‘De digitale assistent is goud waard in M&A, maar houd hem in de gaten’

ChatGPT en aanverwante generatieve AI-’tools’ staan vooral bekend als chatbots die wel raad weten met grote lappen tekst. Maar met toepassingen zoals ChatGPT Data Analyst kunnen ook bakken cijfers worden aangepakt. “Je hebt één instrument in handen voor het structureren, analyseren, visualiseren en beschrijven van data”, zegt adviseur Maarten de Borst (Numbers). M&A-professionals kunnen er hun voordeel mee doen.

De verstrekkende gevolgen van AI
Op woensdag 28 februari staat het thema AI centraal tijdens het Young M&A Forum bij Clifford Chance in Amsterdam. Borst is een van de sprekers. “Eerlijk gezegd had ik eigenlijk helemaal geen tijd voor nóg een praatje over AI. Maar het probleem is dat ik het allemaal te leuk vind”, valt Maarten de Borst met de deur in huis. De Borst is strategieconsultant bij Numbers, een advieskantoor dat zich richt op de praktische toepassingen van technologie in de financiële wereld. Hij is auteur van een drietal boeken, is docent bij NBA Opleidingen en adviseert de Politie over de inzet van technologie. De Borst heeft ervaring in de financiële sector, waar hij heeft gewerkt bij ING, ABN AMRO en Moneyou.

Hij houdt zich vooral bezig met crypto, blockchain en Web3, nu slokt het onderwerp kunstmatige intelligentie vrijwel al zijn tijd op. Hij komt – getuige zijn beginzin – om in het werk. Het laatste jaar geeft hij dag in, dag uit workshops en presentaties over ChatGPT en andere AI-toepassingen. En het einde lijkt nog lang niet in zicht. “Ik houd me al tien jaar bezig met technologie, maar dit heb ik nog nooit meegemaakt.” Kunstmatige intelligentie is sinds de introductie van ChatGPT eind 2022 ‘hot’, zoveel mag duidelijk zijn.

Of al die belangstelling terecht is? “Ja en nee. Het is nu een hype. Het lijkt of iedereen er wat mee wil. Dat kan niet eeuwig zo doorgaan. En de media helpen hier een handje aan mee. Tegelijkertijd verwacht ik ook dat AI in de toekomst verstrekkende gevolgen zal hebben. Gevolgen die we nu niet kunnen overzien. Ik geloof wel in ‘Amara’s law’: de gevolgen van technologie worden op de korte termijn overschat, maar op lang termijn juist onderschat.”

“Dat was met het web en het internet ook zo: eerst ontstond een bubbel met weinigzeggende bedrijven als pets.com. Toen die barstte, kon het huidige internet zich pas echt ontwikkelen. Het betekende de komst van Facebook en andere sociale media. Iets wat niemand had voorzien, terwijl die sociale media niet meer weg zijn te denken uit ons dagelijks leven. Dat patroon – hype, teleurstelling en dan wijdverspreide toepassing zal zich met kunstmatige intelligentie ook wel aftekenen, denk ik. Al was het maar vanwege de aanhoudend grote tekorten op de arbeidsmarkt. Die dwingen af dat we productiever moeten worden. Dankzij generatieve AI kan dat.”

AI-tools als dealversnellers
Hoe dan? Wat kunnen M&A-professionals bijvoorbeeld met ChatGPT en aanverwante generatieve AI-’tools’? Ze staan vooral bekend als chatbots die wel raad weten met grote lappen tekst. “En het zijn ook handige hulpmiddelen om teksten in een razend tempo te analyseren en te produceren. In veel minder tijd en met veel minder fouten dan wanneer een mens dat moet doen.”

Dit soort tools kunnen dus worden ingezet om allerlei documenten tijdens het M&A-proces door te spitten, om het internet af te struinen op zoek naar informatie die mogelijk relevant is voor een deal en om contracten op te stellen en rapporten te maken – dat laatste desgewenst in een eigen ’tone of voice’, want ook dat kun je ChatGPT leren. Daarmee zijn deze tools dus echte ‘dealversnellers’. De Borst wijst echter ook op de minder bekende mogelijkheden die een tool als ChatGPT Data Analyst heeft om cijfers te analyseren.

Vaak geeft hij juist over dát onderwerp workshops. Zijn favoriete dataset is die van de Titanic passagierslijst. Deze dataset spreekt bij iedereen tot de verbeelding. “Valt uit deze dataset bijvoorbeeld op te maken hoe waarheidsgetrouw de gelijknamige film was? Dat wil zeggen: hoe groot waren de overlevingskansen van de verschillende typen passagiers? Het mooie hieraan is dat je ChatGPT het denkwerk kunt laten doen. ChatGPT Data Analyst analyseert en groepeert de passagiers. “Vervolgens kun je het programma allerlei analyses laten maken”, legt De Borst uit. “Tot aan een regressieanalyse om de overlevingskansen van een willekeurige passagier te voorspellen toe. En alles kan in tabellen, grafieken, boxplots, heatmaps en andere figuren. Tot slot kun je de AI een samenvatting laten maken van alle bevindingen met de belangrijkste conclusies. Hoewel de film uiteraard fictie was, zie je in de dataset mooi terug dat Rose en Jack statistisch gezien compleet andere overlevingskansen hadden.”

Oneindige mogelijkheden
Met een applicatie als ChatGPT Data Analyst heeft de gebruiker kortom één instrument in handen voor het structureren, analyseren, visualiseren en beschrijven van data, aldus De Borst. Zeer waardevol, ook voor M&A-professionals. Zij kunnen er op allerlei manieren hun voordeel mee doen, zegt De Borst: “Om informatiememoranda op te stellen, om voorspellingen te laten doen, om scenario’s te plotten – en dan niet twee of drie, maar wel negen of negentig. Om risicomodellen te ontwikkelen. Om de cashflow van een bedrijf te analyseren. Om fraude te detecteren.”

De mogelijkheden zijn kortom oneindig. “AI biedt M&A-professionals de mogelijkheid te beschikken over een digitale assistent die het niveau heeft van een senior medewerker, maar niet meer kost dan een stagevergoeding. Een medewerker die het werk van de M&A-professional kan versnellen en leuker maken. Het accent komt minder te liggen op het gebruiksklaar maken van allerlei ruwe data en ander voorbereidend werk, en meer op analyseren, rapporteren en ander intellectueel uitdagend werk.”

AI-management
De Borst merkt tevens op dat de digitale assistent wel goed moet worden gemanaged. “Net zoals elke andere (senior) medewerker.”

Dat betekent in de eerste plaats dat iemand de juiste vragen stelt en de juiste ‘prompts’ opgeeft die de AI ertoe aanzetten iets te maken dat de moeite waard is. Een goede ‘prompt engineer’ is, met andere woorden. “Een term waar ik een hekel aan heb. Het wekt de suggestie dat prompt engineering een soort vak apart is, iets generalistisch. Dat wordt wel gezegd – en prompt engineers zouden tonnen per jaar kunnen gaan verdienen, maar daar geloof ik vrij weinig van. Zo’n prompt engineer zou een generalist moeten zijn, iemand die de ene dag voor een bedrijf in de bouw kan werken en de volgende dag in de M&A-praktijk. Onzin. Met genoeg vlieguren kan iedereen goede prompts maken en uiteindelijk zal je de output toch moeten checken. Kortom: vakkennis is vereist.”

Een tweede belangrijke factor is dat de gebruiker AI-gegenereerde werken altijd kritisch moet bekijken. “Laat AI niet de baas zijn”, zegt De Borst. “Neem niet klakkeloos over wat een programma als ChatGPT zegt. Blijf checken of het allemaal wel hout snijdt.” Dat ligt misschien voor de hand – het is alom bekend dat AI-programma’s kunnen ‘hallucineren’ – maar het risico dat gebruikers foute output klakkeloos overnemen bestaat.”

Zeker in de hectische wereld van fusies en overnames lijkt het een reëel gevaar dat de drang naar snelheid ten koste gaat van de zorgvuldigheid. “Begrijpelijk natuurlijk. Je ziet de M&A-professional voor je: het is ’s avonds laat, je vrienden zitten al in de kroeg en vragen waar je blijft. De AI-assistent heeft je al 99 keer van goed en foutloos advies voorzien, dus is het risico dat je het die 100e keer niet meer gaat checken aanzienlijk.”

Lees ook: Ontdek de toekomst van M&A en AI op het Young M&A Forum