Waarde overheidsaandelen 18 miljard lager

Dat blijkt uit de Publieke Aandelen Monitor 2017, het jaarlijkse onderzoek van Boer & Croon Corporate Finance, Berenschot en Pels Rijcken.

Waarde publiek aandelenbezit sterk gedaald 
De Monitor 2017 wijst op een forse waardedaling van de totale aandelenportefeuilles van Nederlandse overheden. Het totaal daalde van 121 miljard euro in 2014 tot 103 miljard euro in 2015. Deze afname komt deels door de verkoop van waardevolle deelnemingen zoals ABN AMRO en Vivat, maar vooral door sterk teruggelopen resultaten van energiebedrijven zoals Energie Beheer Nederland. Deze afname had te maken met een sterke daling van het rendement door de verminderde productie van gaswinning in Groningen, lagere prijzen en hogere kosten.

Acht deals door Staat, provincies en gemeenten
In 2016 deden de Nederlandse overheden – Rijk, provincies en gemeenten – geen bedrijfsaankopen, maar waren ze wel 8 maal betrokken bij een directe aandelentransactie of investering. De Staat was daarbij de meest actieve overheid. Dat leverde de schatkist aanzienlijke eenmalige baten op. Alleen al de (gedeeltelijke) beursgang of verkoop van ABN AMRO, a.s.r. en Propertize was goed voor 3,2 miljard euro. Het Rijk doet deze financiële ondernemingen van de hand vanuit de overtuiging dat bankieren en verzekeren geen overheidstaak is en omdat de marktomstandigheden gunstig waren. Daarnaast waren er verkopen uit financiële noodzaak of wettelijke regels, zoals De Koninklijke Nederlandse Munt voor ruim 3,5 miljoen euro en het Zeeuwse Delta voor bijna 500 miljoen euro.

Verwachting dealactiviteiten overheden
De onderzoekers verwachten een verdere toename van dealactiviteit onder overheden. De Staat zal haar belang in financiële instellingen verder afbouwen, de verkoop van Holland Casino is in voorbereiding en de aandeelhouders van Eneco staan op het punt een besluit te nemen over een mogelijke verkoop van het bedrijf. “Je ziet een stabiele, krachtige economische groei en veel goedkoop geld in omloop. Tel daarbij op de prominenter wordende discussies over het al dan niet houden van publieke deelnemingen. Dat zal naar verwachting leiden tot een stijging van het aantal transacties, direct dan wel indirect “, aldus Neil Lomax, partner sector Public bij Boer & Croon Corporate Finance.

De Publieke Aandelen Monitor
In 2015 is de eerste Publieke Aandelen Monitor gepubliceerd, een onderzoek naar het aandeelhouderschap van Nederlandse overheden. In de monitor 2017 gaan Boer & Croon Corporate Finance, Berenschot en Pels Rijcken gezamenlijk in op de omvang en waarde van de aandelenportefeuilles van het Ministerie van Financiën, de 12 provincies en de 40 grootste gemeenten. Ook is er aandacht voor het beleid rondom deelnemingen bij (lokale) overheden en de juridische aspecten bij verkoop.