessie is aanstaande, en dan eten en drinken mensen gemiddeld vaker thuis dan buiten de deur. Voedings- en drankenproducenten zullen dus mogen rekenen op warme belangstelling van investeerders.

En wat te denken van tech? Het coronavirus betekent voor digitalisering een gigantische steun in de rug: thuiswerken en op afstand communiceren is plotseling de wereldwijde norm. De koers van Zoom Video, pas sinds vorig jaar in New York genoteerd, is dit voorjaar omgekeerd evenredig aan die van de rest van de markt. De video-app van Zoom kreeg er miljoenen nieuwe gebruikers bij, volgens analisten noteert het bedrijf honderden miljoenen dollars extra omzet. En Zoom is niet de enige: ook apps als Slack en WeChat zijn door al dat thuiswerken razend populair. 

“Je ziet een enorme push naar virtueel samenwerken,” zegt Roën Blom van Deloitte, die vaak betrokken is bij deals in de techsector. “Het is een nieuwe werkelijkheid waar we nu met zijn allen aan wennen. Ik ben ervan overtuigd dat daarin een nieuwe stabiliteit ontstaat, die blijvend is.” Ard-Pieter de Man, bedrijfsadviseur en VU-hoogleraar management studies, zei onlangs tegen M&A hetzelfde: “Ook op lange termijn, als de crisis allang is bezworen, zou dit een grote productiviteitswinst kunnen betekenen.” Als deze trend inderdaad aanhoudt, horen bijvoorbeeld appbouwers, software-ontwikkelaars en aanbieders van clouddiensten straks tot de populairste overnameprooien.

Zorgsector in stroomversnelling
Die positieve aandacht van investeerders zullen we de komende tijd ook terugzien in de zorgsector. Op korte termijn profiteren uiteraard de producenten van medische apparatuur, zoals Philips, en farmaceuten – zeker degenen die straks een vaccin of medicijn tegen het virus op de markt weten te brengen. Ook op de middellange termijn zullen zij in de belangstelling staan: overheden wereldwijd zullen zich voortaan beter willen bewapenen tegen een mogelijke nieuwe virusuitbraak, zowel door de aanschaf van materiaal als met investeringen in medisch onderzoek. Zo investeerde alleen al de VS na de SARS-epidemie in 2003 bijna 700 miljoen dollar in research naar het virus – hoewel er in dat land niemand aan SARS was overleden. 

Maar de trend gaat breder zijn, denken experts: de huidige situatie brengt allerlei innovaties in de zorgsector in een stroomversnelling. “We worden nu als het ware gedwongen om daar grote stappen in te maken,' zegt Suzanne Beijersbergen. Zij adviseerde afgelopen najaar bij de overname van Solvo Group door Etos. Bij Solvo horen digitale platformen als gezondheidsplein.nl en ziekenhuis.nl, waar mensen medische informatie en tips kunnen vinden en online een afspraak kunnen maken met een zorgspecialist. “Zulke innovaties op het vlak van e-health gaan we de komende tijd veel meer zien,” aldus Beijersbergen. “Consulten op afstand bieden grote voordelen: ouderen hoeven niet meer te reizen, zieke mensen zitten niet meer met elkaar in één wachtruimte. Patiënten kunnen via een app de ontwikkeling van hun ziektebeeld bijhouden, waardoor dokters veel minder belast worden. In dit soort innovaties liggen veel mogelijkheden voor investeringen.”

Tot slot zal de komende periode ook de terugkeer betekenen van een fenomeen dat de afgelopen jaren in de luwte bleef: distressed M&A. Veel bedrijven die het tot voor kort prima deden, zullen zich nu gedwongen zien om in de verkoop te gaan – omdat het herfinancieren van schulden niet meer lukt, of simpelweg om het hoofd boven water te houden. Databureau Bloomberg becijferde eind maart dat de hoeveelheid problematische bedrijfsschulden in de VS binnen een week was verviervoudigd, naar bijna 1 biljoen dollar – en toen moest de grootste ellende voor de Amerikaanse economie nog komen. De probleemschulden bevonden zich bovendien in álle sectoren, met uitzondering van de voedselindustrie. Investeerders die raad weten met bedrijven in financiële moeilijkheden en bereid zijn om deze ondernemingen van geduldig kapitaal te voorzien, kunnen de komende tijd hun hart ophalen aan de golf van koopjes die op de markt komt. 

Hoe dan ook staat nu al vast dat de coronacrisis het speelveld compleet overhoop heeft gegooid. Een snelle terugkeer naar de situatie van eind 2019 lijkt ondenkbaar – ook in de M&A. “Zelfs als we binnenkort terug kunnen naar business as usual, is er heel veel veranderd,” zegt Roën Blom. “Iedereen heeft zich gedwongen gezien om terug te gaan naar de kern. En we hebben allemaal weer eens geleerd hoe volatiel de wereld kan zijn.”

Lees ook: Webinar: Wat betekent de Corona crisis voor investeerders?