M&A-gemeenschap zeer ontevreden over huidige kabinet
De M&A-gemeenschap in de Benelux-regio uit aanzienlijke ontevredenheid over de huidige Nederlandse regering, waarbij politieke onzekerheid en de impact hiervan op investeringsbeslissingen worden genoemd.
• Professionals in fusies en overnames maken zich steeds meer zorgen over het verdeelde politieke klimaat in Nederland, wat heeft geleid tot strengere regelgeving en onzekerheid rond directe buitenlandse investeringen.
• De aanhoudende oorlog in Oekraïne blijft een grote zorg, waarbij experts waarschuwen dat verdere escalatie het Europese M&A-klimaat kan destabiliseren.
• Het cumulatieve effect van geopolitieke spanningen, waaronder conflicten in het Midden-Oosten, draagt bij aan de algemene onzekerheid waarmee investeerders worden geconfronteerd.
Dat blijkt uit het M&A Trendonderzoek Benelux 2024 / 2025 van M&A en Ansarada. Voor dit onderzoek namen 175 Nederlandse en Belgische M&A-professionals deel aan een online survey en interviewde de redactie van M&A 35 dealmakers live.
Lees dit digitale magazine nu gratis en zonder registratie:
Op het moment van het afnemen van de interviews en online enquête voor het M&A Trendonderzoek waren de Amerikaanse presidentsverkiezingen nog niet gehouden, dus konden we de uitslag niet opnemen.
Het risico dat Trump herkozen zou worden en mogelijk een nieuwe handelsoorlog zou starten, stond hoog op de agenda van dealmakers in de Benelux-regio. Zeventien procent van de respondenten noemde dit als het grootste macro-economische en geopolitieke risico.
Op de tweede plaats stond de verdere escalatie van het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Echter, misschien verrassend, is het grootste risico voor de M&A-markt in de Benelux de nationale politiek, die verdeeldheid en onzekerheid in beleid creëert.
We bespreken de grootste uitdagingen volgens de M&A Community in meer detail:
1. Nationale politiek creëert verdeeldheid en onduidelijke beleidsvoering
Kuif Klein Wassink en Ico Jalink, M&A-partners bij Dentons, uiten grote zorgen over politieke verdeeldheid en regelgevende onzekerheid. “De onzekerheid door politieke verdeeldheid en onduidelijke beleidsvoering neemt toe”, stellen zij, waarbij ze opmerken dat dit heeft geleid tot strengere regels voor directe buitenlandse investeringen (FDI) in verschillende landen.
Marc Habermehl, partner bij Stibbe, sluit zich hierbij aan: “Ik zou wijzen op het Europese M&A-klimaat in het algemeen, maar specifiek op Nederland. De onzekerheid rond overheidsbeleid kan een significante impact hebben op langetermijninvesteringen. We horen dit al een paar jaar. Het wordt steeds gebruikelijker dat partijen naar manieren zoeken om de Nederlandse markt te verlaten vanwege onduidelijk overheidsbeleid, vooral op het gebied van fiscale en regelgevende kwesties. Bedrijven moeten weten dat de investeringen die ze vandaag doen, ook in de komende jaren waarde behouden. In Nederland lopen die investeringen risico door veranderend beleid. In andere landen, zoals de VS, is er een consequent bedrijfsvriendelijk klimaat, ongeacht het politieke leiderschap. Bedrijven richten zich steeds vaker op de VS omdat ze weten dat ze daar welkom zijn en met meer zekerheid kunnen opereren.”
Marcel Vlaar, partner bij RSM Global, plaatst nationale politiek bovenaan de lijst van uitdagingen en bekritiseert de regering voor het terugdraaien van eerdere toezeggingen aan sectoren zoals landbouw en elektrificatie. Hij zegt: “Ik vind het onbegrijpelijk wat er onder dit kabinet gebeurt. Alles wordt teruggedraaid na eerdere investeringen. Denk aan de landbouw en elektrificatie. Niet alleen onbegrijpelijk, maar ook ongeloofwaardig.”
Jan-Hendrik Horsmeier van Clifford Chance benadrukt de schadelijke effecten van politieke verschuivingen op sectoren, zoals de zonnepanelensector, die is getroffen door veranderende regelgeving.
2. Escalerende oorlog in Oekraïne
Het aanhoudende conflict tussen Rusland en Oekraïne blijft een belangrijke zorg voor dealmakers. Philippe Craninx, Managing Partner bij Moore Corporate Finance, identificeert deze oorlog als een belangrijke risicofactor.
“Als het conflict escaleert, vooral met het potentiële gebruik van kernwapens, kan de situatie drastisch veranderen”, waarschuwt Marco Gulpers, Hoofd Corporate Finance M&A Nederland bij ING. Hij benadrukt dat geopolitieke ontwikkelingen een nadelige invloed kunnen hebben op het Europese M&A-klimaat, vooral bij de financiering van grote transacties.
Hans Swinnen, Partner bij 3d-investors, wijst op de bredere implicaties van de deglobalisering die door de oorlog wordt aangewakkerd. “De spanningen tussen de VS, China en Europa zijn aanzienlijk”, stelt hij, en waarschuwt dat deze geopolitieke verdeeldheid het voorheen stabiele handelsklimaat kan verstoren.
3. Potentiële handelsoorlogen
Een van de grootste zorgen die de door ons geïnterviewde dealmakers naar voren brachten, was de mogelijke herverkiezing van voormalig president Trump en de kans op het opnieuw instellen van handelsbelemmeringen, wat een belangrijke zorg blijft voor de M&A-gemeenschap.
Gülsüm Aslan en Rob Faasen, Directors bij Risk Capital Advisors, merken op dat dergelijke acties een nieuwe handelsoorlog kunnen ontketenen, wat door toenemende politieke spanningen het M&A-klimaat zou kunnen beïnvloeden.
Sergio Herrera, Managing Director van het M&A-team bij Rabobank, benadrukt dat geopolitieke factoren cruciaal zijn voor de toekomst van de markt. Franck Marra, Partner bij Pontex Investment Partners, waarschuwt dat handelsoorlogen hele sectoren kunnen ontwrichten, met aanzienlijke gevolgen voor M&A-activiteiten. “Als een bepaalde sector hard wordt getroffen door quota of belastingen, kan dat die sector enorm ontregelen”, legt hij uit.
Andere overwegingen
Sander Neeteson, Hoofd Corporate Finance bij ABN AMRO, benoemt het aanhoudende conflict in Israël als een belangrijke geopolitieke factor die het Europese M&A-klimaat ingrijpend kan beïnvloeden. Hij benadrukt het cruciale karakter hiervan, vooral gezien de nabijheid van deze regio tot de ontwikkelde wereld, wat de inzet hoger maakt dan bij andere conflicten. Neeteson merkt op dat deze situatie de al gespannen situatie door de oorlog tussen Rusland en Oekraïne verergert, wat leidt tot cumulatieve geopolitieke spanningen die bedrijfsactiviteiten verstoren. Hij wijst erop: “De potentiële impact op logistieke ketens, waaronder het omleiden van scheepvaartroutes, is een concreet voorbeeld van hoe deze conflicten de markt kunnen verstoren.”
Marco Gulpers sluit zich aan bij deze zorgen en benadrukt de uitdagingen rondom de financiering van grote transacties. “Het verkrijgen en behouden van financiering is de belangrijkste factor,” stelt hij, waarbij hij aangeeft dat directe kredietverstrekkers steeds selectiever worden en zich alleen richten op de meest aantrekkelijke deals. Deze voorzichtige benadering laat minder lucratieve kansen over aan traditionele banken, die zich steeds meer richten op diepgaand onderzoek bij due diligence.
Deze problemen worden verder versterkt door de aanhoudend hoge inflatie, die volgens Tom Snijckers, Partner bij Oaklins Nederland, centrale banken ervan weerhoudt om de rente aanzienlijk te verlagen. Deze financiële omgeving maakt het sluiten van deals nog ingewikkelder, aangezien banken terughoudend blijven met het verstrekken van overnamefinanciering. Tom Beltman, Managing Partner bij Marktlink Fusies & Overnames, wijst erop dat banken wel betrokken kunnen zijn bij nationale deals, maar vaak worstelen met internationale structuren, wat de noodzaak van een robuuster Europees banksysteem illustreert.
Daarnaast krijgt de M&A-sector te maken met steeds kritischere mededingingsautoriteiten, zoals Nancy De Beule, Partner bij PwC, opmerkt. “Mededingingsautoriteiten zijn door de jaren heen kritischer geworden. Dat heeft impact, want als dat gebeurt, kan het zijn dat een deal soms niet door kan gaan”, merkt ze op.
Conclusie
Terwijl de M&A Community zich blijft bewegen door deze complexiteiten, weerspiegelt het heersende sentiment een duidelijke behoefte aan stabiliteit en duidelijkheid in zowel de nationale politiek als het bredere geopolitieke landschap. Met deze uitdagingen in het vooruitzicht worden dealmakers aangespoord om waakzaam en flexibel te blijven om succesvolle transacties in het komende jaar te waarborgen.
Lees ook: Corporate deal-activiteit in de Benelux: 6 belangrijke trends voor 2025