Samen
De keuze Volksgezondheid gaat boven Economie zal leiden tot honderdduizenden slachtoffers onder de 700.000 MKB-bedrijven en 1 miljoen ZZP-ers. Ondanks alle goede bedoelingen van de overheid. De volgens Rutte intelligente lockdown spaart levens uit, maar zal dodelijk zijn voor heel veel bedrijven. Ik vraag me af of dit echt zo intelligent is. Er vallen in Nederland ieder jaar 1.000 verkeersdoden, maar ik hoor niemand opteren voor sluiting van de wegen. Waarom dan nu wel een lockdown die dramatisch uitpakt voor het Nederlands bedrijfsleven?
De meeste MKB-ers hebben enig vet op de botten om samen met de overheids- en bankensteun een paar maanden van forse omzetdalingen uit te kunnen zingen, maar dan houdt het wel op. Als de economie eind 2020 nog op slot zit hebben we geen economie meer. Honderdduizenden bedrijven hebben dan het loodje gelegd en we krijgen er misschien wel 1 miljoen werklozen bij. We zullen een depressie krijgen waar die van de jaren dertig bij verbleekt.
Hoe kunnen we dat voorkomen? Door als overheid de gedupeerde bedrijven ruimhartig te compenseren. De loondoorbetalingsregeling (NOW) is aardig bedoeld, maar voorkomt geen bloedbad. Als ondernemer krijg je maximaal 90% van je loonkosten vergoed, maar dat is maximaal, dat wil zeggen als je omzet nul is. Als je omzet 50% daalt krijg je maar 45% vergoed van de staat. Dat is volstrekt onvoldoende om te overleven. Naast loon heb je als ondernemer met veel meer kosten te maken. In onze rechtsstaat is het niet ongebruikelijk dat een veroorzaker van schade die schade vergoedt. Waarom dan nu niet?
Niet het corona-virus veroorzaakt de schade, het is de regering die met de lockdown de economie plat legt. Gemeenten hanteren al jarenlang schadevergoedingsregelingen waarbij gedupeerde bedrijven 75% van de daling in brutomarge die veroorzaakt is door overheidsmaatregelen, vergoed krijgen. Dat helpt echt om te overleven. Het Kabinet zou eens moeten kijken naar de Algemene Verordening Nadeelcompensatie (AVN) van de Gemeente Rotterdam. En snel graag.
Welke van de twee het ook wordt (faillissementsgolf of schadevergoeding) in beide gevallen loopt de staatsschuld gigantisch op. Die schuldenberg zal na deze crisis maar op één manier kunnen worden verminderd: de belastingen zullen fors omhoog gaan. Politiek gezien zullen er twee groepen zijn waar het geld vandaan zal moeten komen: ondernemers en de vermogenden. Zowel de VpB als de hoogste schijf in de IB als de vermogensbelasting zullen stijgen naar ongekende hoogten. Deze coronacrisis zal een keerpunt in de geschiedenis worden. Daar waar de Val van de Muur in 1989 een periode van dertig jaar aandeelhouderskapitalisme inluidde breekt nu de tijd aan van het collectivisme. De spotjes op de publieke en commerciële omroepen sorteren er al op voor. Het wordt de tijd van Samen.
Alle investeerders en ondernemers wens ik heel veel sterkte in deze Nieuwe Werkelijkheid. Het wordt vooral Samen Delen.
Robert De Boeck, directeur Antea