Belgen domineren Nederlandse dagbladenmarkt, en dat is prima
NRC Handelsblad en TMG-websites GeenStijl en Dumpert onder een uitgeversdak? Dat zal even wennen worden. Zeker na de ontketende rel van afgelopen week. Volgens NRC-columniste Rosanne Hertzberger maakt het populaire videokanaal Dumpertreeten zich schuldig aan 'seksisme'.
De kritiek – en wat belletjes naar de adverteerders – leidde zelfs tot een boycot van enkele adverteerders van beide TMG-platforms. Ook de politiek sprak zich uit: vrouwelijke ministers Bussemaker en Schultz steunen de oproep aan adverteerders om GeenStijl en Dumpert de rug toe te keren.
Vredespijp
Toch zal het drietal media straks de vredespijp moeten roken. Twee jaar nadat het NRC Media, De Limburger en Limburgs Dagblad heeft overgenomen, mag het Vlaamse Mediahuis nu ook mediabedrijf TMG kopen.
Door de acquisitie vallen niet alleen eerdergenoemde websites in handen van de Belgen, maar ook dagbladen De Telegraaf, Metro, Leidsch Dagblad, Noord-Hollands Dagblad, Haarlems Dagblad en De Gooi- en Eemlander. In eigen land is Mediahuis uitgever van onder andere De Standaard, Het Nieuwsblad en Gazet van Antwerpen.
De andere Belgische uitgeverij die het Nederlands dagbladenlandschap kleurt, is De Persgroep. Het Vlaamse mediabedrijf wordt gerund door de vooraanstaande ondernemersfamilie Van Thillo, die in België onder meer dagblad De Morgen in handen heeft.
In 2005 betrad De Persgroep de Nederlandse mediamarkt, toen het een 50 procent belang kocht in radiozender Q Music. In 2012 nam het VNU Media – moederbedrijf van onder meer Nationale Vacaturebank, Intermediair, Tweakers – over van investeringsmaatschappen 3i en HIG Capital. Dat de Belgische uitgeverij goed boert mede dankzij de Nederlandse mediamerken, bleek onlangs wel.
Werkgelegenheid
Veel landgenoten vrezen voor de gevolgen van de verkoop van Nederlandse bedrijven. Het valt echter te bezien of de BV Nederland hieronder lijdt. Door verschillende overnames bezitten Mediahuis en De Persgroep gezamenlijk weliswaar 90 procent van de Nederlandse dagbladen. Toch zullen er als gevolg daarvan niet direct banen verdwijnen. De oorzaak van minder banen zit hem eerder in de trend van dalende opbrengsten uit papieren abonnementen.
Zoals in ieder andere krimpende sector, is het daarom goed om te overwegen de krachten te bundelen. Mediahuis past qua mediaspectrum, van dagbladen en digitale media en video tot radio, uitstekend bij TMG, merkte Mediafacts onlangs op. De kaalslag in oplage van betaalde dagbladen kan bovendien opgevangen worden door de groei van de digitale verkopen van beide merken. En dat maal twee. Een win-winsituatie.
Overigens wordt Mediahuis van meet af aan gesteund door Van Puijenbroek, een Nederlandse ondernemersfamilie uit het Brabantse Goirle. Ook Talpa houdt nog een stevig belang in TMG. Het mediabedrijf van John de Mol nam vorige maand SBS Broadcasting over van het Finse Sanoma. Met de vermeende teloorgang van de Nederlandse mediasector valt het dus wel mee.
Kritiek
Het enige punt van (terechte) kritiek is dat Belgische uitgeverijen flink gesteund worden door eigen overheid, zoals weekblad Elsevier recent schreef. Daardoor zijn de Belgen aanzienlijk minder geld kwijt aan distributiekosten. Ook geldt er voor dagbladen en tijdschrijften bij onze Zuiderburen een btw-tarief van 0 procent. In Nederland ligt het btw-tarief op 6 procent. Als gevolg kunnen de uitgevers aldaar de prijzen laag houden en meer verkopen. Over de hele linie hebben deze Belgische ondernemingen zodoende meer geld in kas om bijvoorbeeld overnames te doen.
Elsevier is overigens (nog) in handen van een Nederlandse uitgever. New Skool Media nam het grootste opinieblad van Nederland afgelopen november over van Reed Business Nederland.
Nederlandse bedrijven actiever
Ten slotte valt het allemaal reuze mee met de uitverkoop van Nederlandse bedrijven aan België. Dries Faems en Killian McCarthy, beiden verbonden aan het expertisecentrum Vinci, onderzochten de afgelopen dertig jaar de overnameactiviteiten tussen Nederlandse en Belgische onderneming.
Wat blijkt? Nederlandse bedrijven zijn veel actiever op de Belgische markt dan omgekeerd. Zo vonden de onderzoekers 627 overnames van Belgische bedrijven door Nederlandse bedrijven en slechts 423 overnames van Nederlandse bedrijven door Belgische bedrijven.