Hoe PWC-adviseurs het ‘nieuwe normaal’ ervaren

Jan Bletz ging hierover het gesprek aan met Danny Janssen (links) en Arjan Brouwer van PWC. “Samenwerking is belangrijker dan ooit. Het werk wordt er ook beter van.”

Bij advies- en accountancyorganisatie PwC werkt vrijwel iedereen vanuit huis. Zo ook Danny Janssen, senior manager op de vaktechnische afdeling van PwC en Arjan Brouwer, hoogleraar externe verslaggeving en partner bij PwC. 

Danny is onder andere betrokken bij de ontwikkeling van guidance en beantwoording van consultaties omtrent de impact van Covid-19 op controleopdrachten en te verstrekken assurance in het kader van overheidsregelingen. 

Arjan is hoogleraar externe verslaggeving en partner bij PwC. Hij houdt zich met name bezig met de ontwikkeling van guidance en beantwoording van consultaties op het gebied van externe verslaggeving, op dit moment vooral de implicaties van Covid-19 voor de verslaggeving.

Wat betekent Covid-19 voor de jaarrekening? 

Arjan: “Voor een jaarrekening over het boekjaar dat eindigt op 31 december 2019 betekent het vooral dat een goede toelichting nodig is van de ontwikkelingen tussen 31 december en de opmaakdatum en de effecten daarvan op de organisatie. Bijvoorbeeld bij de gebeurtenissen na balansdatum. Daarnaast verwacht je dat in de risicoparagraaf en de toekomstparagraaf in het bestuursverslag uitgebreid wordt stilgestaan bij de risico’s en onzekerheden die dit voor de specifieke organisatie met zich meebrengt en de maatregelen waarmee het bestuur de effecten probeert te mitigeren. En heel belangrijk is de analyse en conclusie over de onzekerheden ten aanzien van de continuïteit van de organisatie. Bijna iedere onderneming zal daarover moeten rapporteren in de jaarrekening.

Voor de 2020 jaarrekening zal het een veelheid aan verslaggevingsvraagstukken met zich meebrengen. Denk aan impairment tests op goodwill en andere activa, waardering van vorderingen, voorzieningen voor verlieslatende contracten, maar ook de verwerking van de grote diversiteit aan overheidsregelingen die we nu wereldwijd zien.”

In hoeverre verwachten jullie extra werk door alle noodhulp van de overheid die moet worden aangevraagd / gecontroleerd? 

Danny: ”De regelingen zijn in korte tijd neergezet. Je ziet daardoor dat veel organisaties hulp nodig hebben om goed te begrijpen wat de regelingen inhouden. Daarvoor kijken ze ook naar de accountant. We zijn ons daarnaast nu al aan het voorbereiden op de accountantswerkzaamheden die uitgevoerd moeten gaan worden op de verantwoordingen van ondernemingen die van bepaalde regelingen gebruik maken.

Dat doen we met een multidisciplinaire taskforce. Hierin zitten diverse specialisten op gebieden als fiscaliteit, verslaggeving, subsidies, controlemethodologie, onafhankelijkheid en arbeidsrecht. Nog lang niet alles is duidelijk, maar gezien de korte tijdslijnen proberen we a tempo te bepalen wat de consequenties zijn van keuzes in de regelingen en de gewenste zekerheid van de accountant voor onze controleteams.”

Wat merken jullie zelf van de crisis? Met andere woorden: wat is de invloed op de bedrijfsvoering?

Arjan: ”In de eerste weken merk je dat collega’s zoeken naar een goede balans. Hoe zorg je er bijvoorbeeld vanuit huis voor dat je werk combineert met gezinstaken, zoals het begeleiden van kinderen bij hun schoolwerk? En hoe zorg je dat je zelf voldoende beweegt op een dag? 

Je hoort de term ‘het nieuwe normaal’ inmiddels ook vaker voorbijkomen. Maar ik mis het persoonlijke contact met collega’s. Via diverse hulpmiddelen proberen we de interactie en het samenwerken zo goed mogelijk in stand te houden. Ook de samenwerking met klanten en het verkrijgen van informatie proberen we op die manier zo goed mogelijk te laten verlopen.”

Danny: ”We helpen elkaar nu nog meer dan ooit. Collega’s die normaal gesproken due diligence doen in het kader van overnames kunnen bijvoorbeeld heel goed doorgronden wat de risico’s zijn in een business case, wat bij het beoordelen van continuïteitsproblematiek heel nuttig is. Dat is niet alleen een prachtige samenwerking, het maakt het werk ook kwalitatief beter.”

Arjan: ”Je merkt hoe belangrijk multidisciplinaire samenwerking in deze situatie is. Juist nu is een intensieve samenwerking tussen bijvoorbeeld verslaggevingsexperts, controlespecialisten, business recovery specialisten, fiscalisten en subsidie-experts van belang om het hele plaatje te kunnen overzien. En daar kun je zo nog een paar expertises aan toevoegen. Denk aan risico’s op het gebied van cybersecurity en fraude. De samenwerking en saamhorigheid is ontzettend groot.”