Sector Focus: Trends en ontwikkelingen in biotech – Regelgeving en China spelen grote rol

In het kort
• Steeds meer private equity richt zich op de sector.
• Hardware- en softwarebedrijven vinden elkaar.
• China staat in de startblokken, maar mist nog vertrouwen bij de consument.

De Nederlandse biotech- en life sciences-sector is volop in beweging. Het aantal nieuwe bedrijven daalt licht, vooral in de biotech. Wetgeving en onzekerheid na de COVID-hausse lijken de belangrijkste oorzaken voor de daling in het aantal nieuwe bedrijven. De investeringen die wel plaatsvinden, zijn vaak early-stage, waarbij de risico’s groot zijn. Toch blijft de sector omvangrijk met ruim 2000 bedrijven. Op Europees niveau vertegenwoordigt ze jaarlijks transacties met een waarde van ongeveer 5 miljard euro.

Binnen life sciences gebeurt in Nederland juist wat meer. Vooral in healthcare technology vinden veel transacties plaats. Daarbij speelt China een opvallende rol. Het land stimuleert innovatie met soepelere wetgeving, waardoor bedrijven sneller stappen kunnen zetten.

1. Thematieken binnen de biotech- & life sciences-sector
Voor deze sectoranalyse spraken we met Maaike Zwiers en Bud van der Schrier van KPMG, en Hanneke Later-Nijland van Genome Lawyers. Zwiers merkt op dat biotech minder vaak voorkomt binnen private equity-transacties. “Het is vooral een domein voor partijen die zich richten op early-stage investments. Daar zie je veel venture capital-fondsen of juist grote farmaceuten die hopen een doorbraak te realiseren. De investeerders voor wie wij werken, richten zich daar minder op.”

Life sciences komt volgens haar wél veel voor. Daarbij ziet KPMG één duidelijke trend. “Technologie wordt steeds vaker ingezet om te voldoen aan de groeiende zorgvraag”, vertelt Zwiers. “Daarnaast willen investeerders meer maatschappelijke impact maken. Ook binnen private equity speelt dat een steeds belangrijkere rol.”

Van der Schrier vult aan: “Tot 5 jaar geleden was er maar een handvol gespecialiseerde investeerders actief in deze sector in de Benelux. Inmiddels heeft het merendeel van de investeringshuizen een focus op life sciences of healthcare.”

Technologie fungeert als belangrijke drijfveer voor transacties. Softwarebedrijven worden regelmatig overgenomen door grotere partijen. Een goed voorbeeld is de verkoop van Luscii Healthtech aan het Japanse Omron. Luscii ontwikkelt onder andere technologie waarmee patiënten thuis metingen uitvoeren en die gegevens delen met hun arts. Zo blijven ziekenhuisbedden vrij en neemt de werkdruk voor artsen af. Zwiers licht toe: “Voor Omron was deze overname logisch. Zij verkopen medische apparatuur, en dankzij de software en het platform kunnen ze hun hardware beter in de markt zetten.”

De combinatie van schaalvergroting en technologische adoptie in de zorg creëert een unieke investeringskans. Fusies en overnames kunnen digitale transformatie versnellen, verlagen operationele kosten en openen nieuwe verdienmodellen. Voor investeerders betekent dit een defensieve sector met sterke groeidynamiek en structurele waarde creatie.

Van der Schrier: “Goed geïnformeerde investeerders spenderen tijd en aandacht aan het begrijpen van het potentieel van technologie voor primaire en ondersteunende processen, want daar zit waarde creatie voor de sector, de maatschappij en daarmee uiteindelijk ook voor investeerders.”

De rol van orphan designation in Biotech
Een opvallend onderdeel binnen biotech is de orphan drug designation (weesgeneesmiddelen). Dat is een speciale status voor medicijnen die een doorbraak kunnen betekenen bij zeldzame ziekten. Deze status geeft exclusieve rechten op de markt en de mogelijkheid om zelf de prijs te bepalen. Later-Nijland legt uit: “Voor bedrijven is het essentieel om goed te bepalen hoe een indicatie wordt omschreven. Daar komt onze expertise bij kijken.”

Dat speelde bijvoorbeeld bij de overname van Deciphera door Ono Pharmaceutical. Deciphera bezat een orphan designation, naast andere strategische voordelen. Later-Nijland kreeg de opdracht om te onderzoeken of concurrenten werkten aan een vergelijkbaar middel. “Je kunt die status krijgen, maar je moet wel als eerste echt op de markt komen”, vertelt ze. “Uiteindelijk bleek het medicijn specifieker dan gedacht, waardoor de verwachte verkoopprijs moest worden bijgesteld. Op basis daarvan hebben we ons advies uitgebracht.”

Regelgeving
Nederlandse bedrijven zijn aantrekkelijk voor buitenlandse investeerders. Ons land profiteert van een sterke fysieke en digitale infrastructuur, veel talent en een gunstig vestigingsklimaat. Toch kent de sector duidelijke uitdagingen. Zwiers zegt daarover: “De regelgeving binnen Nederland en breder in Europa belemmert de markttoegang. Dat vertraagt innovatie en investeringen.”

De toelatingsprocedures binnen Europa duren lang. In China verloopt dat anders: daar zijn de stappen naar de markt kleiner. Toch is dat niet de enige reden waarom Chinese bedrijven aan invloed winnen. Later-Nijland vertelt daarover “China heeft jaren geleden al de basis gelegd voor de huidige industrie. Op het gebied van duurzame transitie zijn ze vroeg begonnen en hebben ze gezorgd dat ze toegang hebben tot de belangrijkste grondstoffen en deze kunnen verwerken.”

Met de technologische stappen die het land heeft gezet, staat China klaar om een leidende rol te spelen. Toch is het onwaarschijnlijk dat de markt overspoeld raakt met Chinese geneesmiddelen “Het vertrouwen van consumenten in China in Chinese geneesmiddelen is nog beperkt”, zegt Later-Nijland. “Door eerdere schandalen is het imago in het thuisland broos. Wat je wel ziet is dat er momenteel veel acquisities van Chinese bedrijven worden gedaan, danwel wordt in-gelicenseerd door Amerikaanse of Europese bedrijven. Dus dat resulteert erin dat Chinese assets in een Europees/Amerikaans jasje bij ons op de markt komen”

2. Toonaangevende deals binnen Nederland
Voor deze sectoranalyse is gekeken naar opvallende transacties waarbij Nederlandse bedrijven de afgelopen twee jaar betrokken waren.

Genmab neemt Merus over
Een van de grootste deals qua waarde is de geplande overname van het Nederlandse Merus door het Deense Genmab. Eind september maakte Genmab bekend het bedrijf te kopen voor 97 dollar per aandeel. De totale dealwaarde bedraagt zo’n 8 miljard dollar. Merus is een clinical-stage biotechbedrijf dat petosemtamab ontwikkelt, een middel voor de behandeling van kankerpatiënten, vooral bij tumoren in het hoofd- en halsgebied.

Het medicijn is zich nog in ontwikkeling, maar de verwachting is dat het in 2027 op de markt zal komen. Tot 2029 wordt een jaarlijkse omzet van ruim een miljard dollar voorspeld, met verdere groei in de jaren daarna. Met de overname wil Genmab zijn positie als marktleider binnen de biotech versterken.

Goldman Sachs neemt meerderheidsbelang in Synthon
Goldman Sachs Asset Management, de private equity-tak van de Amerikaanse investeringsbank, heeft een meerderheidsbelang genomen in het Nederlandse Synthon. Het bedrijf ontwikkelt en produceert medicijnen. Goldman Sachs kocht een groot deel van de aandelen van het Britse BC Partners, dat een minderheidsbelang behoudt. Synthon heeft zijn hoofdkantoor in Nijmegen en laboratoria in onder meer Tsjechië, Spanje, Chili en Argentinië. Het bedrijf telt ruim 1.600 medewerkers. Dankzij de investering kan Synthon zijn missie verder uitbouwen: betaalbare medicijnen wereldwijd beschikbaar maken.

Novartis koopt Calypso
Begin 2024 maakte het Zwitserse Novartis bekend het Nederlandse Calypso Biotech over te nemen voor bijna 400 miljoen euro. Met de overname krijgt Novartis toegang tot het medicijn CALY-002, dat zich richt op Interleukin-15 (IL-15), een auto-immuunziekte. Het middel bevindt zich in de fase 1b-trial en wordt getest bij patiënten met coeliakie (een ontstekingsreactie op gluten) en eosinofiele oesofagitis (een chronische allergische ontsteking van de slokdarm met een teveel aan witte bloedcellen). De verwachting is dat CALY-002 een effectieve behandeling biedt en de omzet van Novartis versterkt.

Royal DSM neemt Adare Biome over
Het Nederlandse Royal DSM nam in 2023 het Franse Adare Biome over, een bedrijf dat zich richt op de ontwikkeling van postbiotica: bioactieve stoffen die de darmgezondheid ondersteunen. Door de groeiende aandacht voor darmgezondheid groeit ook de markt snel.

De producten van Adare Biome worden al in 35 landen verkocht. Met de overname wil DSM zijn internationale aanwezigheid vergroten en de technologie ook toepassen in andere segmenten, zoals diervoeding.

Medios koopt Ceban
Het Nederlandse Ceban werd in 2024 overgenomen door het Duitse Medios. Ceban levert apotheekbereidingen aan apotheekketens, zelfstandige apotheken en ziekenhuizen in Nederland, België en Spanje. Met de overname, ter waarde van ongeveer 260 miljoen euro, wil Medios zijn positie in Europa verder versterken.

3. Fusies en overnames in de biotech en lifescience sector
Een belangrijke rol binnen deze sector is weggelegd voor pensioenfondsen. Zwiers: “We hebben voor een groot fonds een marktscan uitgevoerd, met specifiek de vraag waarin ze kunnen investeren om duurzaam een positieve impact te maken op de sector. Zo kunnen pensioenfondsen investeren in projecten die maatschappelijk breed draagvlak hebben.”

Later-Nijland ziet binnen een deelmarkt ook een duidelijke toename in transacties: “Er gebeurt veel in oncologie. Veel partijen willen daarin actief zijn, wat leidt tot meer aan- en verkopen.”

De rol van private equity
Binnen private equity duurt het vaak langer voordat bedrijven worden doorverkocht. Een goed voorbeeld is Enovation. In 2018 nam Main Capital het bedrijf over van VANAD Group. In de jaren daarna breidde Enovation zijn positie uit door verschillende kleine en middelgrote partijen over te nemen.

In 2024 verkocht Main Capital het bedrijf aan het Franse Legrand voor een bedrag tussen 500 miljoen en één miljard euro. Zwiers: “Legrand is wereldwijd een grote speler met een eigen healthcare-divisie. Dankzij deze overname konden ze hun portfolio verbreden en een totaaloplossing bieden.”

Conclusie
De Nederlandse biotech- en life sciences-sector blijft aantrekkelijk voor investeerders, ondanks een lichte terugval in het aantal nieuwe biobedrijven en de remmende werking van Europese regelgeving. Vooral binnen life sciences en healthcare technology ontstaan juist nieuwe kansen door de groeiende zorgvraag en de toenemende rol van digitale oplossingen. Deze combinatie maakt de sector zowel defensief als innovatief, met bewezen potentieel voor structurele waardecreatie.

Regelgeving bepaalt in sterke mate het tempo van innovatie, terwijl China zich ontwikkelt tot een belangrijke internationale speler dankzij een soepele markttoegang en jarenlange investeringen in technologische infrastructuur. Toch blijft de daadwerkelijke marktpenetratie beperkt door een gebrek aan vertrouwen bij consumenten, waardoor Chinese innovaties vaak via Europese of Amerikaanse partijen hun weg vinden naar de markt.

De voorbeelden van recente deals onderstrepen dat zowel strategische kopers als private equity vertrouwen houden in de sector. Van orphan drugs tot healthtech: de fusies en overnames laten zien dat bedrijven actief schaalvoordelen zoeken, innovatie versnellen en nieuwe toepassingen ontwikkelen. Daarmee blijft biotech en life sciences een dynamische markt, waarin technologie, regelgeving en globalisering de bepalende krachten zijn voor toekomstige groei.

LEES OOK: Sector Focus: Chemiebedrijven shoppen strategisch – Europese overnames in de lift