Welke fundamentele keuzes maakt de advocatuur in 2021?

Door Rik Servais 

Citi Private Bank in de Verenigde Staten publiceerde recent haar jaarlijkse rapport over ontwikkelingen in de juridische markt. Het rapport laat zien dat zakelijke advocatenkantoren de crisis tot nu toe beter doorstaan dan verwacht. Volgens de bank is dit voor een groot deel te danken aan sterke eerste kwartaalcijfers (2020) als gevolg van een economie die toen nog op volle toeren draaide. 

Ook hebben specifieke praktijkgroepen kunnen profiteren van de crisis – denk hierbij aan herstructurering en faillissementsrecht, litigation, en finance. Bovendien heeft een aantal economische sectoren, zoals technologie, pharma en financiële dienstverlening, een groei laten zien en daarmee een stijgende vraag naar juridische diensten.

Wij verwachten dat dit beeld voor 2021 ook voor de Benelux markt niet anders is. Dit betekent echter wel dat advocatenkantoren nog steeds moeten anticiperen op de huidige crises en ontwikkelingen van deze tijd, waaronder Corona en Brexit (deal or no-deal). Met name zijn hierbij van belang: de discussie met betrekking tot de leverage (partner: medewerkers en support staff), het toenemende belang van operational efficieny, en, externe bronnen van financiering; voor ons allemaal zeer herkenbare ontwikkelingen.
De afgelopen jaren lieten al een daling in support staff functies zien en deze trend zal zich – naar onze verwachting – doorzetten. In een situatie waarin meer vanuit huis gewerkt wordt, zal minder beroep gedaan worden op secretariële ondersteuning en op andere support functies zoals paralegals en knowledge managers. Aan de andere kant is het de verwachting dat afdelingen zoals business development, facturatie en IT, zeker in de grotere kantoren, een groei zullen laten zien – zij het dat meer en meer gebruik wordt gemaakt van ingehuurde specialisten in dit verband.

In het streven naar efficiëntie zal ook meer gebruik worden gemaakt van technologische mogelijkheden, niet alleen in ondersteunende functies zoals facturatie en performance management, maar ook ten aanzien van de juridische dienstverlening. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan legal research systemen die de traditionele bibliotheken overbodig zullen maken, en software opties die het opstellen van contracten en andere juridische documenten efficiënter maken.

Tot dusver heeft de crisis geen grote veranderingen in het aantal fee earners te weeg gebracht – met name vanwege de relatief geringe impact van de Coronacrisis op de advocatuur. Het is echter nog maar de vraag wat de gevolgen op langere termijn zullen zijn. In het begin van de vorige recessie, in 2008 (Lehman Brothers), was er nog een toename in aantal advocaten waar te nemen, zelfs met een dalende vraag naar juridische diensten. Later in de financiële crisis bleek niet alleen de omzet en winst, maar ook het aantal advocaten per kantoor sterk af te nemen.

De coronacrisis lijkt een katalysator te zijn van trends en ontwikkelingen die al langer van invloed waren op de markt, waaronder digitalisering, regionalisering en nationalisering van value chains, en de toenemende bewustwording en actiebereidheid ten aanzien van klimaatverandering. De vraag is welke strategische en fundamentele keuzes advocatenkantoren gaan maken in 2021.

Rik Servais is partner bij Venturis Consulting Group in Brussel