De risks en opportunities van klimaatverandering voor investeerders

Het op maandag 20 maart verschenen nieuwe rapport van het klimaatpanel IPCC toont nog maar weer eens de gigantische uitdaging aan waar de wereld voor staat. Onderzoekers laten in het rapport zien dat de jaarlijkse mondiale emissie van broeikasgassen in de komende acht jaar min of meer moet halveren ten opzichte van 2010, willen we de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden. 

Risico's van klimaatverandering voor investeerders 
De schade die extreem weer veroorzaakt is in recente jaren al opgelopen van 50 miljard dollar tot 150 miljard dollar. Dit is een fysiek risico dat investeerders lopen, want hun assets staan bloot aan deze impact van klimaatverandering. Het tweede risico voor investeerders is het transitierisico. Een voorbeeld hiervan is een plotselinge verandering in regelgeving die beleggingsresultaten in één klap drastisch kan veranderen. Een ander beleggingsrisico vormen stranded assets. Oliebedrijven lopen het risico met voorraden te blijven zitten. Om het klimaatakkoord van Parijs te halen moet een derde van de huidige oliereserves al in de grond blijven zitten, schrijft professor Bruce Usher (Colombia Business School) in zijn boek ‘Investing in the Era of Climate Change'. Reden voor pensioenfondsen om te desinvesteren in de fossiele industrie. Een versnelling van deze beweging kan leiden tot een sterke devaluatie van fossiele bedrijven.  

Investeren in klimaatoplossingen 
Om de oplossingen die nodig zijn op een wereldwijde schaal uit te rollen is een enorme hoeveelheid kapitaal nodig en met een grote snelheid. Het benodigde kapitaal om de wereldwijde economie tegen 2050 volledig te decarboniseren ligt op zo'n 125 biljoen dollar. Volgens Usher zal de overheid een grote rol moeten spelen in de transitie, maar is de private sector eveneens cruciaal. Investeerders zitten al lang in onzekerheid over overheidsregulering op klimaatgebied. Die onzekerheid maakt het in tijden van klimaatverandering lastig om voor de lange termijn kapitaal te alloceren.  

Bij gebrek aan richting vanuit overheden, heeft de financiële sector zelf het initiatief genomen. Tijdens de klimaatconferentie in Glasgow werd de Financial Alliance for Net Zero aangekondigd waar 450 financiële firma's aan deelnemen, die samen 130 biljoen aan vermogen beheren en gecommitteerd zijn aan het reduceren van broeikasgassen naar nul. Dit geeft beleggers iets om op te bouwen in de afwezigheid van overheidsregulering. Er werd in eerste instantie nogal sceptisch gereageerd op de aankondiging, maar volgens Usher zijn er goede redenen om te geloven dat het keerpunt nu is gekomen. Hij noemt vier wereldwijde trends die dit aantonen: 

Trend 1: Fysieke risico's 
De wereld merkt nu steeds vaker de effecten van klimaatverandering, zoals bosbranden, hittegolven, stormen en overstromingen. Het wordt voor investeerders steeds duidelijker dat de impact op het portfolio groot zal zijn wanneer dit nog verder toeneemt. Dit motiveert hen klimaatrisico's te verkleinen zodat de prestaties van het portfolio voorspelbaar blijven. 

Trend 2: Veranderende sociale normen  
De stem van generatie Z en de millennials klinkt steeds harder door in de boardroom en investeerders luisteren mee. Deze generaties geven de voorkeur aan bedrijven die klimaatverandering adresseren, en de beleggers onder deze groepen zijn bovenmatig geïnteresseerd in duurzame investeringen. Dit dwingt bedrijven tot actie omdat het hun concurrentiepositie verbeterd.  

Trend 3: Technologische innovatie 
De snelle innovaties in koolstof-reducerende technologieën is een andere hele relevante trend voor investeerders. Wind- en zonne-energie concurreren steeds meer met fossiele brandstoffen en drijven de energieprijzen naar beneden. Exxon Mobile is al gedegradeerd op de beurs vanwege een lagere waardering. Ook op andere markten komt door technologie gedreven ontwrichting om de hoek kijken, zoals in de markt voor vleesvervangers. Beyond Meat maakte in 2019 een zeer succesvolle IPO.  

Trend 4: Overheden komen in actie 
Een toegenomen bewustzijn over de gevolgen van klimaatverandering hebben veel stemmers ertoe aangezet overheden te dwingen tot actie. Veel landen, waaronder de VS en China, hebben inmiddels netto nul emissie doelen gesteld. Volgens Usher zijn overheden steeds ambitieuzer op lokaal, provinciaal en nationaal niveau.  

Deze trends drijven investeerders ertoe, waaronder private equity en venture capitalfondsen, om hun kapitaal te verplaatsen naar groenere weiden. Volgens Usher is dit hoogstwaarschijnlijk de laatste kans om catastrofische klimaatverandering te voorkomen, dus er hangt enorm veel vanaf.  

Het goede nieuws is dat de oplossingen er al zijn. Met renewables (zonne-energie en wind) en groene waterstof is het mogelijk om de wereldwijde CO2-uitstoot met 75 procent te verlagen. De laatste 25 procent moet met carbon removal-oplossingen verwijderd worden. Om dit te doen is kapitaal nodig. Veel kapitaal. Goldman Sachs schat de jaarlijkse investering die nodig is op 4,8 biljoen tot aan 2050.  

Venture capital en klimaatoplossingen 
Oplossingen voor emissieloze energie en andere producten die bijdragen aan decarbonisering bieden venture capital (VC) investeerders interessante investeringskansen. Larry Fink van Blackrock schreef het al in zijn beroemde jaarlijkse aandeelhoudersbrief: de volgende 1.000 unicorns, of startups ter waarde van minstens één miljard dollar, zullen betrokken zijn bij klimaattechnologie.   

Venture capital-investeerders zijn altijd op zoek naar sectoren met een enorm groeipotentieel. In 2006 stapten zij massaal in clean tech. Helaas kwamen veel van deze investeringsrondes te vroeg en gingen er miljarden verloren. Er gingen destijds een aantal dingen mis volgens Usher. Ten eerste duurt het voor fysieke producten lang om commercieel rendabel te worden. Ten tweede is energie een commodity en voor nieuwe spelers is het lastig om met commodity's te concurreren. Ten derde kan clean tech alleen op grote schaal succesvol zijn en dat vraagt om gigantisch veel kapitaal. VC-investeerders steken zelden meer dan 100 miljoen dollar in een bedrijf.  

Toch zijn er ook succesverhalen, zoals Beyond Meat. De professor verklaart dit succes door een aantal factoren. Het product is beter, lekkerder, gezonder en het reduceert emissies met maar liefst 90 procent. Ook is het product snel gelanceerd in de restaurantsector wat gefungeerd heeft als springplank naar een bredere uitrol. Dit leidde tot een succesvolle IPO en een waardering van vier miljard dollar in slechts acht jaar tijd. De oorspronkelijke VC-investeerder Kleiner Perkins wist de inleg in Beyond Meat 760 keer terug te verdienen. De strategie van Beyond Meat is ook in andere categorieën toe te passen, zoals mobiliteit of energie. En VC-investeerders hebben het licht gezien, want in 2021 staken ze 37 miljard dollar in klimaattechnologie (de nieuwe naam van clean tech), een record.

Kansen en risico's voor private equity 
Private equity-firma's halen hun geld vaak op bij pensioenfondsen, dus krijgen zij te maken met steeds strengere ESG-vereisten. Dit vraagt van PE-managers om hun portfolio's goed te analyseren en CO2-reductiedoelen te stellen naast andere ESG-criteria. Daarnaast worden bedrijven in renewables ook interessante targets voor PE. Volgens Larry Fink zijn renewables nu de grootste investeringskans voor privaat kapitaal in de infrastructuur-markten. Veel PE-firma's zijn de laatste jaren dan ook infrastructuurfondsen begonnen wat als minder riskant wordt beschouwd dan directe investeringen in zonne- en windprojecten. 

PE-investeerders die zoeken naar opportunities doen er volgens Usher goed aan naar concurrentievoordelen te kijken om snel impact te kunnen maken. Waarom heeft Tesla – en niet General Motors – de elektrische auto groot gemaakt? Het is volgens de professor een mythe dat grote bedrijven niet innoveren, maar waar ze vaak slecht in zijn is in organisatieveranderingen. Daarnaast heeft Tesla een gefocuste strategie gevolgd door te beginnen in de high-end markten, zich gericht heeft op prestaties van de auto's en niet op de milieuvoordelen, en tot slot geprofiteerd heeft van de dalende kosten van lithium-ion batterijen. General Motors kon deze strategie niet volgen omdat zij vastzaten aan allerlei contracten met dealers. Zo heeft de uitdager de slag gewonnen.  

Ook wordt er door PE-firma's veel meer naar klimaatrisico gekeken. Carlyle Group, met 260 miljard dollar beheerd vermogen één van de grootste PE-fondsen, gaat steeds verder in de risicoanalyse van hun portfoliobedrijven. De impact van extreem weer en een stijgend zeeniveau wordt ingecalculeerd in de investeringsstrategie. Het is het eerste PE-fonds dat de richtlijnen van de Task Force on Climate-Related Financial Disclosures (TCFD) heeft gebruikt voor hun risk assessment. Ze doen dit om een meer robuust portfolio te creëren wat moet leiden tot betere risk adjusted returns.   

Conclusie 
Investeerders willen graag veel zekerheid, maar in het geval van klimaatverandering is dat nu juist wat ontbreekt al is het wetenschappelijk wel heel duidelijk dat de gevolgen rampzalig zullen zijn als we emissies niet snel en drastisch terugdringen. Toch is dit het moment om in te stappen. Niet alleen vanwege de noodzaak, maar omdat investeerders het Minsky-moment – een drastische daling in asset-prijzen – voor willen zijn.  

Uitstoot verminderen tot aan nul in 2050 is mogelijk. Het pad is uitgestippeld. Echter, er vloeit nog niet genoeg kapitaal richting de transitie. Boston Consulting Group heeft becijferd dat er drie tot vijf biljoen per jaar naar de transitie moet tot aan 2050. We zitten nu op 600 miljard. Een verhoging van vijf tot acht keer is nodig willen investeerders de wereld behoeden voor catastrofische klimaatverandering. Het merendeel moet uit de publieke markten komen, maar ook voor de private investeerders is er nog veel te doen.