‘Je moet veel meer in win-win denken in plaats van in win-lose’

Op een zonnige dinsdagnamiddag ontvangt Quirijn van Veen de redactie in de achtertuin van INGEN HOUSZ. Het in 2014 opgerichte boutique kantoor focust zich op venture capital transacties. Een recente transactie is de begeleiding van Castor bij de Series B investeringsronde van ruim 45 miljoen dollar, met Eight Roads Ventures en F-Prime Capital als leidende investeerders. Castor ontwikkelt onder meer software voor klinisch data management.

Inspiratie opzoeken

Quirijn van Veen is een geboren en getogen Amsterdammer en vader van twee kinderen. ‘’Ik ben net vader geworden van een dochter en heb een zoontje van twee. Op de vraag hoe hij zichzelf zou omschrijven antwoordt Quirijn: “Ik denk dat ik sociaal makkelijk en handig ben, maar daarnaast ook een sterke analytische kant heb. Verder ben ik altijd op zoek naar mensen om mij heen die inspirerend zijn en op hun manier de wereld ietsjes beter willen achterlaten. Daarom vind ik dit werk ook zo leuk, omdat ik met ondernemers werk die een enorme drive hebben om iets nieuws te creëren en het risico niet schuwen. Ik hou tevens van het buitenleven. In die zin hebben Matthijs Ingen-Housz en ik elkaar gevonden. Matthijs is echt een bergbeklimmer. Ik vind het heerlijk om in het weekend of op vakantie de natuur in te gaan.’’

‘’Ik heb een enorme voorliefde voor sport’’, vervolgt hij. Nadat hij zijn gymnasium heeft afgerond, gaat van Veen in 2006 verder studeren in New York aan de Stony Brook University. ‘’Het leek mij heel leuk om studie en toptennis te combineren. Dat heb je in Nederland eigenlijk niet. Bij Stony Brook kom je in een tennisteam terecht, waarmee je het hele land doorreist en wedstrijden speelt. Je traint in de ochtend, studeert overdag en traint of studeert in de avond weer verder. Het is in die zin een gedisciplineerd leven. Dat heb ik van jongs af aan altijd wel gehad.’’

De jonge tennisser kon zich destijds ook verenigen met de Amerikaanse positieve mindset. “Deze heb ik ook een beetje mee teruggenomen. Voor mij was dat een fijne manier om tennis en studie te kunnen combineren. Ik heb toen wel gedacht: wil ik hier nog vier jaar verblijven? Dan ga je de Nederlandse studententijd niet meemaken. Ik heb toen besloten om terug te gaan naar Nederland en in Amsterdam te gaan studeren.’’

Twijfel

Quirijn van Veen was het type rechtenstudent dat nog niet zeker wist wat hij wilde worden. ‘’Ik vond de rechtenstudie wel interessant. Ik had wel – als ik nu erop terugkijk – bijvoorbeeld economie ernaast willen doen. De rechtenstudie is in de eerste jaren heel massaal en soms abstract, zeker als je als 19-jarige vakken als goederenrecht doet vraag je soms weleens af waarmee je precies bezig bent. Ik heb tijdens mijn master erg getwijfeld of ik überhaupt de advocatuur in wilde.’’

Waarom?

‘’Omdat ik behoorlijk ondernemend ben. De advocatuur trekt over het algemeen mensen aan die wat meer risico-avers zijn. Advocaten zijn zeker niet de meest grote risiconemers.’’

Meer dan juridische skills

Na zijn rechtenstudie is Quirijn van Veen in 2013 begonnen bij Freshfields Bruckhaus Deringer. ‘’Wat leuk is om bij een Engels topkantoor te werken, is dat ze enorm business savvy zijn en heel goed begrijpen dat er in de internationale topadvocatuur veel meer van je gevraagd wordt dan alleen juridische kennis. Freshfields is natuurlijk in de M&A-wereld één van de toppers. Je merkte dat snel in de deals die je ziet en de talenten van mensen die er werken in Amsterdam en in het buitenland. Ja, het zijn ook goede juristen, maar daarmee alleen kom je niet heel erg ver. Ik heb hier enorm veel geleerd.’’

Na ruim vier jaar is Van Veen gestopt bij het Britse kantoor. ‘’Ik dacht dat ik helemaal uit de advocatuur wilde gaan. Uiteindelijk denk ik dat ik niet goed pas in de grote advocatuur, omdat ik mij daar toch in de eerste jaren een radartje in een groot web voelde en je omdat je loopbaan vrij lineair voelt. Ik vond het in het begin behoorlijk spannend om ‘niks’ concreets te hebben, zeker aangezien mijn leven door topsport en studie altijd enorm gepland is geweest.’’

Samenkomst van interesses

In 2018 is Quirijn van Veen begonnen bij INGEN HOUSZ. Dat was niet geheel toevallig, gezien zijn eerdere ervaringen als advocaat bij Freshfields, als mede-oprichter van het muziekbedrijf Je Veux Flâner en als growth manager bij de start-up Plugify. ‘’Ik had samen met een paar vrienden een muziekbedrijfje, Je Veux Flâner. Dat was een soort van een uit de hand gelopen hobby. Wij hadden van 2012 tot 2018 best veel evenementen. In 2017 heb ik ook enige tijd bij Plugify gewerkt, een start-up in diezelfde muziekindustrie. Een hele leerzame ervaring om bij een jonge start-up te werken als je de luxe van de Zuidas gewend bent.’’

‘’Toen dacht ik: wat ga ik nu eigenlijk doen?’’, vertelt Van Veen. ‘’Op een gegeven moment moet ik toch wel wat geld verdienen. Toen zei iemand: ‘Ga eens met Matthijs praten. Hij is de goeroe van Nederland op het gebied van venture capital’. In het begin van mijn samenwerking met Matthijs wist ik nog niet of dit werk mij op lange termijn zou liggen maar door de goede klik met Matthijs en de inspirerende mensen en transacties waar ik dagelijks mee te maken heb was deze twijfel snel verdwenen. Ik kon tevens veel van mijn eigen ondernemende vrienden en kennissen helpen. Dat is een beetje uit de hand gelopen en nu begeleid ik zelfstandig zo’n 25 VC rondes per jaar en vorm ik in de grote rondes vaak een tandem met Matthijs.’’

Kapitale fouten

Op de vraag wat de voornaamste verschillen zijn tussen het begeleiden van grote private equity transacties en de meestal wat kleinere venture capital investeringen maakt Quirijn van Veen een scherpe kanttekening. ‘’Dat laatste wil ik wel uit de lucht halen. Als je kijkt naar de deals die wij doen, zijn dat ook deals van boven de 100 miljoen euro. Er zijn natuurlijk ook kleine transacties. Het voornaamste verschil is het type begeleiding dat nodig is.’’

Hij geeft de begeleiding van Qphox en diens oprichters als voorbeeld. In mei van dit jaar heeft deze Delftse start-up en spin-out van de TU Delft voor kwantumtechnologie een investering van 2 miljoen euro opgehaald. Buitenlandse venture capital investeerders als Speedinvest (Oostenrijk), High-Tech Gründerfonds (Duitsland) en Quantonation (Frankrijk) waren onder meer betrokken bij deze investeringsronde. ‘’Die jongens zijn extreem getalenteerd maar hebben nog nooit onderhandelingen gevoerd met professionele investeerders. Het is dan heel mooi om ze door zo’n intensief proces te loodsen.”

Van Veen benadrukt het belang van een goede begeleiding van de oprichters. ‘’Je hebt ook ondernemers die je vrijwel niets hoeft uit te leggen. Die hebben al een keer een bedrijf opgericht, funding opgehaald en een exit gedaan. Die weten precies hoe het werkt en vragen om begeleiding, maar op een andere manier. Je hebt ook first time founders en die hebben over het algemeen veel meer begeleiding nodig. Die kunnen zeker in de beginfase kapitale fouten maken als ze niet de juiste adviseurs aanhaken.’’

Een veelzijdige adviseur

Heeft een venture capital adviseur andere vaardigheden nodig dan de transactieadvocaat die zich vooral bezighoudt met private equity transacties? ‘’Ik denk dat je nog beter met cijfers moet zijn. Bij venture capital word je nog meer gevraagd om in de cap table te duiken, te begrijpen hoe verwatering in verschillende rondes werkt en of er verschillende convertible notes komen die weer discounts hebben. Het is vaak best gecompliceerd. In de US zie je bijvoorbeeld dat venture capital advocaten een veel bredere rol spelen dan alleen ‘advocaat’. Ze verzorgen introducties, beheren de cap table en zijn al in een heel vroeg stadium betrokken bij de eerste onderhandelingen met investeerders. Bij INGEN HOUSZ vervullen wij ook steeds meer deze rol voor onze klanten, zeker doordat wij zowel nationaal als internationaal een groot netwerk hebben. Daarnaast zijn er bij early stage rondes vrijwel nooit corporate finance adviseurs betrokken en wordt dus van de ‘jurist’ een veel actievere rol gevraagd om ook ‘financieel’ mee te denken.’

Een ander aspect dat verschilt van de reguliere private equity transactie is de risicoverdeling, vertelt Van Veen. ‘’Een M&A-transactie gaat vanuit juridisch perspectief in essentie om risicoverdeling. In venture capital ga je een partnership aan met elkaar. Je moet veel meer in win-win denken in plaats van in win-lose. Een venture capital investeerder zal bijvoorbeeld nooit claimen van de partij waar die zelf investeerder in is. Dan kan je de onderneming net zo goed opdoeken. Je moet heel goed begrijpen wat de echt belangrijke punten zijn en waar het allemaal om draait: economics en de control. Wie zegt wat en wanneer? En wie krijgt wanneer zijn geld terug? Voor de rest boeit het – kort door de bocht – allemaal niet zoveel.’’

Komst van buitenlandse investeerders

Welke ontwikkelingen Quirijn van Veen binnen venture capital in Europa ziet? ‘’Eigenlijk heeft corona een superacceleratie teweeggebracht. De laatste twee jaar is het aantal buitenlandse investeerders dat naar Nederland is gekomen enorm toegenomen. Enerzijds door de relatief lage waarderingen, anderzijds doordat o.a. Nederland zich heel goed ontwikkelt als start-up broedplaats.’’

Een gevolg van deze ontwikkeling is dat de waarderingen omhoog gaan en dat de meer traditionele Nederlandse investeerders het moeilijk vinden om hierin mee te gaan. ‘’Die zijn toch gewend aan conservatievere waarderingen met veel zeggenschap, terwijl buitenlandse investeerders een term sheet neerleggen van één pagina en alleen focussen op een stukje van de cap table met een aantal fundamentele vetorechten.’’

Een tweede ontwikkeling is dat het aantal grote investeringsrondes enorm is toegenomen. ‘’Waar bijvoorbeeld drie jaar geleden investeringsrondes boven de 10 miljoen best wel een dingetje waren, zie je nu bijna wekelijks dat een Nederlandse start-up meer dan 10 miljoen ophaalt. Wij hebben dit jaar al meer dan 20 rondes begeleid van boven de 10 of 20 miljoen euro. Dat zag je twee jaar geleden totaal niet’’, vertelt Van Veen.