Nadine van der Meulen (NN Group): ‘We zijn voorzichtig, uiterst gedisciplineerd’

Waar mannen in vergelijkbare rollen zich nogal eens als haantjes gedragen en niet vies zijn van borstklopperij na wéér zo’n succesvolle acquisitie, is Nadine van der Meulen zo ongeveer het tegenovergestelde. Met zachte stem pratend, ingetogen, haar woorden met zorg kiezend, de boodschap van NN Group helder verkondigend. Maar tegelijkertijd ook: vastbesloten haar missie bij ’s lands grootste verzekeraar te volbrengen. 

Als Head Corporate Development & Group Strategy is zij met haar team niet alleen verantwoordelijk voor fusies en overnames door NN Group, maar houdt ze zich tevens bezig met  de ontwikkeling en toekomststrategie van het concern. De financieel dienstverlener zoekt het vooral in organische groei, maar als zich M&A-kansen voordoen die de positie van de beursgenoteerde verzekeraar op de markt verder versterken, wordt daar natuurlijk naar gekeken. 

Nadine van der Meulen: “De overname van Vivat, vorig jaar, was bijzonder, omdat er meerdere partijen bij betrokken waren. Wij namen als NN Group voor 416 miljoen euro de schadetak over van Vivat. Athora deed hetzelfde met de levensverzekeringen en het vermogensbeheer.”

Grensoverschrijdend en gecompliceerd
Vivat was tot vorig jaar eigendom van het Chinese Anbang, dat Vivat in 2015 kocht. “Dat maakte deze deal niet alleen grensoverschrijdend, maar ook gecompliceerd. Omdat Vivat gesplitst werd. De niet-leven-activiteiten naar ons, het overige naar Athora. Waarbij alle merken van Vivat, denk aan Zwitserleven en Reaal, op de Nederlandse markt blijven bestaan.”

Het ging om een behoorlijk competitieve deal, vertelt Van der Meulen. “Aegon/Blackstone en ASR waren immers ook in de race, uiteindelijk zouden wij succesvol blijken. Zo’n overnametraject is heel intensief, maar ook erg rewarding. En als de deal dan rond is, vieren we dat met elkaar. Want een geslaagde transactie komt met de collega’s van Legal, Risk en de Schade-afdeling tot stand. Samenwerking is het devies bij zo’n complexe overname. We werden in één klap grootste op de Nederlandse schadeverzekeringsmarkt.”  

Vivat werd door Anbang in de etalage gezet, omdat het Chinese moederbedrijf door te veel aankopen met een enorme schuldenlast kampte. Waarna de regering in Beijing het bedrijf onder curatele stelde. Tijdens de bekendmaking van de overname zei toenmalig NN-topman Lard Friese in een toelichting dat zijn concern na de eerdere acquisitie in 2017 van Delta Lloyd waardevolle ervaring had opgedaan met het succesvol integreren van bedrijfsactiviteiten. Want in post-M&A geldt dat niet zelden als spelbreker, waarbij botsende culturen de overname tot mislukken doemen. 

Trots en blijdschap groot
In één van de kantoren van het grote NN hoofdkwartier in de Haagse Poort aan de Schenkkade van de Residentie, zegt Nadine van der Meulen: “Net als eerder al bij de integratie van de Delta Lloyd activiteiten verloopt het samengaan met die van Vivat eveneens uitstekend. Een strak en goed georganiseerd proces. En nee, dat is géén verkooppraatje… Van begin tot einde heeft de deal zo’n zestien maanden in beslag genomen. Dat betekende vaak hectiek en lange werkdagen. Maar als het succes dan uiteindelijk daar is, zijn trots en blijdschap navenant groot.”

Nadine van der Meulen studeerde bedrijfskunde aan Nyenrode Business Universiteit en ging voor een traineeship naar Londen. Daar, bij Goldman Sachs, werd haar gevraagd te blijven. Ze zou als Associate in 2005 verkassen naar Morgan Stanley, eveneens in Londen. Als Equity Research Insurance Analyst onderhield ze contacten met zo ongeveer alle grote Europese verzekeraars. Waaronder dus ook NN Group. “In die functie onderzoek je of bedrijven onder- dan wel overgewaardeerd zijn. Met als doel beleggers te adviseren al dan niet te beleggen. Zo leerde ik ook het NN Management kennen.”

Als Chartered Financial Analyst bij Morgan Stanley verhoogde ze in augustus 2016 het koersdoel voor NN Group vanwege het zicht op een hoog kapitaalrendement. De Solvency II ratio steeg van 241 procent een kwartaal eerder, naar 252 procent. Terwijl veel van Van der Meulen’s analist-collega’s juist een daling hadden verwacht. Dat was daags nadat NN in dat afgelopen kwartaal minder winst had geboekt, terwijl tegelijkertijd de kapitaalbuffer van de verzekeraar steviger werd dankzij de positieve impact van volatiele markten. Nadine van der Meulen sprak destijds bij het verhogen van het koersdoel van sterke halfjaarresultaten en stelde als gevolg daarvan de winstverwachtingen opwaarts bij. 

Vrouwen in prominente rollen
Contacten met NN Group waren er dus al. En na 18 jaar in de City te hebben gewerkt, werd haar in juni 2018 de functie van Head Corporate Development & Group Strategy aangeboden. 

“Onze dochter is elf jaar geleden in Londen geboren, ze is dus eigenlijk Engels”, vertelt Van der Meulen. “Toen de mogelijkheid om naar NN Group over te stappen zich aandiende, vonden wij het tijd om terug te keren. Ook omdat zij dan nog in Nederland zou kunnen aarden, wat uiteindelijk uitstekend is gelukt. En die functie bij NN Group is voor mij echt goud gebleken. Ik heb contacten met alle business units, want die zijn voor zowel M&A als voor Strategy belangrijk. En bij NN werk je, meer dan bij Goldman Sachs en Morgan Stanley, in teams waarin ook vrouwen prominente rollen vervullen. Die diversiteit vind ik erg fijn, diversiteit leidt niet zelden tot betere resultaten. Londen is anders dan Nederland. En een Investment Bank is weer heel anders dan een corporate.”

“Ik ben aan die mannenwereld wel gewend, bij NN Group is het allemaal wat vrouwvriendelijker.”

Toch geldt haar vakgebied, en zeker de M&A-tak binnen haar functie, als echt mannen domein. Lachend, zegt Nadine van der Meulen: “Ik ben aan die mannenwereld wel gewend, bij NN Group is het allemaal wat vrouwvriendelijker. Met vrouwen bouw je wat eerder een band op. Mijn team is gemêleerd. Vrouwen, mannen. Jong, wat ouder. Maar vooral: veel ervaring. En divers; een jongen uit de Verenigde Staten, een Roemeense dame, een aanwinst uit de NN Young Talent Group.”

Korte banden met de business
Kenmerkend voor het M&A-beleid van NN Group: er wordt veel gebruik gemaakt van de kennis binnen het concern, de banden met de business zijn kort. “We gebruiken veel kennis en ervaring uit het bedrijf. Dat deden we bij de Vivat-deal, maar eerder ook al bij overname van de Aegon-activiteiten in Tsjechië en Slowakije.”

Als Head Corporate Development & Group Strategy heeft Nadine van der Meulen zeer geregeld contact met NN Group CEO David Knibbe en CFO Delfin Rueda. “Die twee vormen, met hun verschillende achtergronden, een prachtige CEO/CFO combinatie”, zegt ze. 
De langetermijnstrategie die topman Knibbe afgelopen zomer aan de buitenwereld presenteerde, komt dan ook voor een deel op het conto van Van der Meulen en haar 7-koppige team. 
‘Met behulp van data klantgerichter worden, naar voren opschuiven in de keten, maatwerk leveren, niet denken in producten maar in oplossingen’, was de boodschap van David Knibbe. En: “Over drie tot vier jaar ziet dit bedrijf er anders uit. Met de beschikbare technologieën is heel veel mogelijk. Hoe beter we onze klanten, en dat zijn er 6 miljoen in Nederland, kunnen adviseren, hoe hoger de waardering wordt. Voorspellen wat hun wensen zijn, wat de next best action is.”

Strategische pijler
Nog zo’n strategische pijler van NN Group: toevoeging van producten van derden aan het eigen fabricaat. ‘We verkopen nu wat we maken, komende jaren komt daar verandering in. Een verkoper kan in zijn portfolio zien waaraan een klant behoefte heeft. Het is goed mogelijk dat wij dat niet zelf aanbieden. Op zo’n moment kunnen we het aanbod van anderen ontsluiten’, aldus de CEO van NN Group tijdens zijn toekomst presentatie.

Dat laatste gebeurt overigens al in de vorm van samenwerking met ING op het gebied van Spaanse hypotheken en in Nederland met de zorgverzekeringen van NN en Ohra, waarvan CZ risicodrager is. Maar wellicht nog belangrijker in die nieuwe NN-strategie is het zelf ontwikkelen van platforms. NN is begonnen met werknemers oplossingen en dienstverlener HCS,  daar worden verzuimverzekeringen met aanvullende services gecombineerd. Denk aan re-integratie en bedrijfsanalyse.

“Zo’n overnametraject is heel intensief, maar ook erg rewarding.”

NN Group heeft groei als doel, zowel in Europa als in Japan, maar die hoeft niet per se door overnames tot stand te komen. “Onze plannen zijn in eerste instantie gebaseerd op organische groei”, aldus Nadine van der Meulen. “We zijn voorzichtig, uiterst gedisciplineerd, waar het M&A betreft. Een overname moet immers zowel strategisch als financieel aantrekkelijk zijn. We richten ons op groei over de langere termijn. Verder mikken we met onze asset manager op het verder uitbreiden van activiteiten van derden, op duurzaam beleggen. De NN Bank is gefocust op hypotheken. We willen, zoals onze CEO al zei, dichter op de klant zitten en met platforms werken.”

Samen met ouderenplatform
Als voorbeeld noemt ze een recente investering. “We zijn een strategische samenwerking met ouderenplatform Klup aangegaan”, aldus Head Corporate Development & Group Strategy. “Klup verbindt ouderen online met elkaar. Om er samen op uit te gaan. Sinds de oprichting heeft het netwerk 60.000 gebruikers, met wekelijks rond 200 activiteiten. NN Group ziet als grootste pensioenverzekeraar van Nederland de potentie.”
Voor dergelijke deals doet Nadine van der Meulen het. “Ik zit in mijn functie bij NN heel dicht op het vuur.“ 

Wat de M&A-toekomst betreft verwacht ze, ook vanwege de corona-crisis, verdere consolidatie. “Voor de sector zal dat komende tijd een belangrijke rol blijven spelen”, voorspelt ze. “Het aantal deals in Europa bedraagt tot nog toe voor 2020 ongeveer de helft van wat gemiddeld de afgelopen vijf jaar ons bracht. Maar de activiteit in de verzekeringsbranche is vrij hoog. De sector is als geheel vrij comfortabel. Trends? Digital en insurtech. In het licht van Covid zijn autoverzekeringen nu aantrekkelijk. Er is immers minder gereden. Aan de andere kant zie je meer druk op arbeidsongeschiktheid en ziekteverzuim. Grofweg zijn de gevolgen voor ons van de corona-crisis beheersbaar. De impact zal voor 2020 op zo’n 100 miljoen euro uitkomen.”

Over haar manier van leiderschap: “Ons team bestaat uit zeer ervaren mensen en natuurlijk laat ik hen vrij. Bij Corporate Development en Group Strategy heerst geen 9 tot 5 mentaliteit. Het gaat bij ons om dynamiek, om onderling vertrouwen, om elkaar helpen. Daar staat mijn manier van leidinggeven voor. En ja, vanzelfsprekend hoop ik dat de mensen in mijn team daar ook zo over denken.”   

Vragen en dilemma’s
Beslissingen door iedereen gedragen of snel besluiten? 
“In mijn vakgebied is snel besluiten soms nodig. Maar vanwege al die kennis die samenkomt, worden besluiten in het algemeen ook door iedereen gesteund.”
Keuze voor digitale jongen of zijn senior’s onmisbaar?
“Je hebt beide nodig. Maar in een omgeving die zo snel verandert, zijn digitale jongen relatief belangrijker.”
Wendbaar en agile of altijd eerst die wet- en regelgeving?
“Wendbaar zijn, is essentieel. Maar voor een financiële instelling is wetgeving bepalend. Beide dus.”
Personeel dwingen om met nieuwe situaties om te gaan?
“Nee, dwingen werkt niet. De uitdaging is: begrip kweken.”
Bedrijfscultuur veranderen of sleutelfiguren met specifieke kennis behouden?
“NN Group kent een sterke bedrijfscultuur. Bij ons draait het om klantgerichtheid, al vele jaren. Maar dat je KUNT veranderen, is heel belangrijk. Net zo belangrijk als behoud van die specifieke kennis.”
Compliance steeds belangrijker of juist belemmerend?
“Steeds belangrijker. Je moet je aan de regels houden. Niemand wil schandalen, met boetes en  imagoschade als gevolg.” 
Ondernemerschap stimuleren?
“Ja, initiatief is van groot belang. Niet afwachten, maar met ideeën komen en je verantwoordelijkheid voor het eindresultaat durven nemen.”
Risico’s nemen of uitglijders voorkomen?
“Risico’s nemen. Uitglijders voorkomen is inherent aan de verzekeringssector, die van nature risicomijdend is.” 

Rijke historie

De historie van NN Group gaat terug tot 1845, toen De Nederlanden als brandverzekeraar in Zutphen door Gerrit Jan Dercksen en Christiaan Henry werd opgericht. In 1963 ontstond na een fusie met de Nationale Levensverzekering-Bank de naam Nationale-Nederlanden, nog altijd als bekendste verzekeringsmerk van Nederland geldend. Versterking op de binnenlandse distributiemarkt was noodzaak en in 1991 fuseerde Nationale-Nederlanden met de NMB Postbank Groep, om een geheel nieuwe vorm van financiële dienstverlening te creëren: Internationale Nederlanden Group (ING). In die eerste jaren werden internationale banken overgenomen, later volgden verzekeraars. ING verwierf in korte tijd een sterke internationale positie, waarbij Nationale-Nederlanden onder haar eigen naam actief bleef. 
Toen tijdens de kredietcrisis ING in 2008 een lening van de Nederlandse staat ontving, dwong de Europese Commissie splitsing af van de, in EC-ogen, te grote ING. In een bank, een verzekeraar en een vermogensbeheerder. Begin 2011 werd die splitsing operationeel geëffectueerd. Sinds 2 juli 2014 is het nieuwe bedrijf NN Group N.V. genoteerd aan de Euronext in Amsterdam. In 2017 nam NN Group concurrent Delta Lloyd over en zijn de Nederlandse en Belgische activiteiten samengegaan. Afgelopen april werd de overname van de schade tak van Vivat afgerond. NN Group is actief in 18 landen – vooral in Europa, met Japan als opvallende uitzondering – en telt ongeveer 11.500 medewerkers.