Integreren na M&A-traject verkleint kans op een Imtech-drama

‘Het gaat best goed met Imtech. De technisch dienstverlener groeide van 3,3 miljard euro omzet in 2007 naar ruim 5,1 miljard euro in 2011. Het bedrijf realiseerde deze groei autonoom, maar ook door overnames. Imtech koopt gemiddeld één bedrijf per maand. Ceo René van der Bruggen is de architect achter deze strategie,’ aldus bestuurdersbode Management Team in september 2012. 

Een half jaar na het artikel ging het mis. Imtech moest minstens honderd miljoen euro afschrijven op een Pools pretpark. De Koninklijke onderneming was hoofdaannemer van het megaproject – een rol die het nog nooit eerder vervulde in zijn meer dan 150-jarige bestaan. Dat was niet alles. Ook bleek er grootschalige fraude te zijn bij de Duitse tak van Imtech.

 

Het directe gevolg: honderden miljoenen euro’s afschrijving, een uitstel van de publicatie van de jaarcijers over 2012 en een halvering van de beurskoers.

“Het drama Imtech maakte ons nieuwsgierig,” vertelt professor Dries Faems. “Is er een verband tussen het aantal overnames binnen een bedrijf en het risico op fraude? In de kranten werd beweerd van wel. Dat wilde wilde wij empirisch onderzoeken.”

Groot onderzoek
Esteban Barnhardt onderzocht voor zijn afstudeeronderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen de internationale overnamegegevens van 16.257 bedrijven en informatie over 405 fraude-gerelateerde rechtszaken. Dat deed hij onder begeleiding van dr. Killian McCarthy en prof.dr. Dries Faems van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. 

 

Wat blijkt: hoe groter het aantal overnametrajecten waarin een bedrijf tegelijkertijd actief is, hoe groter de kans dat het bedrijf met fraude te maken krijgt. ‘Mogelijk zorgt het initiëren van verschillende overnames voor een verhoogde complexiteit en gebrek aan effectieve controle binnen het overnemende bedrijf, waardoor de gelegenheid voor frauduleus gedrag ontstaat,’ schrijven de onderzoekers.

Wat kunnen bedrijven doen om ervoor te zorgen dat hun acquisities niet als een roltrap fungeren naar een episode vol fraude en bedrog? “Als bedrijven er toch noodzaak in zien om veel overnames te doen, moeten zij er op letten dat zij de bedrijven goed integreren,” legt professor Faems uit. “Als overgenomen bedrijven goed worden opgenomen in het moederbedrijf heeft dat een modererend effect.”

 

Integreren
Faems: “Uit onze statistieken blijkt dat, van de bedrijven die veel overnames doen, er minder fraude voorkomt bij de bedrijven die hun overgenomen ondernemingen goed integreren." Wanneer overgenomen bedrijven een aparte status en structuur behouden na de overname, zoals bijvoorbeeld het geval was binnen Imtech, lijken lokale managers vrij spel te hebben wat frauduleus gedrag in de hand werkt. Dergelijk frauduleus gedrag lijkt minder makkelijk wanneer bedrijven sterk geïntegreerd worden binnen het overnemende bedrijf.

Sommige bedrijven kiezen er bewust voor om een overgenomen asset niet operationeel en procesmatig op te slokken in het moederbedrijf omdat dit de bedrijfscultuur van de gekochte onderneming kan aantasten. Volgens Faems is de keerzijde daarvan dus dat de controle wegvalt. 

Tot op de dag van vandaag komen er nog onthullingen en fraudes naar buiten die afstammen uit de tijd van het Imtech van vóór 2013. Deze week verklaardde bijvoorbeeld een oud-topman van de Duitse tak van Imtech dat de voormalige bestuursvoorzitter René van der Bruggen opdracht gaf aan Imtech Duitsland om voor honderd miljoen euro aan illegale transacties over te maken naar het moederbedrijf.

 

Fraude ontstaat kennelijk niet áltijd in de koffiekamer van een obscure buitenlandse dochter, maar wordt soms ook gewoon vanaf het directiepluche in het hoofdkantoor georkestreerd.