Sustainable Finance: fundamentele discussies over waarde versus waarden

Hoe integreren vermogensbeheerders, bankiers en investeerders milieu-, sociale en governancekwesties in hun investeringscyclus? Dat was de centrale vraag tijdens het tweedaagse programma over Sustainable Finance bij Amsterdam Institute of Finance.

Het onderwerp is momenteel waarschijnlijk het meest prangende in de financiële wereld: duurzaamheid. Tijdens een tweedaags programma in het Double Tree Hilton Amsterdam op 7 en 8 maart boeide professor Zacharias Sautner een groep bank-, financiële en investeringsprofessionals met zijn kijk op Sustainable Finance, allemaal geworteld in de nieuwste onderzoeken, inzichten en business cases.

Koppelen van ESG en rendement
De klas werd meteen in het diepe gegooid met de opdracht: “Adviseer uw Chief Investment Officer of u milieu-, sociale en governance-kwesties (ESG) moet meenemen in het investeringsproces. Wat zijn de voor- en nadelen?” Het was een van de vele mini-cases die de deelnemers tijdens het programma moesten oplossen. In groepjes stelden ze twee lijsten op om aan de klas te presenteren.

Enkele van de meer voor de hand liggende voordelen waren: het verlagen van de risico’s, het omgaan met de toenemende regeldruk, het voldoen aan een groeiende vraag vanuit de samenleving en het worden van een aantrekkelijkere werkgever. Het meest voor de hand liggende ‘nadeel’ draait om de vraag of dit tot betere financiële resultaten leidt. Er zijn omstandigheden waarin dit kan worden bereikt, maar de business case is niet zo eenvoudig. Sustainable Finance gaat echter verder dan de traditionele focus op winsten en verliezen en richt zich ook op bredere kwesties, zoals de manier waarop bedrijven reageren op de klimaat- en biodiversiteitscrisis.

“Er zijn twee motieven om ESG te integreren: waarde en waarden”, aldus professor Sautner. “Waarde gaat over risico-rendement en waarden gaan over ethiek en moraliteit; we hebben een rol te vervullen bij het aanpakken van verschillende crises.”

Het dominante verhaal in de financiële wereld is nog steeds puur financieel. Dit wordt geïllustreerd door het verzet tegen ESG in de VS, dat door veel Republikeinen als wokisme wordt beschouwd. “Dit komt omdat ze alleen aan het waardengedeelte denken”, zegt Sautner. “Ze denken dat je je fiduciaire plichten op tafel laat liggen als je ESG implementeert. Dit is een misverstand.”

Het realiseren van echte impact
Het meten van impact is een cruciaal onderdeel van Sustainable Finance en een enorme uitdaging. Er is nog geen benchmark, dus hoe overtuig je je klanten om hun geld in groene obligaties te beleggen? Tijdens de discussie werden de potentiële nadelen van ESG-ratings onderzocht, waarbij de inherente complexiteit ervan werd benadrukt. Professor Sautner illustreerde dit door te laten zien hoe verschillende ratingbureaus vaak verschillende opvattingen hebben over welke bedrijven duurzaam zijn. Er zou een sterk pleidooi kunnen worden gehouden voor een universele ESG-rating.

Een ander onderwerp dat ter discussie stond was impact. “Vaak kopen beleggers een duur ESG-product en zijn ze teleurgesteld wanneer ze ontdekken dat het geen echte impact heeft”, aldus Sautner. Op dit punt introduceerde hij nog twee belangrijke definities van Sustainable Finance: impact generatie en impact alignment. Bij impact generatie werk je feitelijk samen met bedrijven om koolstofarmer en duurzamer te worden. Je realiseert impact. Met impact alignment koop je alleen maar ESG-producten. Dit kan nog steeds een noodzakelijke stap zijn om aan de toezichthouder te bewijzen dat een obligatie of een ander product voldoet aan de ESG-normen. Bovendien wordt ESG binnen veel bedrijven nog steeds zo gezien: als een risico- of complianceprobleem dat moet worden aangepakt. “Impactbeleggen beslaat momenteel slechts een klein percentage van het vermogen van de meeste beleggers”, aldus Sautner. “En heel vaak wordt dit door een financiële instelling gedaan, uitsluitend in een poging hun reputatie te verbeteren.” Dit zal echter waarschijnlijk veranderen. Naarmate er meer fysieke risico’s – zoals overstromingen of bosbranden – zich voordoen, zullen de waarderingen worden aangepast en zullen investeerders actie moeten ondernemen.

Om hier beter grip op te krijgen, werkten de deelnemers de tweede dag aan een ESG-case, gericht op het integreren van biodiversiteit in de besluitvorming van een financiële instelling. “Dit onderwerp wordt nu snel het op één na belangrijkste ESG-risico, na klimaatverandering”, aldus Sautner. “Er bestaat al een taskforce (The Taskforce on Nature-related Financial Disclosures, red.) die voorstellen heeft gedaan over natuurgerelateerde openbaarmakingen. Regelgevers leren van de andere ‘E’ – klimaatverandering –, dus de beweging op het gebied van biodiversiteitskwesties komt met grote snelheid.”

Engagement
Tijdens deze discussies over ESG in de financiële sector kun je je afvragen hoeveel impact dit heeft op de transitie naar een duurzame economie. Het toverwoord is ‘engagement’, aldus professor Sautner. Hij is ervan overtuigd dat engagement de klimaat- en biodiversiteitscrisis kan helpen oplossen. “Het zijn bedrijven die vervuilen. Ze zijn eigendom van investeerders en worden gefinancierd door banken.” Aan de deelnemers: “Ik hoop dat u teruggaat naar uw bedrijven en met uw deelnemingen gaat engageren over deze issues.”

Conclusie
Duurzame financiering is een ingewikkeld onderwerp, en het navigeren door de complexiteit ervan kan een uitdaging zijn. Professor Sautner en de vele business cases die tijdens het programma werden besproken, boden de deelnemers echter de broodnodige duidelijkheid. Er zijn geen gemakkelijke antwoorden, maar aan het einde van de cursus vertrokken de deelnemers met een conceptueel raamwerk voor de implementatie van Sustainable Finance, en enkele belangrijke inzichten voor de vele complexe discussies waarmee ze in de toekomst waarschijnlijk te maken zullen krijgen. Waarde versus waarden is zo’n takeaway. Net als impact generatie versus impact alignment. De evoluerende aard van het onderwerp onderstreept dat deze reis voor de deelnemers nog steeds gaande is. Dit programma is verre van ten einde, maar markeert slechts het begin van hun reis. Maar gewapend met de nieuwe instrumenten in hun gereedschapskist en een frisse kijk op ESG zijn deze deelnemers beter voorbereid op de uitdagingen op het gebied van duurzaamheid die de komende jaren en decennia voor ons liggen.

Programma Sustainable Finance, Amsterdam Institute of Finance

Twee dagen | Taal: Engels | Prijs: €2950

Volgende beschikbare datum: 17 & 18 oktober

Meer informatie: AIF.nl