Marcel Blöte, CEO Grant Thornton Nederland: “Dit is een next step in consolidatie van de accountancysector”

Grant Thornton Nederland heeft zich aangesloten bij een internationaal platform gesteund door de Amerikaanse private equity-firma New Mountain Capital. Het markeert een fundamentele breuk met het traditionele partnermodel.

Een dubbelinterview met Marcel Blöte (CEO Grant Thornton Nederland) en Mark Zuidema (M&A-adviseur bij KPMG), die de verkoop aan New Mountain Capital begeleidde.

Sinds private-equityhuis Waterland in september 2022 accountantskantoor De Jong & Laan overnam, stroomde er al meer dan 3 miljard euro naar het opkopen en samenvoegen van Nederlandse accountantskantoren. De door private equity gesteunde kantoren hebben hier inmiddels een marktaandeel van 15 procent.

Ook Grant Thornton Nederland heeft enige tijd getwijfeld of het kantoor zich niet moest verbinden aan een private equity-partij. Grant Thornton Nederland wilde groeien. Het was van plan te investeren in verdere digitalisering, het wilde acquisities plegen en wilde daarvoor externe financiering aan trekken. Wat lag er dan meer voor de hand dan om in zee te gaan met private equity? Het liep net iets anders.

Grant Thornton Nederland nam KPMG medio 2024 in de arm om de verschillende strategische keuzemogelijkheden in kaart te brengen en het verkoopproces verder te begeleiden. Er sprongen twee strategische opties uit, die volgens partner Mark Zuidema op zich ‘beide goed’ waren.

Twee opties
De eerste optie betrof de geëigende route: een op Nederland gerichte buy-and-build strategie met een private equity-investeerder, waarbij GT zou focussen op overnames in de thuismarkt. Geen slechte strategie – PE-partijen zijn en blijven geïnteresseerd in de accountancy, en er is in Nederland nog overnamepotentieel – maar wel een strategie die ‘steeds duurder’ wordt, zegt Zuidema: “De top-30 accountantskantoren zijn al grotendeels verbonden aan een PE-investeerder. Er zijn nog maar weinig kantoren die zelfstandig zijn. En daar wordt door de rest om gevochten, want alle kantoren hebben een buy and build-strategie om tot de top-10 kantoren te kunnen behoren.”

In het Verenigd Koninkrijk is de consolidatieslag in de accountancy al eerder ingezet, en de ervaring daar leert dat dit de prijzen van kantoren flink heeft opgedreven. De keuze viel echter op de tweede optie: 14 mei van dit jaar sloot Grant Thornton zich aan bij het internationale platform van Grant Thornton Advisors en New Mountain Capital. Met verstrekkende gevolgen.

Nieuwe structuur
In de regel zijn accountantskantoren per land georganiseerd, met een overkoepelend netwerkorganisatie die afspraken maakt over zaken als branding en soms over de kwaliteit. Maar de bedrijfsvoering vindt per land plaats; de lokale partners beslissen over het uit te voeren beleid en de winst wordt ook per land verdeeld over de partners.

Het internationale GT platform heeft daarentegen één winst- en verliesrekening, waarbij winst niet meer jaarlijks wordt verdeeld onder de partners maar in de onderneming blijft zitten en de aandeelhouders als de bedrijfsprestaties het toelaten een bonus krijgen. “Uiteindelijk zijn wij gewoon een dochteronderneming van iets groots”, zoals Marcel Blöte, CEO van Grant Thornton Nederland het uitdrukt.

Iets groots dat steeds groter wordt. Tot het platform zijn of gaan kantoren toetreden uit de Verenigde Staten, Ierland, de Verenigde Arabische Emiraten, Nederland, Zwitserland, Liechtenstein, de Cayman Eilanden, Luxemburg, de Kanaaleilanden, Frankrijk, Spanje en België. Niet alle 150 Grant Thornton-landen, maar wel het merendeel van de belangrijkste. Beslissingen vinden binnen dit platform grotendeels centraal plaats, zeker als het gaat om technologie-investeringen. Zo komt er één overkoepelend ERP-systeem.

Afscheid partnermodel
De belangrijkste drijfveer voor Grant Thornton Nederland om toe te treden tot het platform was toegang tot kapitaal voor innovatie. Voor individuele landenkantoren zijn grote technologie-investeringen volgens Blöte ‘bijna onmogelijk’, maar het platform heeft al 1 miljard dollar beschikbaar gesteld binnen 3 jaar om te investeren in AI.

Ook belangrijk is dat Grant Thornton Nederland hoopt klanten beter te kunnen bedienen, en daarmee de ambitieuze groeidoelen – Blöte spreekt van een verdubbeling van de omzet binnen enkele jaren – dichterbij te brengen.

De geïntegreerde P&L vereenvoudigt internationale samenwerking binnen de aangesloten kantoren. Ierland, Amerika en Luxemburg ondersteunen GT Nederland bij het verwerven van marktaandeel in financial services in Nederland – “een sector waar we tot voor kort bijna nul marktaandeel hadden”, zegt Blöte.

Omgekeerd kan Nederland ESG-diensten aanbieden aan klanten van Grant Thornton in onder meer België en Spanje. “In de oude structuur zou elk land afzonderlijk om die opdracht concurreren en onderhandelen over de verdeling van fees. De vraag is nu simpelweg: waar kunnen we dit het beste doen, in het belang van het platform als geheel? Nu de interne barrières zijn weggevallen, kunnen we talenten, waar ter wereld ze zich ook bevinden, veel sneller koppelen aan passende klanten, waardoor zij zich ook persoonlijk en professioneel sneller kunnen ontwikkelen.”

De nieuwe structuur biedt Grant Thornton Nederland ook de mogelijkheid om op een elegante manier afscheid te nemen van het oude partnermodel. “Dat model is niet meer houdbaar”, zegt Blöte. “Dat is ingehaald door de werkelijkheid.” Het probleem zit ‘m vooral in de spanning tussen generaties partners. Bij veel kantoren moeten nieuwe partners miljoenen inleggen, terwijl terugverdienen 20 tot 30 jaar duurt. “Bovendien heb je verschillende leeftijden in een partnergroep zitten. Mensen met verschillende horizons”, schetst Blöte. “Jongere partners willen nog wel een paar miljoen gaan investeren in nieuwe AI-proposities. Maar iemand die volgend jaar met pensioen gaat heeft er helemaal geen belang bij.”

Deze belangentegenstelling remt innovatie – een steeds nijpender probleem, nu technologische ontwikkelingen steeds sneller gaan. De nieuwe structuur lost de misalignment tussen oud en jong op. Zittende partners hebben hun aandelen ingebracht in het internationale platform. Nieuwe partners hoeven zich niet meer in te kopen: “Je wordt gewoon partner als je goed bent. Je krijgt een optiepakket dat verzilverd kan worden bij een ‘liquidity event’ – dus wanneer New Mountain Capital het platform weer verkoopt. Dan stappen veel oudere partners uit en kunnen de nieuwe partners een groter aandeel krijgen.”

Met als bijkomend voordeel van het afscheid van het traditionele partnermodel dat GT aantrekkelijker wordt op de arbeidsmarkt nu jonge partners zich niet meer hoeven in te kopen.

Energie
Al met al biedt de keuze voor aansluiting bij het platform synergievoordelen die op lange termijn ‘misschien meer waarde creëren’ dan een kostbare lokale consolidatiestrijd in een verzadigde markt, concluderen Blöte en Zuidema. Nu al zindert Grant Thornton Nederland van de ‘energie’, voegt Blöte toe: de versnelde besluitvorming, de strategische focus op internationale schaalvergroting en de snellere toegang tot investeringskapitaal voor innovatie doen wonderen.

Het zou Blöte en Zuidema ook niet verbazen als andere Nederlandse kantoren er ook toe overgaan om zich aan te sluiten bij een internationaal platform. Sterker nog: dat dit een ‘next step’ is in consolidatie van de accountancysector, zoals Zuidema het uitdrukt. Hij wijst erop dat er al enkele andere internationale platforms zijn, zoals Azets (een combinatie van het onderdeel van softwarebedrijf Visma dat verantwoordelijk was voor BPO-activiteiten en een Engels accountskantoor) en het Duitse ETL, dat een platform heeft dat met steun van KKR en Hg Capital belastingadvies- en administratiekantoren overneemt.

En, zegt Zuidema: “Ik verwacht dat andere kantoren zullen volgen. Zeker als de private equity-partij waaraan ze zich hebben verbonden een ‘exit’ wil maken. Dan ligt internationalisatie door aansluiting bij een platform voor de hand.” En, zegt Blöte: “Ik weet dat veel partners van accountantskantoren hiervan dromen.”

KPMG is partner van de M&A Community