Traineeships: de ‘finishing schools’ voor young M&A’ers

Bij de Young M&A Community staat carrièreontwikkeling van dealmakers tot 35 centraal. Het afgelopen jaar heeft het team van de Community daarom met veel dealmakers gesproken om nou eens te vragen wat nou de bepalende elementen in hun carrière zijn – en een belangrijke rode draad in veel CV’s is de aanwezigheid van een traineeship. Kort door de bocht gezegd maak je het in de M&A door eerst een relevante studie te doen (met goede cijfers), daarna een traineeship bij een groot kantoor en vervolgens daar doorgroeien, of een zijwaartse beweging maken richting een boutique, een fonds of een andere leuke baan.  
 
De bekende Bloombergcolumnist Matt Levine van de veelgelezen ‘Money Stuff’-nieuwsbrief noemt de traineeships daarom de ‘finishing schools’ van de financiële wereld. Zoals vroeger meisjes uit de betere kringen na hun opleiding nog een jaartje naar een Zwitserse kostschool werden gestuurd doen de jonge dealmakers nu vaak een jaartje of twee in de analistenpool van een grote bank, een advocaat-stagiairstraject bij een Zuidaskantoor of een traineeship bij een van de Big Four. Naast vakinhoudelijke kennis worden de young hopefuls klaargestoomd in alle sociale en commerciële vaardigheden die nodig zijn in het dealproces – wat ze bij Goldman Sachs samenvatten onder de mooie term ‘handshakeability’.  

Waarom traineeships? 
Voor de kandidaten is het een mooie manier om, door middel van zware werkweken, erachter te komen waar ze echt goed in zijn en op welk aspect van het proces hun hart ligt (of, natuurlijk, dat de M&A-wereld niets voor ze is, er vallen altijd mensen af). Een riant salaris en een groot netwerk zijn ook mooie beloningen. Bekende programma’s als De Brauwerij (De Brauw Blackstone Westbroek) en Het Deals Traineeship (PwC) waren de kraamkamer van veel dealmakers. 

Voor de grote partijen die de traineeships aanbieden lijkt de deal op het eerste gezicht een stuk minder goed: ratio’s dat er van de 50 binnenkomers uiteindelijk maar één lang genoeg blijft hangen om partner te worden of iets dergelijks zijn niet ongewoon – waarom zouden die partijen toch zo ontzettend veel geld en kennis in mensen pompen die toch na een paar jaar weer vertrekken? Toch is het niet zo simpel als het lijkt, omdat het netwerkeffect natuurlijk twee kanten opwerkt, want al die vertrokken trainees knopen vanzelfsprekend weer zakelijke betrekkingen aan in het moederbedrijf. Ook is het kennelijk de efficiëntste manier om aan nieuwe partners en middenkader te komen. Voor boutiques, fondsen en andere nichepartijen is een goed afgesloten traineeship een belangrijke indicator op het CV – als je dat hebt overleefd dan weet je dat het in ieder geval goed zit met de werklust, de intelligentie en de sociale vaardigheden.  
 
Lessons Learned 
De drie belangrijkste lessons learned die uit de interviews naar voren zijn gekomen: 
– Vertrek pas als je genoeg hebt geleerd en alle scholings- en ontwikkelingsmogelijkheden van een grote club hebt verkend.  
– Zorg dat je heel goed weet waar je terecht komt en dat je een goede klik hebt bij het team van je nieuwe werkgever. 
– Hou het netwerk van je medetrainees en voormalige collega’s goed bij. 
 
Het ontwikkeltraject van een jong M&A-talent

Ter illustratie nu het verhaal van Jolie van Daatselaar, die het traject van Big Four naar investeerder bij een Family Office doormaakte – en als commentaar nog het perspectief van een recruiter over de waarde van een traineeship op de M&A-arbeidsmarkt.  

Jolie van Daatselaar (26) maakte begin dit jaar de overstap van de Big Four naar een positie als Investment Manager bij Hoge Dennen. Haar carrière begon al vroeg: "Op mijn 18e ben ik begonnen bij KPMG en volgde ik tegelijkertijd de accountancy opleiding bij Nyenrode, waar je tijdens je studie al relevante werkervaring opdoet. Doordat ik hier vroeg aan was begonnen, was ik ook nieuwsgierig naar wat mij nog meer zou trekken. Ik besloot om te kijken hoe het is om betrokken te zijn bij een overname. Het mooie aan de Big Four is dat dit ook mogelijk is. Ik merkte al gauw dat ik de dynamiek nog beter wilde begrijpen." De definitieve verhuizing naar M&A kwam toen ze via een studievriend van Nyenrode met PwC in contact kwam. De RA werd niet vergeten – tijdens haar werk in de transaction services-praktijk heeft ze haar accountantsstudie versneld afgerond.

Dat het ontwikkeltraject centraal staat bij een dergelijke grote organisatie is ook de ervaring van Van Daatselaar. "Je begint in een grote organisatie tegelijkertijd met anderen, je peers, waar je samen een duidelijk carrièrepad mee bewandelt. Elk jaar stel je een jaarplan op met doelen die je wilt behalen en per jaareinde reflecteer je hierop en kijk je alvast vooruit naar aankomend jaar, samen met je manager. Dit daagt je uit om het beste uit jezelf te halen. Ik was altijd getriggerd om na te denken wat mijn volgende doel was en wat ik wilde bereiken. Het 'standaard' -pad heb ik hierdoor versneld bewandeld."

Op een zeker moment, na het behalen van de RA-titel en Manager promotie, kwam bij haar de vraag op: hoe is het om aan de andere kant van de tafel te zitten? "Een stap naar PE sprak mij erg aan. Daarnaast had ik eerder fijn samengewerkt met De Hoge Dennen en wederzijds was er ook een goede klik. Dit is erg belangrijk doordat PE’s qua cultuur en werk toch heel verschillend van elkaar kunnen zijn. Wat ik zelf erg mooi vind aan De Hoge Dennen, is dat ze voor mijn gevoel oog hebben voor de mensen met wie ze samenwerken."

De kleinere schaal vraagt ook meer initiatief: "ik leer mijn mening en kijk op dingen meer te delen – het is leuk om te zien dat daar binnen mijn team ook wat mee wordt gedaan. Durven en pro-actief zijn is belangrijk om meer waarde te kunnen toevoegen." Daar zit volgens Van Daatselaar ook een beetje een gendercomponent in: "het is misschien vrouw eigen om wat meer twijfels te hebben over eigen kennis en kunde. Het helpt om wat meer los te laten en te relativeren." Juist het werken in een groot bedrijf waar veel meer vrouwelijke rolmodellen werken heeft hier aan bijgedragen: "op de eerste review die ik over mezelf schreef kreeg ik als feedback dat ik veel te negatief was over mezelf. Als jij niet positief bent over jezelf, hoe moet je manager dat dan zijn? Uiteindelijk moet je voor jezelf durven staan."

Versneld alles halen, op jonge leeftijd al Investment Manager worden, waar komt die drive vandaan? "Een combi van meerdere factoren heeft mij gevormd. Dit komt naar mijn idee voort uit mijn opvoeding en ervaringen uit mijn jeugd. Mijn moeder is op haar 28e naar Nederland verhuisd vanuit China in een tijd waarin haar eerdere ervaringen en diploma’s minder erkend werden. Zij heeft vervolgens hier versneld haar MBA gehaald en een mooie carrière opgebouwd terwijl ze ook voor mij heeft gezorgd. Als zij dat kan bereiken, kan ik dat ook. Door haar werk heb ik ook in Singapore en China gewoond, waar ik snel Engels en Chinees moest leren om steeds met mijn eigen groep mee te kunnen. Daarnaast zat ik in China op de basisschool in een klas van 60 en werd iedereen op de ouderavond gerangschikt op basis van zijn toetsuitslagen. Dat zorgt wel voor competitiviteit."
 
Recruiter aan het woord
Philippe den Hollander (38) is partner bij RD Recruitment, een recruiter die zich richt op het vervullen van de personeelsbehoefte van Private Equity-fondsen, Corporate Finance-partijen en, niet onbelangrijk, M&A-specialisten. Daar is aardig wat vraag naar, zo blijkt wel uit het voorbeeld dat Den Hollander geeft over adviseurs die de stap naar de fondsen willen maken. “Ik denk dat ik persoonlijk dit jaar honderden mensen heb gesproken aan de advieskant die de overstap willen maken naar PE.” Zo makkelijk is dat echter niet. “Aan de investeringskant komen er in Nederland zo’n 20 à 25 functies per jaar vrij voor starters en 80 à 100 voor mensen tot zes jaar werkervaring.” De concurrentie is dus hoog en recruiters en tussenpersonen hebben dus wat om te kiezen. “We kijken specifiek naar M&A-ervaring, maar ook naar bepaalde traineeships die echt gericht zijn op Corporate Finance.” Ook helpt het om de carrière te beginnen buiten Nederland, in de grotere financiële ecosystemen. “Ervaring in de Londense bankenwereld is zeer gewild, bij grote zakenbanken als Goldman Sachs en JP Morgan.” Niet alleen banken vormen een mooie route naar de top, maar consultants in het hogere segment ook. “Consultants als BCG en McKinsey hebben ook goede startersprogramma’s.”

Het klinkt misschien een beetje cliché, maar uiteindelijk gaat het toch om de onderscheidende elementen die je als kandidaat beter maken dan de rest. “Niet om denigrerend te doen tegenover de wetenschappelijke opleidingen op economisch gebied, maar uiteindelijk kunnen mensen die hard werken wel een diploma halen en als je bereid bent om 80 uur in de week te werken kun je een aardig eind komen in de financiële wereld.”

Er mag dus best nog wat aan stages, eigen ondernemingen en andere activiteiten op het CV. “Het helpt als je al vroeg een ondernemende instelling hebt getoond, door bijvoorbeeld al tijdens je studententijd bedrijfjes op te zetten. Het gaat om authentieke motivatie.” Ook zit er nog een belangrijke component in moeilijk meetbare en trainbare zaken als zakelijk instinct. “Uiteindelijk wordt het succes in de investeringswereld bepaald door een hoog analytisch vermogen en business sense. Je moet goed aan kunnen voelen hoe een markt eruit ziet en waar de kansen liggen.” 

Maar hoe je dan precies uit die duizenden trainees met keurige CV’s en een prima staat van dienst nou net die persoon eruit weet te pikken die de juiste combinatie van ondernemende durf en degelijk financieel verstand heeft, dat laat Den Hollander niet los. Dat is natuurlijk het geheim van de smid!