Galapagos en de moeder aller Biotech deals

Laatst gewijzigd: 20 juli 2023 11:35
Galapagos geldt als kroonjuweel in de wereld van farmaceutisch onderzoek. Na een unieke samenwerkingsdeal met Gilead Sciences kreeg het bedrijf een financiële injectie van vier miljard dollar. Voor verdere ontwikkeling zijn overnames belangrijk. Paul van der Horst, Head of Corporate Development, vertelt.

Toch maar een jasje aan?”, vraagt Paul van der Horst aan de fotograaf, als hij op de Leidse vestiging van Galapagos door de camera wordt vereeuwigd. Head of Corporate Development van het Belgisch-Nederlands farmaceutisch onderzoeksbedrijf praat snel en gemakkelijk. Jong nog, met zijn 33 jaar. En met roots in zowel de medische, als de commerciële sector.

“Ik studeerde geneeskunde in Rotterdam en deed tijdens mijn promotie vier jaar lang laboratoriumonderzoek naar eierstokkanker”, vertelt Van der Horst. “Prachtig werk, prachtige tijd. Maar ik realiseerde me wel dat ik liever op het snijvlak van geneeskunde en bedrijfsleven wilde werken. En omdat ik al veel belegde, ben ik overgestapt naar boutique investment bank Kempen & Co. Drie jaar lang broker, de hectiek van de beursvloer. Ik zat in life sciences; pharma en biotech. Op zo’n moment dat Italië helemaal dichtgaat, die adrenalinestoot, die chaos… Ja, soms mis ik dat werk wel eens. Maar we maakten niets wat mensen blij maakte. Dat doe ik nu en hier wel.”

Eind 2015 klopte Galapagos bij Van der Horst aan en zijn keuze was toen snel gemaakt: “Ik had veel beursgangen begeleid, ook in België, was vaak op reis met management teams, de roadshows. Daar kwam ik Galapagos eerder tegen. Ik combineerde eerst Investor Relations en Business Development en ben vervolgens naar Business Development gegaan. Nu richt ik me volledig op Corporate Development, op de major transactions. Dit is mijn vijfde jaar bij Galapagos, voor interne begrippen ben ik hier een veteraan want we werven enorm veel nieuwe mensen…”

Verschil maken
Als voorbeeld voor zijn liefde voor het bedrijf en de gehele biotech sector: “Mijn tante overleed aan de ziekte ALS. Zou het niet geweldig zijn als wij in een ziekte zoals ALS een route zouden kunnen maken? Dat is zó gaaf, om naar  opportuniteiten daarin te zoeken. ‘Waar kun je een impact hebben, waar is er nog een hoge medische nood, waar zijn teveel concurrenten?’ In deze branche gaat het écht om dingen, hier kun je het verschil maken.”

Galapagos maakte in korte tijd een stormachtige groei door. Zowel in beurswaarde, als in aantallen medewerkers. “Van 435 toen ik begin 2016 binnenkwam, tot ongeveer duizend nu”, aldus Paul van der Horst. “Mensen werken graag bij ons, het verloop is minimaal. Op Research & Development  verdwijnt nog wel eens een junior, maar verder? Amper!”
__________________________________________________
M&A Forum/Webinar: Life Sciences & Healthcare
Op 10 september organiseert de M&A Community het M&A Life Sciences & Healthcare Webinar voor VC's, investeerders, corporates en gespecialieerde M&A professionals zoals zakenbankiers en advocaten uit de life sciences en healthcare sector. Hoor o.a. alles over de Best Deal Large-Cap in België: de megadeal van Galapagos met samenwerkingspartner Gilead Sciences. 
Ga hier naar meer informatie en inschrijven.
__________________________________________________

Van der Horst maakte deel uit van de deal die Galapagos in de zomer van 2018 sloot met de Amerikaanse farmareus Gilead. Nog altijd geldt die samenwerkingsovereenkomst als de grootste in de sector. De Amerikanen maakten 3,5 miljard euro over en kregen daarvoor retour inzagerecht en exclusiviteit buiten Europa op alle door Galapagos ontwikkelde medicijnen. De deal wordt ook wel omschreven als een ‘niet-aanvalsverdrag’, omdat Gilead beloofde tien jaar lang geen overnamebod op het biotechbedrijf uit te zullen brengen.

Naar Nasdaq
Paul van der Horst: “Ja, de weg die tot deze samenwerking leidde, was natuurlijk extreem bijzonder, spannend, een ongekende deal. Eerder, midden 2015, ging Galapagos naar de Nasdaq. Kort daarvoor boekten we de eerste positieve resultaten met een medicijn dat we later dit jaar op de markt brengen. Intern zeggen we altijd dat toen Galapagos 2.0 is ontstaan. In deze business geldt dat je verlieslatend blijft, tot een medicijn daadwerkelijk op de markt is. Door de deal met Gilead beschikten we opeens over heel veel geld, nu hebben we zo’n 5,7 miljard euro op de bank. Natuurlijk, een ongekend hoog bedrag. Maar een bedrag dat op heel faire wijze tot stand is gekomen.”

Bij die totstandkoming van de overeenkomst met Gilead werkte Van der Horst nauw samen met CEO Onno van de Stolpe, CFO/Chief Operating Of cer Bart Filius en Chief Business Officer Andre Hoekema. De deal was belangrijk voor Galapagos, omdat vrijwel alle grote Europese biotechs tot dan toe in Amerikaanse handen vielen. En omdat Gilead zijn belang uitbreidde van 12,3 naar 22 procent – dat kan in 2028 groeien tot uiteindelijk 29,3 procent – is overname door een derde partij amper meer aan de orde.

“De samenwerking met Gilead maakt het voor ons mogelijk zelfstandig door te ontwikkelen”, legt Van der Horst uit. “Er is veel synergie tussen beide partijen, maar als Gilead ons –bijvoorbeeld – had willen overnemen, had dat tot een hoop zand in de raderen van onze machine kunnen leiden. Waarmee uiteindelijk niemand gebaat zou zijn geweest. Die 10-jaars verbinding is een strategische oplossing die we hebben uitonderhandeld. Vergeet niet dat M&A in biotech-land heel specifiek is. De overnemende partij gaat altijd voor één asset. En de rest stopt, wordt weg gereorganiseerd, welke mooie verhalen er aanvankelijk ook worden afgestoken. Vaak gaat innovatie in deze sector verloren, zodra M&A om de hoek komt kijken. Grote partijen zijn aarzelend bij het ontwikkelen van medicijnen in het beginstadium.”

Buiten de paden treden
Bij Galapagos worden besluiten “heel snel genomen”, daar waar die allergrootste reuzen veel minder alert op ontwikkelingen inspringen of kúnnen inspringen. “Wij zijn een bedrijf met durf, met snelheid, we durven buiten de paden te treden”, zegt Van der Horst. “Dat is ook een van de redenen dat talent voor Galapagos kiest. Want stel, je wordt overgenomen door een bedrijf aan de Amerikaanse Westkust. Dan heb je toch minder feeling dan wanneer het zwaartepunt van de organisatie in Nederland of België is?”

De onderhandelingen met Gilead begonnen tijdens de JP Morgan Conferentie, begin 2019 in San Francisco. In april werden de gesprekken geïntensiveerd, twee maanden later werd het plan tot samenwerking uitgewerkt. “Precies op de dag dat Galapagos 20 jaar bestond, lag er een voorstel”, aldus Paul van der Horst. “Nadat onze CEO en Chief Strategy Officer Andy Dickinson van Gilead elkaar de hand schudden, werden zes weken later de contracten getekend. De laatste tien dagen vonden afsluitende gesprekken in New York plaats. We hadden daar de druk om er uit te komen. Ons team bestond uit zes mensen en externe advocaten, hun team was iets groter. En die gesprekken duurden soms wel 20 uur per etmaal. Na het tekenen, ging de roller coaster pas echt los…”

Het geld dat Galapagos nu op de bank heeft staan, is bedoeld voor verder onderzoek. En met de vier miljard euro die Gilead overmaakte, is het financiële plaatje niet over. De Amerikanen betalen ook nog eens 150 miljoen euro per product als ze een licentie nemen. Daarnaast ontvangt Galapagos 20 tot 24  procent van de royalties van door Gilead buiten Europa verkochte medicijnen met het Galapagos stempel.

Binnen vijf jaar verdubbelen
Sinds die geruchtmakende zomer van 2018, toen de beurskoers van Galapagos tot grote hoogte steeg, is Corporate Development voor het concern veranderd. Van der Horst: “We willen binnen vijf jaar in omvang verdubbelen en zijn dus 24/7 op zoek naar kansen, naar nieuwe partijen. Tot de coronacrisis was ik twee dagen per week op reis, in het buitenland, om met vertegenwoordigers van aantrekkelijke bedrijven over licensing of overnames te spreken. Dat leidde recent tot vier deals. En als je je dan bedenkt dat 90 procent van wat wij aan M&A-werk doen, uiteindelijk niet doorgaat…”

Bij nieuwe samenwerkingscontracten zoekt Paul van der Horst met zijn team naar bedrijven die medicijnen tegen ontstekingsziekten ontwikkelen. Zo kwamen deals in Canada – Fibrocor Therapeutics, waar Van der Horst nu deel uitmaakt van de Raad van Commissarissen –en in Polen – Ryvu Therapeutics – rond. De Canadezen ontwikkelen medicijnen tegen nier-, lever- en longfibrose. Samen gaan beide organisaties op zoek naar moleculen voor nieuwe fibrose targets. De deal biedt Galapagos de mogelijkheid exclusief de optie te nemen op vier extra programma’s in licentie.

De Polen van Ryvu ontdekten recent een nieuw target. Het bedrijf ontwikkelt moleculen die een betere behandeling mogelijk maken bij ziektes met hoge medische nood. Galapagos stelt de Poolse partner middelen beschikbaar, Ryvu brengt op zijn beurt de eigen technologie en het intellectueel eigendom in. “We kijken uit naar de samenwerking om deze nieuwe target van Ryvu verder te ontwikkelen”, stelde Chief Scientific Officer Piet Wigerinck van Galapagos na het tot stand komen van de deal.

Zeer grote cash balans
Als Van der Horst even later terugkomt, na op de gang een telefoongesprek te hebben gevoerd: “Veel besprekingen zijn sinds de coronacrisis on hold. Want wat betaal je voor een asset als de wereld in brand staat? Wat is zo’n asset nog waard? Hoe lopen de studies in de klinieken, tot wanneer zijn die uitgesteld… Vandaar dat we voor een groot deel even pas op de plaats maakten, maar de laatste weken trekt het opnieuw wat aan. Straks, in post-corona, gelden weer andere M&A-dilemma’s. ‘Waar staan we, wat kopen we, wat zijn die licenties nou eigenlijk nog waard?’ Wij zien kansen, we ruiken ze. En we hebben een zeer grote cash balans. Daar waar veel pharma bedrijven juist wel op hun cijfers, op hun P&L moeten letten.”

Dan zijn er nog bedrijven die geld nódig hebben. Het Search & Evaluation Team van Galapagos – twee vrouwen, twee mannen – speurt de gehele horizon af naar opportunities. Als er een potentieel doelwit wordt gespot, stapt de Head of Corporate Development in om de onderhandelingen te leiden. Daarbij zijn het vooral licenties die bread & butter voor Galapagos in de M&A- scene zijn.

“Die verder ontwikkelen en verder commercialiseren”, aldus Van der Horst. “De komende jaren zullen wij steeds meer deals doen. Tien per jaar, als we denken dat die ons enorm goed passen? Ja, dat zou kunnen. Waarbij de wetenschap altijd voorop staat. Mijn medische achtergrond helpt daar zeker bij. ‘Hoe zit dat patent in elkaar, hoeveel stappen moeten nog worden gemaakt? Kijk, het cijfergedeelte, daar zijn we snel doorheen. Maar de échte rocket science speelt zich af in de laboratoria.”

Medicijnontwikkeling vergt tijd
Het zoeken naar een medicijn in die wereldwijde strijd tegen het coronavirus is, evenmin als oncologie, business waar Galapagos zich mee bezighoudt. Van der Horst, over die speurtocht naar een vaccin tegen corona: “Wij zijn geen virologiebedrijf, we richten ons vooral op de ontwikkeling van medicijnen tegen ontstekingsziektes, tegen longfibrose en artrose. Medicijnontwikkeling vergt veel tijd, en voor het testen van vaccins heb je een gebied nodig met veel virussen. Maar 40 mensen opzettelijk infecteren, waarvan onlangs sprake was? Er kan altijd iets ernstigs gebeuren, vóór deze coronacrisis was zoiets ondenkbaar; onder druk wordt alles vloeibaar.”

Nog even terug naar de moeder aller biotech deals, naar de samenwerking met Gilead Sciences. Hoe pakt die in de praktijk uit? Post-M&A geldt immers niet zelden als de uiteindelijke achilleshiel bij fusies en overnames en de Amerikanen hebben toegang tot de Galapagos onderzoek divisie en het -platform.

Paul van der Horst: “Zij leveren twee leden in de Raad van Commissarissen, we nodigen hen vaak uit, wisselen personeel uit, laten ze in onze keuken kijken, we doen het samen. Maar binnen Galapagos zijn wíj in charge, dingen gebeuren hier zoals wíj dat willen. En natuurlijk luisteren we ook naar hen, Gilead is immers de beste wereldwijd als het om medicinale chemie gaat.”

Tegenvaller Galapagos
Galapagos kreeg vorige week een fikse dreun te verwerken toen bekend werd dat het biotechnologiebedrijf nog geen toestemming krijgt om zijn reumamiddel filgotinib in de Verenigde Staten uit te rollen. De twijfel die de Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit FDA over het medicijn heeft, komt als donderslag bij heldere hemel. Want zowel in de VS als in Europa doorstond de ontstekingsremmer alle belangrijke testen. In Europa gaat het middel naar verwachting later dit jaar de verkoop in. Maar de Amerikaanse markt is voor Galapagos vele malen belangrijker en het aandeel van het bedrijf ging op de beurs dan ook hard onderuit; het bedrijf werd in één klap 3 miljard euro minder waard. Filgotinib werkt anders dan de huidige middelen tegen reuma; het is een pilletje dat patiënten innemen en geen spuit, zoals nu gebruikelijk is. De toezichthouder in de VS meent dat er onduidelijkheid is over mogelijke effecten van het middel op de mannelijke vruchtbaarheid. Daarom moet er nieuw onderzoek komen waarvan de resultaten pas medio 2021 worden verwacht. Topman Onno van de Stolpe wees er tegenover RTL Z op dat Galapagos niet afhankelijk is van filgotinib alleen. “We hebben veel andere medicijnen in de pijplijn, én genoeg cash om de komende jaren door te komen. Maar we hebben zo lang aan filgotinib gewerkt. Met de finish in zicht een nieuw rondje lopen, is echt een grote teleurstelling.”

Gerelateerde artikelen