Kunstmatige intelligentie, kunstmatige waarderingen?

Waarderen is vooruitkijken. In de wereld van venture capital betekent dat: vér vooruitkijken — vaak met een rooskleurige bril op. Dat is niet nieuw. Wat wél nieuw is, is de snelheid waarmee dromen vandaag de dag in miljarden veranderen. De AI-hype zorgt voor een explosie aan startups met torenhoge waarderingen. Een regel code en een vleugje machine learning lijken al voldoende voor unicorn-potentie.

Voor venture capital is dit van oudsher het spel: inzetten op belofte, lang voordat de eerste kasstromen binnen zijn. Early bets op bedrijven als OpenAI of Anthropic hebben laten zien dat vroeg instappen soms terecht rijkelijk beloond wordt. Maar het wordt ingewikkeld als iedereen zich rijk rekent op basis van technologie die ogenschijnlijk nog in de kinderschoenen staat.

Dit roept meerdere interessante vragen op. Hoe waardeer je een onderneming die nog geen euro omzet draait, maar wel de potentie heeft om de markt te ontwrichten? Hoe toets je aannames over technologie die volop in ontwikkeling is, terwijl de regels eromheen nog amper bestaan? En hoe grondig is de due diligence in een markt waarin een simpele API-koppeling al voor een AI-label zorgt? Daarbovenop brengt snelle groei vaak ethische vraagstukken met zich — over bias (bijvoorbeeld algoritmes die onbedoeld discrimineren), privacy en veiligheid.

In een door AI-hype opgeblazen markt, met bijbehorend risico op aanzienlijke overwaardering, schieten klassieke waarderingsmethoden — zoals de discounted cashflow method op basis van toekomstige kasstromen — dikwijls tekort. Hoe beoordeel je immers het (waarde)potentieel van een bedrijf zonder kasstroom, zonder trackrecord, zonder schaalbare klantenbasis, maar mét de belofte “de wereld te veranderen”? In zulke gevallen krijgen andere value drivers zoals intellectueel eigendom, datastrategie en talent (human capital) relatief meer gewicht dan in traditionele sectoren.

Binnen ons wereldwijde Dentons-netwerk zien wij deze ontwikkelingen dagelijks – van San Francisco tot Amsterdam – met de terugkerende uitdaging om duurzame waarde te onderscheiden van tijdelijke glans. Onze M&A- en waarderingsteams ondersteunen ondernemers, investeerders en management bij dit soort vraagstukken. In veel gevallen vraagt dit om een andere benadering van waardering – bijvoorbeeld ten aanzien van participatieplannen en bijbehorende fiscaliteit. Zo kan het gebruik van stochastische scenariomodellen (zoals Monte-Carlo simulaties of reële-optiemodellen) een meer robuuste, kwantitatieve onderbouwing bieden die rekening houdt met de grote onzekerheden rondom AI-startups. Ze vormen zo een waardevolle aanvulling op de doorgaans kwalitatief onderbouwde waarderingen.

De hype is onmiskenbaar, maar de onderliggende technologie en het potentieel zijn reëel. AI is geen voorbijgaande trend. Dat betekent dat investeerders zorgvuldig te werk moeten gaan, met waarderingen die te verantwoorden zijn. En voor founders: laat je niet verblinden door hoge waarderingen, maar blijf kritisch op de voorwaarden die daarbij horen — juist met het oog op de lange termijn.

Sebastian Frankenberg RV
Managing Counsel & Head of Valuation Services bij Dentons

Nick de Rooij
Counsel Corporate/M&A bij Dentons

Dentons is partner van de M&A Community