Bedrijven succesvoller in aantrekken vreemd vermogen

In opdracht van het ministerie van Economische Zaken is door onderzoeksbureau Panteia de Financieringsmonitor over het tweede halfjaar van 2015 uitgevoerd. In deze monitor is de financieringsbehoefte van het Nederlandse bedrijfsleven onderzocht en zijn de resultaten van acht jaar Financieringsmonitor op een rij gezet. Op deze manier wordt inzicht gegeven in de impact van de economische crisis op de bedrijfsfinanciering. Recent is de Financieringsmonitor (2015-2) naar de Tweede Kamer gestuurd, met daarbij de twee verdiepende onderzoeken die Panteia heeft uitgevoerd. Het rapport is hier te vinden.

Bedrijven die meer willen uitgeven dan de bestaande kredietruimte toelaat, zullen zoeken naar extra bestedingsruimte. Ten opzichte van de vorige meting zochten bedrijven iets minder vaak naar financiering. Ongeveer één op de zes bedrijven probeerde financiering te krijgen buiten de bestaande kredietruimte (2015-2: 16%, 2015-1: 17%). Van de bedrijven die geen financiering zochten gaf 82 procent hiervoor als reden geen externe financiering nodig te hebben. Begin 2014 was dit nog 72 procent.

Over de gehele periode 2008-2015 is er sprake van een trendmatige daling van de behoefte aan externe financiering. Tussentijdse schommelingen in deze trend doen zich voor tijdens de twee recessies in 2009 en in 2012 en 2013, waarbij de financieringsbehoefte vermindert. Ondernemingen in het klein- en middenbedrijf reageren hierbij sterker op de schommelingen in de economie dan het microbedrijf.

 

Uit de najaarsmeting van de Financieringsmonitor 2015 blijkt tevens dat bedrijven die financiering zochten er vaker in slaagden deze volledig te krijgen. Begin 2014 kreeg 54 procent van de bedrijven die financiering zocht volledig toegang tot financiering. Dit percentage is eind 2015 gestegen naar 79 procent. Met name in het middenbedrijf neemt de slaagkans van volledige gehonoreerde aanvragen sterk toe (2015-1: 64%, 2015-2: 89%).

 

Zo’n driekwart van de bedrijven die succesvol waren in het aantrekken van vreemd vermogen vond deze bij de bank (65%). Door de jaren heen is het belang van de bank als voornaamste kredietverschaffer echter wel afgenomen. Afwijzingspercentages zijn hoger dan voorafgaand aan de crisis waardoor de bank een steeds minder vanzelfsprekende bron van succesvol aangetrokken externe financiering is geworden. Tegelijkertijd neemt het belang van andere bronnen toe. Bedrijven zien vaker alternatieven voor bankfinanciering, zoals financiering via familie of vrienden, crowdfunding en het aantrekken van subsidies.

 

Werkkapitaal (geld voor de bedrijfshandelingen van dag tot dag) is, net als bij de vorige meting, nog steeds de voornaamste reden om extra financiering te zoeken. Maar liefst 44 procent van de bedrijven geeft aan hiervoor financiering te zoeken (2015-1: 37%). Daarnaast zijn bedrijven vaak van plan het geld in te zetten voor investeringen in bedrijfsmiddelen (18%), de huisvesting (16%) en overnames (11%). In vergelijking met de vorige meting wordt vaker financiering gezocht voor werkkapitaal, overnames, herfinanciering en investeringen in bedrijfsmiddelen. Minder financiering wordt gezocht voor overige investeringen, zoals in personeelsbeleid en marketing.

 

De Financieringsmonitor is het grootste onderzoek naar de financieringsbehoefte van Nederlandse ondernemingen en wordt al sinds 2008 in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken door Panteia uitgevoerd. Twee keer per jaar worden 1.400 bedrijven gevraagd naar hun financieringsbehoefte en de mate waarin zij in deze behoefte hebben kunnen voorzien. Daarnaast wordt bedrijven gevraagd naar zaken als financieringsdoel, het gebruik van alternatieve bronnen en de voorwaarden waartegen zij financiering aan kunnen trekken. De monitor geeft daarmee een actueel en overzichtelijk beeld van de vraag naar bedrijfsfinanciering en wordt onder meer gebruikt om de Tweede Kamer te informeren over het actuele financieringsklimaat.