Nederland als tech-toegangspoort tot Europa

Start-ups en scale-ups in innovatie, technologie en ontwikkelingen in de energietransitie zijn in trek bij grote spelers en investeringsfondsen. Ook private equity rukt op. Advocaat Meltem Koning van Van Doorne vertelt over de hausse.  

Amper meer bij te benen, de opmars die investeringen in technologie en duurzaamheid maakt. Veel corporates hebben eigen, specifieke fondsen om in innovatieve nieuwelingen te investeren. Ook is Nederland in trek bij uit van oorsprong in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk gevestigde investeringsfondsen. En dan zijn er nog traditionele energiebedrijven, die al deze beginnende spelers op de markt in het vizier hebben. Met als doel: per se níet die technologische- en duurzaamheidsboot missen. 

“Dat gaat ver”, zegt Meltem Koning van Van Doorne NV. Samen met haar collega Jeroen Sombezki adviseert zij partijen aan beide zijden. Dus zowel die investeerders, als jonge bedrijven, op zoek naar kapitaal om verder te groeien. Dat zijn Nederlandse start-ups en scale-ups, maar steeds vaker ook buitenlandse investeerders of ondernemingen die de weg naar de Hollandse polder hebben weten te vinden. 

“Veel van die technologiebedrijven zijn hier neergestreken, vanwege ons gunstige vestigingsklimaat”, zegt Meltem Koning. “En nee, niet Nederland als belastingparadijs; wij concurreren niet met Luxemburg of andere belastingparadijzen. Ons land is zeer aantrekkelijk vanwege de infrastructuur, de degelijke economie, het opleidingsniveau. Als toegangspoort tot Europa. Hoogopgeleide buitenlanders willen hier graag wonen, prijzen zijn nog altijd lager dan die in Londen of Parijs. En universiteiten als Delft en Wageningen staan qua innovatie hoog aangeschreven, helpen spin-offs.” 

Daarnaast is er de optie van innovatiekredieten en andere subsidies, zoals de Europese Investeringsbank die verstrekt. “In Nederland hebben wij ook nog eens de talenten om mee te werken. Daar waar in Silicon Valley geen high potentials meer te vinden zijn, omdat die allang zijn ingelijfd. Dat maakt onze markt ook interessant voor investeringsfondsen uit bijvoorbeeld datzelfde Silicon Valley om te investeren in hier gevestigde innovatieve ondernemingen.” 

Supersnelle bezorgservice 
Afgelopen kwartaal adviseerden Koning en Sombezki verschillende partijen bij venture capital transacties waarbij grote buitenlandse investeringsfondsen of corporate ventures betrokken zijn. Recent voorbeeld is fast delivery service Getir. Deze Turkse start-up heeft Amsterdam als hoofdkwartier uitgekozen om Europees verder te groeien. Via een mobiele app biedt het on-demand supersnelle bezorgservice voor kruidenierswaren, naast een koeriersdienst voor bezorging van restaurants. 

“Mooi voorbeeld van de interesse van buitenlandse venture capital fondsen”, zegt Meltem Koning. “Daar zaten onder anderen het meest prominente venture capital fonds uit de VS, Sequoia Capital, en Tiger Global bij. Getir is één van de razendsnelle boodschappendiensten die nu de kop opsteken. We geven ook advies over het operationele deel. ‘Hoe zit je contractuele framework in elkaar, wat zijn hier de consumentenregels, hoe ga je om met koeriers en de huur van de locaties, wat houdt onze privacywetgeving eigenlijk in?’ Voordeel van een multidisciplinair kantoor zijn; wij kunnen niet alleen over de transactie adviseren, maar helpen Getir ook bij juridische vragen over de launch van haar activiteiten in Nederland.” 

Getir en andere boodschappendiensten beschikken over magazijnen in drukbevolkte gebieden met daarin duizenden populaire dagelijkse boodschappen. Van toiletpapier tot die zak aardappels. Voor een bezorgtarief van 1,80 euro rijdt er binnen tien minuten na het plaatsen van de order een bezorger voor. 

Getir haalde afgelopen maanden 438 miljoen dollar op, het in 2015 in Istanbul gestarte bedrijf kent nu een waardering van 2,6 miljard dollar, waardoor een unicorn status werd bereikt. Verschil met grote Nederlandse supermarkten als AH en Jumbo, die ook thuis bezorgen: bij Getir hoef je niet dagen van tevoren te reserveren. Nu de app gebruiken, betekent binnen tien minuten leveren. 

Als avondwinkel om de hoek 
“Ik heb het alvast een paar keer bij een van de concurrenten van Getir uitgeprobeerd”, vertelt Koning. “Dan miste ik een ingrediënt, terwijl we thuis aan het koken waren en gebruikte ik de app. Na exact zeven minuten werd mijn bestelling afgeleverd. Zie hun assortiment als dat van de avondwinkel of buurtwinkel om de hoek. Ze hebben niet zoveel als de grote supermarkten, maar genoeg om aan je snelle behoefte en dagelijkse boodschappen te voldoen. En de gegarandeerde snelheid van leveren is bij dat alles key. Waarbij die boodschappendiensten door de Covid-19 crisis de wind mee hebben. Bezorgen is door corona immers veel populairder geworden.” 

Het Turkse Getir is maar één voorbeeld van innovatieve partijen die in Nederland zijn gevestigd en op zoek zijn naar investeerders, naar groeikapitaal. Die investeerders op hun beurt komen zowel uit Nederland als het buitenland. Meltem Koning en Jeroen Sombezki treden veel op voor die zoekende investeerders. Meestal komen ze uit de VS, maar de laatste tijd ook steeds vaker uit het Verenigd Koninkijk en Israël. 

“Maar ook private equity weet de weg naar die start-ups en scale-ups steeds vaker te vinden”, aldus Meltem Koning. “Vergeet niet dat er nogal wat staat te gebeuren, komende jaren. De energietransitie, ontwikkelingen in de mobility sector, verduurzaming van de landbouw en het voldoen aan het klimaatakkoord van Parijs. Ze vergen enorme stappen en dus ook heel veel nieuwe bedrijven die met innovatieve oplossingen komen. Enerzijds zien we veel investeerders, anderzijds founders van bedrijven die groeikapitaal willen aantrekken. En dan heb je nog de corporates met hun corporate venture fondsen. Die investeren in een onderneming om de innovatie in de eigen organisatie verder te activeren of zo sneller bepaalde duurzaamheidsdoelen te behalen.” 

Echt vlees kweken 
Als andere voorbeelden van een venture capital transactie waarin zij met haar team een adviserende rol speelde, noemt Meltem Koning boodschappenservice Crisp en Meatable, een bedrijf van aan de TU Delft afgestudeerden. 

“Meatable heeft een manier gevonden om echt vlees te kweken, zonder daarvoor dieren te hoeven slachten. DSM investeerde als corporate venture, net als Amerikaanse partijen die wij van Van Doorne hebben geadviseerd. Dat deden we recent ook voor Target Global, een venture capital fonds uit Berlijn en Londen, bij hun investering in Crisp. Een online supermarkt die via een app lokale verse boodschappen bezorgt. We zijn zelf thuis echt fan van Crisp geworden…” 

Nóg zo’n voorbeeld van investeringen in innovatie en duurzaamheid: “Vorig jaar hebben we Balderton Capital, het grootse venture capital fonds uit Engeland, geadviseerd bij hun investering in Van Moof. Doel was de vernieuwende e-bikes van Van Moof over de grens te brengen. Door de pandemie zie je dat investeringen in innovatieve en duurzame ondernemingen enorm zijn toegenomen.” 

Bij investeringen in dergelijke bedrijven gaat het, wanneer er corporate venture capital fondsen bij betrokken zijn, niet alleen om de traditionele M&A transactie, maar ook om de contractuele samenwerkingsverbanden. Innoveren door investeren in technologie. Bij een dergelijke investering worden er aandelen verkregen, maar gaat het vaak om de overeenkomst tussen de corporate en de innovatieve onderneming waarbij samen een bepaalde technologie verder wordt ontwikkeld. 

“Want technologie heeft geld en tijd nodig voor verdere ontwikkeling, corporates hébben dat geld en moeten zelf ook innoveren”, aldus Meltem Koning. “En ja, álles is anno 2021 technologie. Dit werk is zo vreselijk leuk, het zijn allemaal zulke inspirerende partijen… Ik krijg daar energie van. En ik zie alleen maar groei!”