Topmanagement, zorg voor open discussiecultuur

Ondernemer Shane Snow pleit hiervoor in Harvard Business Review. Volgens hem mislukken de meeste fusies en overnames niet door conflicten, maar doordat werknemers hun mond niet open durven te doen. Ze zijn bang voor de conflicten waar dit toe kan leiden. “Het is dezelfde reden waarom ‘niet praten’ een betere indicatie is dat een stel uit elkaar gaat, dan ‘veel ruzie maken’.”

Uiteenlopende gezichtspunten en zelfs onenigheid leiden volgens Snow eerder tot voortgang en innovatie dan consensus en gesprekken waarin mensen achterhouden wat ze eigenlijk denken. De leiding van een organisatie kan het ontstaan van een open discussiecultuur volgens hem bevorderen door een viertal gewoontes in de organisatie te bevorderen.

1. Houd in gedachten dat we een team vormen

Er zijn verschillende manieren om een discussie in te gaan: om te winnen, om anderen te overtuigen, of om samen betere oplossingen te vinden. De laatste is de mindset die nodig is om succesvol te zijn. De top moet er in discussies op wijzen iedereen onderdeel is van hetzelfde team en dat een aantal principes geldt. Snow noemt kameraadschap, een gezamenlijk doel, en de ideeën dat een goede discussie geen winnaar heeft en iedereen gelijk is in de discussie ongeacht zijn formele positie.

2. Houd het bij de feiten

Als mensen een sterke mening hebben, vallen ze vaak terug op logische denkfouten, dubieuze feiten, het vermijden van moeilijke vragen. Het is daarom belangrijk dat de discussie feitelijk blijft. Dat betekent dat er een duidelijk onderscheid moet worden gemaakt tussen feiten en interpretaties. Verder is belangrijk dat naar de kwaliteit van de bewijsvoering voor een bepaalde visie wordt gekeken. Retorische trucs zijn niet toegestaan en het gaat er in een discussie niet om wie het meest aanwezig is, de meeste macht heeft of zijn visie het best kan verwoorden.

3. Maak het niet persoonlijk

Een meningsverschil ontspoort als mensen het gevoel hebben dat hun ideeën en hun identiteit onder vuur liggen, zegt Snow. Dat is het moment dat emotie en ego de overhand krijgen en er geen bereidheid meer is naar de mening van iemand anders te luisteren. Om dit te voorkomen moet een discussie uit het persoonlijke worden gehaald. Dit kan door weg te blijven van vragen waarin een oordeel verborgen zit over mensen in plaats van over hun ideeën. Geef iedereen het voordeel van de twijfel, ga ervan uit dat de intenties goed zijn. Ook zou het veranderen van mening nooit moeten leiden tot gezichtsverlies en vanzelfsprekend zijn persoonlijke aanvallen off limits.

4. Wees intellectueel bescheiden

Een discussie kan alleen maar vruchtbaar zijn als iedereen bereid is om van mening te veranderen. Dit vraagt van mensen dat ze ‘intellectueel bescheiden’ zijn, zoals Snow dat noemt. Het betekent dat ze luisteren naar anderen ook als ze het niet met hun visie eens zijn. Neem het niet persoonlijk, geef het toe als je je realiseert dat je je hebt vergist en wees enthousiast als anderen goed punten inbrengen. Ten slotte pleit Snow voor nieuwsgierigheid. “Zelfs slechte ideeën kunnen nuttig zijn, ze helpen ons om nieuwe en betere ideeën te ontdekken.”