Felix Zwart, hoofd onderzoek NVP: ‘Meer geld maar ook meer werk voor private-equitybedrijven’

Het kan niet op in de private-equitywereld. Nederlandse fondsen haalden vorig jaar samen 3,3 miljard euro op, meer dan ooit in een jaar en bijna anderhalf keer zoveel als in 2016. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen.  

En dan zitten in dat bedrag nog niet eens alle 'deals' van vorig jaar inbegrepen. Veel transacties zijn aangekondigd in 2017, maar worden pas gefinaliseerd in 2018. Bijvoorbeeld transacties die nog moeten worden goedgekeurd door toezichthoudende instanties, terwijl het daarbij vaak gaat om astronomische bedragen. "De investering van CVC in TMF ontbreekt bijvoorbeeld nog in het overzicht, die komt waarschijnlijk pas in 2018 in de cijfers; zegt Felix Zwart, hoofd onderzoek van de NVP. Ook investeringen in infrastructuur – bij elkaar 2,2 miljard euro aan eigen vermogen – zijn niet opgenomen in het overzicht. Denk hierbij aan de aankopen van Q-Park door KKR Infrastructure en DELTA door EQT Infrastructure.. 

Spectaculaire toename

Kortom: de werkelijke toename van investeringen door private-equityfondsen in Nederlandse bedrijven zijn nog hoger dan de cijfers op het eerste gezicht doen vermoeden. Maar hoe dan ook: die toename is spectaculair. En elders in Europa is het niet anders. Van de week bleek uit cijfers van Invest Europe, de internationale branchevereniging van private-equityhuizen, dat de fondsen vorig jaar gezamenlijk bijna 72 miljard hebben gestoken in Europese bedrijven, een derde meer dan in 2016 en het grootste bedrag in de afgelopen tien jaar. Lukt het met zo'n groot aanbod aan geld nog wel om het te investeren, vraag je je af? En om er nog goed op te verdienen?

Meer transacties, minder bedrijven

Nog wel, zegt Zwart. "Maar de tendens is wel dat de fondsen steeds vaker investeren in bedrijven in de top van het MKB,  bedrijven die ze voorheen misschien te klein hadden vonden. Er komen meer transacties, en het gaat om meer bedrijven." En dus ook meer werk om goede 'deals' te vinden en begeleiden. 

Daar komt bij dat de concurrentie in de sector de afgelopen jaren is toegenomen. "Alleen al door ontwikkeling van de techniek. Zo is het nu mogelijk om vanuit het buitenland in een elektronische dealingroom te bieden op een Nederlands bedrijf. Dat leidt tot prijsopdriving. Uit een recent onderzoek van consultancy Bain & Co blijkt dat de 'multiples' – overnameprijs afgezet tegen het brutobedrijfsresultaat (ebitda) – liggen nu hoger dan tijdens de piek van de vorige hausse, in 2008, vlak voordat de fusie- en overnamemarkt instortte. "Nu betekent het al dat de koper van een bedrijf beter zijn best moet doen om een goed rendement op zijn investering te behalen dan enkele jaren terug." Voorlopig lijken de meeste private-equityfondsen daar overigens best in te slagen, voegt Zwart toe. "Wij hebben er niet werkelijk goed zicht op. Maar je ziet wel dat er mooie 'exits' zijn geweest in 2017, zoals de verkoop van informatieleverancier Bureau van Dijk door EQT en schoonmaakmiddelenbedrijf HG door Gilde." 

Hogere rente

Dat de concurrentiestrijd en de hoge prijzen in de sector de winstgevendheid nog niet aantoonbaar hebben aangetast, komt natuurlijk ook door de lage rente. "Schuld is goedkoop", zoals Zwart het uitdrukt. Maar wat als de rente gaat stijgen, zoals in de VS al enige tijd het geval is? Het antwoord is wederom: werk aan de winkel voor private-equityfondsen. "Schuld wordt dan duurder, en ze moeten zich dus nogharder inspannen om waarde te creëren." 

Of de private-equityfondsen daar het komende jaar nog wel zin in hebben? Volgend jaar omstreeks deze tijd weten we het, als de NVP weer met cijfers komt over hoe enthousiast en hoe diep de sector in de buidel heeft getast. 

De belangrijkste feiten en cijfers uit 'Ondernemend Vermogen', editie 2018

– Sterkste jaar ooit voor nieuwe Nederlandse buyout-fondsen
In 2017 werd er voor € 3,3 miljard aan nieuw kapitaal geworven door Nederlandse buyout-fondsen[2]. Alleen 2015 kwam hierbij in de buurt met € 2,6 miljard. Participatiemaatschappij Waterland haalde met hun 7e fonds € 2 miljard op, het grootste Nederlandse fonds ooit. Daarnaast haalde Egeria een fonds op van € 800 miljoen, hun grootste ooit, en wist Main Capital € 237 miljoen op te halen voor hun 5e fonds. Meer dan 60% van al het geworven kapitaal komt van pensioenfondsen en fonds-in-fondsen. Opvallend is verder het hoge absolute bedrag aan geworven kapitaal van ’high-net-worth-individuals’’ (€ 195 miljoen). Alleen in 2008 was dit hoger, met € 271 miljoen.

– Veel meer kleinere buyouts
In 2017 is er voor € 2,7 miljard aan buyouts gerealiseerd in 92 Nederlandse bedrijven door binnen- en buitenlandse private equity-fondsen. Qua aantal is dit het hoogste sinds 2007, toen dit er ook 92 waren voor een bedrag van € 5,3 miljard. Qua bedrag ligt het onder de € 2,8 miljard van 2016.

– Investeringen venture capital bereiken nieuw record
In 2017 kregen 233 Nederlandse jonge en snelgroeiende bedrijven een investering van een binnen- of buitenlandse venture capitalist tegen een gezamenlijke waarde van € 320 miljoen. Veel meer dan in recente jaren toen dit maximaal € 212 miljoen was. Alleen in 2007 en 2008 kwam dit bedrag in de buurt met respectievelijk € 272 en € 255 miljoen. Het aantal is over de jaren heen wel relatief gelijk met rond de 200 bedrijven die per jaar een investering krijgen.