Minder investeringen in start-ups, meer kleine deals
De investeringen in start-ups daalden vorig jaar met 27 procent ten opzichte van vorig jaar. Het aantal deals is gemiddeld kleiner. Investeringen in de groeifase blijven nog steeds achterlopen.
Dit blijkt uit het Quarterly Startup Report, een driemaandelijkse data-analyse van Dealroom.co, Golden Egg Check, KPMG, de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s), Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), Dutch Startup Association (dSa) en Techleap.
Q4 was het beste kwartaal
Toch meldt het rapport ook goed nieuws voor start-ups. Het vierde kwartaal van vorig jaar was het beste van het hele jaar. In het slotkwartaal is voor 576 miljoen euro geïnvesteerd, vergeleken met 604 miljoen euro in dezelfde periode in 2022. Dat is een daling van vijf procent. Maar vergeleken met het derde kwartaal van 2023 is dit een groei van 36 procent, op basis van 33 procent meer deals.
Publieke investeringen zoals van Invest-NL en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROMs) vormden wederom een stabiele factor voor de investeringen in Nederlandse startups in de vroege fase.
De Dutch Startup Association wijst erop dat 2023 het op twee na beste jaar tot nu toe is voor start-ups. Alleen 2021 en 2022 waren beter, mede door lage rentestanden. “Er is een duidelijke, structurele groeitrend waarneembaar in het aantal deals door de jaren heen en het totale volume van de investeringen.”
Steeds meer deals onder het miljoen
Investeringen in de vroege fase, kleiner dan één miljoen euro, zijn relatief toegenomen in 2023: van 27 procent in 2022 naar 33 procent in kwartaal vier van vorig jaar. Grote investeringen, vanaf vijftien miljoen euro, zijn wederom afgenomen: van veertien procent in 2022 naar tien procent in kwartaal vier van vorig jaar.
De Dutch Startup Association rekent op een beter 2024, aangezien de rente naar verwachting niet verder oploopt. Veel fondsen die eerder zijn opgericht, hebben daarnaast nog ruimte om te investeren. Zo gingen venture capital fondsen 2023 in met een recordbedrag aan dry powder. Maar de wil van vermogende personen (High Net Worth Individuals) om te investeren in fondsen lijkt weer wat toe te nemen, signaleert de Dutch Startup Association. Dit gezien de toename van zogenaamde paraplufondsen die het mogelijk maken te beleggen in venture capital.
Top tien deals Q4 2023 (x miljoen euro)
- VectorY Therapeutics 129
- Kynexis 57
- Protix 55
- Microsure 38
- Crisp 35
- Cradle 24 (in dollars)
- Rentman 22 (in dollars)
- Silverflow 15
- SolarDuck 15
- Overstory 14 (in dollars)
Investeringen over de sectoren
- In de top 10 zijn meerdere biotech-bedrijven te vinden, zoals VectorY Therapeutics dat 129 miljoen euro ophaalde bij een consortium van life sciences investeerders. Dat is de enige deal van 2023 van meer dan 100 miljoen euro.
- Ten opzichte van voorgaande kwartalen is er in Q4 meer geïnvesteerd in fintechbedrijven. Onder andere Silverflow, Solvimon, Levenue en Carbon Equity haalden bedragen op van meer dan vijf miljoen euro.
- Hoewel er veel wordt verwacht van startups die zich toespitsen op artificial intelligence, zijn de investeringen hierin nog relatief klein en beperkt in aantal.
Scale-ups: hetzelfde verhaal
Worden ook de investeringen in scale-ups meegeteld, dan is er vorig jaar voor in totaal voor 1,9 miljard euro geïnvesteerd in Nederlandse bedrijven, een daling van 27 procent. Het jaar ervoor werd er voor 2,6 miljard euro geïnvesteerd in start-ups en scale-ups. Dit is een minder sterke daling dan wereldwijd, waar de daling 35 procent bedraagt.
Niet alle deals zijn publiekelijk bekend. Wereldwijd worden de investeringen voor 2023 geschat op 2,1 miljard euro, vergeleken met 2,9 miljard euro in 2022. Vorig jaar was beter dan alle jaren pre-corona. Er waren vorig jaar meer deals dan in 2022: 417 tegen 393, een toename van zes procent.
Het aantal deals tot één miljoen euro groeide van 27 procent in 2022 naar 33 procent in 2023. Het aantal grote deals in meer volwassen bedrijven bleef ongeveer gelijk.
Nieuwe venture capital fondsen
Het afgelopen jaar kenmerkte zich ook door een aantal grote nieuwe venture capital fondsen dat is opgezet. In het bijzonder in life sciences met Forbion Ventures Fund VI en Gilde Healthcare Venture & Growth VI, beide met een omvang van rond de 750 miljoen euro.
In de rest van de markt is het, afhankelijk van de specifieke sector, in 2023 uitdagender geweest om nieuwe VC-fondsen op te halen, aldus het Quarterly Startup Report. Er is meer inzet vanuit Nederlandse pensioenfondsen, in fondsen van onder andere Gilde Healthcare, Forbion en Innovation Industries.
Zo legden PME en PMT uit de metaalsector, samen met een Brits pensioenfonds ongeveer 110 miljoen euro in het Gilde Healthcare fondsen was het betrokken bij de ‘first close’ van 200 miljoen euro van het nieuwe fonds van deeptech investeerder Innovation Industries.
Lees ook: Job Andreoli (Nyenrode): ‘De toekomst van financiële markten is privaat’
