Gevestigde banken zijn de Kodaks van morgen, of schiet FinTech te hulp?

De cijfers over de opmars van FinTech liegen er niet om. In 2014 werd er wereldwijd al 12,4 miljard dollar in FinTech-bedrijven geïnvesteerd, vorig jaar liep dat op tot zo’n 20 miljard dollar en dit jaar staat de teller op 12,7 miljard dollar. Zo blijkt uit data gepresenteerd door moderator Willem van Oosten. FinTech is een booming industry. 

Duidelijk is dat gevestigde ondernemingen de hete adem van opkomende FinTech-bedrijven in hun nek voelen. FinTech is de nickname voor Financial Technology, een snelgroeiende industrie die bestaat uit veelal startup-bedrijven die technologie inzetten om financiele diensten te maken of mogelijk te maken. Dat we ook in Nederland rekening met ze moeten houden, maakt het forum-panel vandaag duidelijk. “FinTech is geen hype, maar een volwassen industrie geworden”, zegt Marco Bosma, FinTech & Innovation-topman van Rabobank. Het panel wordt gecompleteerd door Sake Bosch (Prime Ventures), Lior Bornshtain (Otly!) en Sjoerd Leemhuis (Owlin).

Nachtmerrie voor banken
Op de dag van het M&A Forum maakte ABN AMRO bekend 1.500 banen te schrappen. Een direct gevolg van de sterke FinTech-ontwikkeling. Toch zegt Bosma dat FinTech-bedrijven allerminst een nachtmerrie voor banken hoeven te zijn. Het biedt juist kansen om marges te vergroten, IT-infrastuctuur onder handen te nemen en het consumentenvertrouwen terug te winnen. Immers, het klassieke business model van een bank is op zijn retour.

Containerschepen en speedbootjes
Banken zoals Rabobank, het grote containerschip, moeten dus alternatieve vaarroutes vinden om van A naar B te komen. Intussen mengen zich talloze speedbootjes in hetzelfde vaarwater. Deze FinTech-piranha’s bieden de banken volgens Bosma twee opties: you’re either with us or against us.

Maar hoe anticiperen banken als Rabobank daar op? Is een overname van zo’n startup wel een verstandig idee? “Niet altijd”, vertelt Bosma uit eigen ervaring. “Het risco dat het daarna mis gaat is groot, doordat startups vaak gepamperd maar niet gepeperd worden. Doodknuffelen is fataal. Ook de ondernemersgeest van de oprichters kopiëren leidt vaak tot een slechte afloop. In plaats daarvan raadt Bosma de people factor aan: laat jouw specialisten met de juiste skills meedenken en participeren in FinTech startups. “The way to innovate is to collaborate”, zo luidt ook de titel van een van Bosma’s slides.

Greater good
Twee van die speedbootjes zijn Owlin en Otly!. Owlin, de vier jaar geleden opgerichte geavanceerde nieuwszoekmachine voor de financiële sector, is de startup-status inmiddels ontgroeid. Oprichter Leemhuis adviseerde als consultant onder andere ABN AMRO en Rabobank. Daarom weet hij als geen ander waar het aan schort bij de traditionele financiële instellingen. “Banken weten toch wel dat het geld te allen tijde binnenstroomt”, waarmee Leemhuis impliceert dat de lage druk om te veranderen luiheid in de hand werkt. Lior Bornshtain van kinderbank Otly!, de andere speedboot-houder, prijst de positie van banken en vindt dat beide partijen elkaar nodig hebben. Al vereist het wel een mindshift van de bankenkant: “Banken moeten beseffen dat je samen iets kunt creëren voor de greater good.”

Do-cultuur
Sake Bosch, Managing Partner bij Prime Ventures een bedrijf dat investeert in FinTech startups, is minder optimistisch gestemd over de goede wil van FinTech-bedrijven. “Je hebt enabling technology-ondernemingen die samen moeten werken met gevestigde banken, maar je hebt ook FinTech-startups die dezelfde banken in het hart willen attaqueren en enkel eigen winstbejag nastreven. Waar er met de eerste groep niet altijd soepel wordt samengewerkt, valt er met de tweede vaak niet eens samen te werken.” Bosch geeft informatie prijs waaruit blijkt dat ING en Santandar het meest succesvol zijn als het gaat om de samenwerking met FinTech-bedrijven. De panelleden lijken het erover eens te zijn dat banken die op deze toer niet mee willen, over 10 jaar hetzelfde lot als Kodak ondergaan.  

Toch steken er meerdere knelpunten de kop op. De bedrijfscultuur binnen grote financiële instellingen blijft volgens Bosch een zorgenkindje: “Het grote probleem is dat banken – als logge organisaties – wel drie meetings nodig hebben, terwijl startups graag direct gas willen geven,” aldus de venture capital-expert. Leemhuis vult aan: “In de VS heb je meer een do-cultuur en daar kunnen we wat van leren. Nederland is wat voorzichtiger, terwijl de Amerikanen zeggen: maak het maar waar!”

Gastheren en fintechadvocaten Friso Foppes en Arno Voerman van Van Doorne herkennen de cultuurverschillen tussen de gevestigde instellingen en de startups. “Echte equity-deals zien wij daarom weinig voorkomen”, zegt Foppes. “De fintechbedrijven willen hun onafhankelijkheid behouden” Samenwerking tussen bank en fintechtondernemer wordt daarom in een flexibel contract gegoten.

Naderhand was het tijd voor een borrel en een hap om de nabespreking over FinTech in volle gang te zetten. 

Save the date(s)
Wilt u meer FinTech meemaken? Zorg dan dat u ook bij het volgende FinTech evenement bent. Op 30 november organiseren wij in samenwerking met internationale startup-broedplaats Rockstart het Seed capital raising event for Amsterdam's hottest FinTech companies.
Klik hier voor meer informatie. 

Wilt u een overname van of samenwerking met een FinTech startup celebreren? Geef acte de présence op de M&A Awards 2016 op 15 december, hét jaarlijkse galadiner en feest voor M&A, corporate finance en private equity. Meer informatie vindt u hier. 

M&A Community membership
De mooiste deals sluit u met de juiste kennis en beste contacten. Daarom biedt de M&A Community u als lid meer kansen en meer kennis tijdens de M&A Fora, M&A Masterclasses, op MenA.nl, in M&A Database & League tables, M&A Magazine en Who’s Who in M&A en Private Equity. Gratis naar M&A Awards-galafeest? Word vóór 15 december lid via MenA.nl.