De energiemarkt in beweging met M&A

De energiemarkt ondergaat een transitie. De veranderingen gaan snel, de bestaande partijen in de markt lijken niet altijd goed in staat om een snelle omschakeling te maken. Nieuwkomers in de energiesector melden zich en weten een positie te verwerven. De beweging in de sector vertaalt zich onder andere in overnames en ontwikkeling van nieuwe technologieën.
Door Miriam van Ee van Eversheds 
 
Een voorbeeld van een sub-markt in beweging is de warmtemarkt waar portfolio’s van projecten te koop worden aangeboden. Een recent voorbeeld is de verkoop van het warmtebedrijf van Essent aan PGGM en Dalkia. De warmtesector is complex met een grote diversiteit aan spelers. De nieuwe Warmtewet (1) en de stand van de markt leidt tot bezinning van posities. Energiebedrijven stoten bundels van kleine projecten af, anderen (woningcorporaties, installatiebedrijven, bouwers etc.) brengen hernieuwde focus aan op hun core business en gaan over tot de verkoop van hun secundaire activiteiten zoals hun warmteprojecten. 
De Warmtewet en de gekozen projectstructuren kunnen complicatie met zich mee brengen, die in het kader van financiering van projecten en overnames de nodige aandacht vergen (2). Zo zal bijvoorbeeld de samenloop van de bevoegdheid van de Minister van Economische Zaken om een noodleverancier aan te wijzen en de executiebevoegdheid van zekerheidsrechten van een financier nader moeten worden bezien. 
Nieuwe technologieën
Naast verschuivingen in de bestaande markt zal technologieontwikkeling de markt verder op zijn kop zetten. Hierbij valt te denken aan partijen uit andere sectoren die een belangrijke rol zullen gaan spelen in de energiemarkt, zoals spelers uit de IT-sector. Bijvoorbeeld voor het toegankelijk maken van energie-informatie en energiemanagement voor consumenten via smartphones of tablets, mogelijk in combinatie met andere toepassingen zoals beveiliging.
Te denken valt voorts aan bijvoorbeeld nieuwe schone technologieën waarbij biobrandstof (zoals bio-ethanol of bio-kool) wordt geproduceerd uit biomassa, of elektriciteit wordt opgewekt uit duurzame bronnen. Hierbij is bijzondere aandacht nodig voor de stap richting markt. Het project is substantiële bedragen aan seed funding verder voordat proof of concept van een technologie wordt bereikt, een stadium waarin het project mogelijk in het vizier van kopers en financiers (venture capital) komt. In grote lijnen stuit elke koper of financier van een proven-concept-technologie die de stap wil maken naar de commercialisering, op dezelfde punten. 
De technologie is in ontwikkeling en genereert nog geen inkomsten. Het project heeft enorme kosten gemaakt, vaak deels betaald uit subsidies en staat er vaak verre van financieel goed voor. De relaties met financiers, toeleveranciers en andere partijen staan op scherp en mogelijk is het project al verwikkeld in juridische procedures. Het ad hoc reageren op gerelateerde problemen is nodig, maar leidt af van de vereiste focus voor de volgende stap. 
Daarnaast spreekt het voor zich dat de uitvinder van de technologie emotioneel betrokken is bij het project. Het is zijn levenswerk, alleen hij weet alle ins en outs van de techniek. Hierin schuilt het Key Man Risico. Ook is het structureren en het managen van het project in samenwerking met de uitvinder voor een koper/financier vaak een uitdaging. 
De structurering zal ook de nodige aandacht vragen Het budget gaat vaak naar techniek. Het opschonen en juridisch, financieel en fiscaal structureren kan een forse kluif zijn, waarbij de nodige aandacht moet worden besteed aan IE. Vaak is niet duidelijk waar het IE zich bevindt en waar dat precies uit bestaat. Voor een koper/financier is het van belang dat een robuuste juridische, financiële en fiscale structuur wordt neergezet, waarbij onder meer het IE zal worden ondergebracht in een aparte entiteit. De structurering zal voor een groot deel afhangen van het gekozen business model. Bestaat dat uit het in de markt zetten van een DBFMO-structuur (design build finance maintenance and operate), of onderdelen daarvan en het verlenen van licenties op IE, dan zal onder meer moeten worden gekeken naar fiscale optimalisatie voor de gerelateerde licentieopbrengsten. 
Conclusie
Overnames in de zeer gereguleerde energiemarkt, waarin naast traditionele energiespelers een steeds grotere diversiteit aan partijen toetreedt (waaronder partijen uit andere sectoren) en de introductie van nieuwe technologieën, maken de energiesector tot een uitdagend en interessant speelveld. Het is daarbij van belang dat de sector specifieke risico’s worden vertaald in de project- en dealstructurering.  
Miriam van Ee is advocaat/partner bij Eversheds (3)
  1. De Warmtewet is, met uitzondering van artikel 7 lid 2 tot en met 4, artikel 8 lid 6 en artikel II, in werking getreden met ingang van 1 januari 2014. 
  2. Zie ook Warmtewet, wet regelgeving en toelichting, auteurs mw. mr. M.M.J. van Ee, dhr. mr. M. Chatelin en mw. mr. M. van Hattem-Kuljanski, ISBN 987-94-6104-032-9.
  3. Eversheds is een advocaten- en notarissenkantoor met vestigingen in Amsterdam en Rotterdam. De Nederlandse kantoren van Eversheds maken onderdeel uit van Eversheds International, een wereldwijd internationaal opererend kantoor in 30 landen met 51 vestigingen.
Gerelateerde artikelen