Private Equity Summit 2023: ‘Alles moet precies omgekeerd’

Bekijk hier alle foto's

“Hoe ESG-proof ben jij?”, vroeg dagvoorzitter René de Monchy (Content Director Finance & M&A, Sijthoff Media) aan co-host Herman Kaemingk aan het begin van het Private Equity Summit op donderdag 25 mei bij KPMG in Amstelveen. De M&A-advocaat van Loyens & Loeff antwoordde dat hij 36 zonnepanelen op zijn dak heeft liggen en dat hij rijdt in een (“inmiddels ouderwetse”) plug-in hybride. 

Ook Ewald van Hamersveld (Partner Transaction Services, Head of PE) van gastheer KPMG heeft zonnepanelen gelegd en rijdt elektrisch in een BMW iX1. Daarnaast voert hij regelmatig met korting opdrachten uit voor impact-investeerder Invest-NL. Kortom, redelijk ESG-proof deze boegbeelden van de M&A Community. Hoe is dat voor de Nederlandse private equity (PE) sector als geheel? Deze vraag stond centraal op deze tiende PE Summit die impact investing en value creation als centrale thema had. Steeds belangrijker volgens Van Hamersveld, want veel van de huidige PE-winsten worden volgens de valuation-expert nog gehaald uit multiple arbitrage en niet uit échte waardecreatie.  

ESG als value driver voor private equity 
Om wat context te hebben voor de paneldiscussie die volgde deelde Jeiran Ebrahimi van KPMG enkele cijfers uit een recent, internationaal onderzoek van het consultantskantoor. Daaruit blijkt dat 68 procent van de ondervraagde PE-managers bereid is een premium te betalen voor bedrijven die ESG ingebed hebben in hun operaties en strategie. 56 procent verwacht ESG regelmatig in hun due diligence processen te zullen betrekken. Het thema wordt dus belangrijk gevonden, maar slechts 46 procent van de respondenten laat ESG-data zien aan potentiële kopers bij een exit. Dit suggereert volgens Ebrahimi dat er nog zorgen bestaan over de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de data.  

Op het gebied van Diversity & Inclusion valt er ook nog een hoop winst te behalen. Weliswaar heeft 79 procent een DEI policy – dat kan ook bijna niet anders in deze tijden van arbeidsmarktkrapte voor bepaalde beroepen – maar in de PE-sector zelf kan slechts twintig procent van de investment professionals beschouwd worden als ‘divers’ talent.  

Lees ook: 'Private equity is de mooiste job ter wereld, ook voor vrouwen!!'

Bereidheid een premium te betalen voor ESG 
De vier panelleden waren allen prominenten uit de investeerderswereld. Maaike van der Schoot is Head of Responsible Investment bij AlpInvest. Bij deze fondsinvesteerder speelt ESG al vijftien een rol bij iedere investering die zij doen. Gerco Goote is Directeur Fiduciair Management bij pensioenuitvoerder MN. Zijn organisatie stuurt op zowel financieel als maatschappelijk rendement. “Onze deelnemers willen een goed pensioen in een mooie wereld", aldus Goote.  

Van venture capital investeerder StartGreen Capital was Managing Partner Coenraad de Vries aanwezig. Als climate tech investor zit ESG al ingebakken in alles wat zij doen. Het vierde en laatste panellid was Erik Thijs Wedershoven, ESG Director bij NPM Capital. ESG wordt net als bij AlpInvest bij iedere investering meegewogen in het Value Creation Plan.  

Zouden de panelleden meer willen betalen voor een target die vooroploopt op ESG-gebied? Wedershoven stelde van wel, of juist minder betalen wanneer het niet op orde is. “Wij willen met onze portfoliobedrijven minimaal klimaatneutraal worden. ‘Don't be an asshole'. Dus kijken we naar de kosten hiervan voor een target-onderneming. Wanneer bedrijven al een transitieplan hebben en al zaken hebben geregeld op dit gebied, kunnen wij ons op andere zaken focussen.”  

Bij climate tech fonds StartGreen Capital is de keuze voor duurzaam al gemaakt, maar daarbinnen kijkt de investeerder naar ESG-factoren die de waardering beïnvloeden, bijvoorbeeld hoe afhankelijk de onderneming is van energieprijzen. De waarderingen van climate tech bedrijven zijn volgens De Vries wel overeind gebleven in tegenstelling tot bijvoorbeeld fintech-ondernemingen. Dat zegt iets over de waarde die dit thema vertegenwoordigt.  

Gebrek aan assured data als bottleneck 
Om verbeteringen op het gebied van ESG te kunnen implementeren is data nodig om op te sturen. “Dit was tot voor kort nogal ‘messy’ geregeld binnen de PE-wereld", zei Maaike van der Schoot. Reden voor AlpInvest om, samen met een groep invloedrijke GP's en LP's, het ESG Data Convergence Initiative op te zetten. Dit initiatief stelt PE-firma's in staat om basis van zes key metrics de progressie in hun portfolio-companies te meten. Van der Schoot: “Steeds meer PE-investeerders sturen hun data naar de Boston Consulting Group die de data benchmarkt en zo inzicht verschaft hoe je het doet op ESG-gebied.” 

De zes metrics zijn broeikasgasemissies, hernieuwbare energie, diversiteit, werk gerelateerde ongelukken, netto nieuwe 'hires’ en employee engagement. “We hebben gezocht naar metrics die wereldwijd te volgen en vergelijken zijn", aldus Van der Schoot. “Hoe meer deelnemers er komen en hoe meer data we verzamelen, hoe meer inzichten we krijgen in hoe we het als private equity-sector steeds beter kunnen doen.” 

Lees ook: ESG & Impact: Zo sturen topinvesteerders op échte waardecreatie

Zoals al bleek uit de cijfers van KPMG lijken PE-firma's momenteel nog weinig vertrouwen te hebben in hun ESG-data. Er zijn dan ook nog weinig partijen die het helemaal op orde hebben. Toch mag dit volgens Gerco Goote geen reden zijn om geen stappen te zetten. “Als je alleen assured data wilt, moet je nog lang wachten. Maar je kunt alvast beginnen met onderzoeken op basis van de data die je al wel hebt. Zo krijgen we vanzelf een evolutie in het sturen op ESG-data. Stop met denken hierover en ga het gewoon doen.” 

Maaike van der Schoot sloot zich hierbij aan. “Soms is het spannend, en krijg je niet direct goudomrande resultaten. Maar er is wel veel guidance beschikbaar, dus je kunt wel degelijk grote stappen zetten.” 

Coenraad de Vries is bij StartGreen Capital al begonnen met data-experimenteren. Daarbij zet de venture capital investeerder ook kunstmatige intelligentie in. “Daar komen al verassende inzichten uit over hoe je CO2 kunt reduceren.” Deze inzichten leiden er volgens De Vries al toe dat sturen op ESG-target een tweede natuur is geworden. “Naast sturen op financieel rendement is met name CO2-reductie ons tweede hoofddoel geworden en daar hebben we veel plezier in. Het is onderdeel van al onze processen.” 

De grootste omslag, is een omslag in denken 
Na een programma gevuld met rondetafelsessies en masterclasses van prominente denkers van binnen en buiten de sector (artikelen hierover volgen komende week op MenA.nl), kwamen de bezoekers bij elkaar voor de inspirerende afsluiter met ondernemer, architect en visionair Thomas Rau. De expert in circulair bouwen gaf aan met verbazing geluisterd te hebben naar de verhalen op de PE Summit, en dat volgens hem alles precies omgekeerd moet van hoe het nu gaat.  

Rau stelde dat de mens een verstoorde relatie met de planeet heeft en dat komt in het bedrijfsleven tot uitdrukking. Als voorbeeld noemde hij Philips dat al lang geleden een lamp heeft ontwikkeld die het tientallen jaren blijft doen. Maar dat wilde de onderneming niet; ‘we hebben een oplossing ontwikkeld. We moeten onze klanten een probleem verkopen, anders komen ze niet terug.’ Veel van onze huidige problemen zijn het gevolg van ooit bedachte tijdelijke verdienmodellen. 

Problematisch is ook onze relatie met materialen. Zo hebben we als oplossing voor het klimaatprobleem de elektrische auto uitgevonden waar we 130.000 ton kobalt per jaar voor nodig hebben. “92 procent van deze kobalt gaat door kinderhanden van onder de veertien, dus voel je vooral heel goed als je straks in je elektrische auto stapt.” De aarde is een gesloten systeem, dus ieder materiaal is volgens Rau een 'limited edition'. “Er komt niets meer bij, dus moeten we de economie zo inrichten dat we deze materialen zo slim mogelijk gaan inzetten.” 

Om hier een transformatie in te initiëren staat Rau aan de basis van Madaster.com, een inventarisatie van alle materialen ter wereld. “Mensen vonden het een belachelijk idee, maar het perspectief begint te veranderen. In een gesloten systeem is niks waardeloos. Afval is niets anders dan materiaal zonder identiteit, en recycling is een laatste stuiptrekking van een dood systeem.” 

Het probleem van het huidige systeem is volgens Rau dat we macht en verantwoordelijkheid uit elkaar hebben getrokken. Zo is een ‘waardevernietingsketen’ ontstaan waarin het product aan het einde van de cyclus wordt weggegooid. “We moeten het systeem omdraaien en de verantwoordelijkheid leggen waar die hoort”, aldus Rau. “Wat je produceert moet je altijd weer terugnemen.” 

Iemand uit de zaal vroeg nog hoe dit systeemdenken verenigbaar is met het private equity-model waarin na maximaal tien jaar afscheid wordt genomen van een bedrijf. Hier heeft Rau geen antwoord is, maar het staat volgens de architect vast dat de transformatie gaat komen of je nou meedoet of niet. “Wie niet meedoet, wordt wel meegenomen”, besloot Rau. “Jullie zijn het probleem, maar kunnen ook de oplossing zijn.” 

Daarmee kwam er een einde aan het programma van het tiende PE Summit. Op de eventkalender van MenA.nl vind je een overzicht van de events die er dit jaar nog aankomen. 

Fotografie: Robert Tjalondo