‘Technologische stap vaak vermomd als bedrijfsovername’

Zoals veel grote kantoren en organisaties publiceert DLA Piper jaarlijks een trendrapport, dit doet zij op basis van de data van de deals waar zij wereldwijd bij betrokken is. In normale jaren is de beschouwing van macro-economische trends en de analyse van de aanwijsbare patronen in deals en sectoren al belangrijk voor de strategische oriëntatie van de bedrijven en hun klanten, maar in een jaar dat opgeschud wordt door een steen in de vijver – zoals een flinke pandemie – zijn dit soort strategische verkenningen extra belangrijk om de betrokken partijen door de crisis te loodsen. DLA Piper houdt daarom de vinger aan de pols – Daphne Bens (47, partner) en Jochem Beurskens (38, partner) verzorgden het Nederlandse deel van het rapport en komen nu met een tussentijdse evaluatie.  

Blessing in disguise
Eerst maar het goede nieuws: de zwartste voorspellingen zijn niet uitgekomen. Beurskens: “In Q2 zagen we  paniek en leek de toestand dramatisch. Iedereen trok aan de handrem en M&A activiteit kwam nagenoeg tot stilstand. Onzekerheid is immers killing voor het doen van deals.”

Overheidssteun en rationele beschouwingen van wat nu echt de impact was van het virus op de bottom line heeft veel onzekerheid weggenomen, maar de initiële shock heeft er wel voor gezorgd dat veel bedrijven eens goed de zaken tegen het licht zijn gaan houden op een manier die bij economische meewind niet vanzelfsprekend is. “Covid is een blessing in disguise geweest voor veel bedrijven. Ze stellen zich nu voor de vraag:  waar moeten we ons op focussen? Partijen raakten veel meer in zichzelf gekeerd: wat kan ik goed, waar wil ik in groeien.” Bens vult aan: “Bedrijven gaan terug naar hun kernactiviteit, in plaats van alle opportunities najagen.”

Wat Bens ook ziet is dat er bepaalde ontwikkelingen in een stroomversnelling zijn gekomen. “In markten waar al consolidatie plaatsvond is dat versneld, vooral waar slagkracht nodig is. We staan samen sterker, denken veel bedrijven. Hier zit ook een financiële component aan, zoals Bens terecht opmerkt: “Neem nu grote investeringen als een online kanaal. Dat kan autonoom met gebruik van buffers, maar als daar op is ingeteerd dan werkt schaalvergroting ook.” Daarnaast zie je dat deze periode ook kansen biedt voor bedrijven om andere spelers uit de markt over te nemen die weinig reserves hebben en in een sector opereren waar het minder goed gaat door de Covid-19 pandemie. 

Dat het bijvoorbeeld in de Hospitality & Leisure-industrie niet supergoed gaat is geen verrassing, maar het gaat in sommige sectoren wel gewoon heel erg goed, ziet Beurskens. Aan de fundamentals van de kenniseconomie met een laagdrempelig investeringsklimaat is immers niet getornd. “Nederland is bij wijze van spreken goed in fietsen bouwen, maar we zijn ook heel sterk in tech. Wij zien bijvoorbeeld dat Amerikaanse bedrijven en investeerders graag naar Nederlandse techbedrijven kijken. Dat soort bedrijven gaat nu ook naar de beurs, want het geld is er wel degelijk.” Bens vult aan dat er ook genoeg activiteit is in Food & Agriculture: “De eerste levensbehoeften gaan gewoon door. Logistiek doet het ook goed, en alles wat met supply en bevoorrading te maken heeft.”

Maar dat is niet het hele verhaal. De impact van de enorme golf aan digitale veranderingen is in alle sectoren terug te zien. Bedrijven nemen steeds vaker concurrenten over vanwege hun concurrerende technologie. “Als je dealactiviteit ziet, is een technologische stap vaak vermomd als bedrijfsovername. Meer dan de helft van de techdeals worden gedaan door non-tech bedrijven.”
 
High & low
Inhoudelijk heeft de crisis ook impact op het transactiewerk. Advocaten moeten nu rekening houden met de overheidssteun die bedrijven ontvangen. Dat is complex, zegt Beurskens: “We moeten bij een deal nu rekening houden met overheidssteun en de voorwaarden die daaraan verbonden zijn. Je mag bepaalde dingen wel of niet doen wanneer je steun hebt genoten, zoals mensen ontslaan of bepaalde reorganisaties doorvoeren.”
Dat blijft de komende jaren relevant voor (internationale) deals, stelt Bens, die meteen een lijstje vragen heeft voor geïnteresseerde partijen: ‘in welke landen waar jullie actief zijn hebben jullie government support ontvangen, en wat moet je misschien nog terugbetalen?’ Kortom, het juridische totaalplaatje van veel bedrijven is een stuk complexer geworden door de economische interventie als gevolg van de coronacrisis.  

De ontwikkelingen betekenen ook veel bijleren en bijscholen voor de advocaten in de fijne kneepjes van de formuleringen en structureringen die uiting geven aan de uitzonderlijke noodsteun. Het noopt ook tot verdere samenwerking binnen de kantoren, merkt Bens op, want er moeten geregeld experts van andere vakgebieden zoals arbeidsrecht worden bijgeschakeld. Bens: “wat je ook ziet: meer litigation. We zien nu bij deals dat we vanaf het begin al meer samenwerken met onze litigation-afdeling met het oog op potentiële conflicten.” Daarbij mag worden aangetekend dat 90% van de deals die DLA Piper doet een of meer grensoverschrijdende elementen kent, dus dat er naast een breed scala aan juridische specialismen ook een uitgebreid netwerk van full-service kantoren in alle relevante jurisdicties nodig is – een positie die DLA Piper in staat stelt om wereldwijd nr. 1 te zijn in het hogere segment van de mid-market deals (nr. 2 in de Benelux).  

Bens geeft aan dat het ook persoonlijk schakelen is. Het zijn bijzondere tijden voor advocaten: “In mijn carrière ging het transactie sentiment normaal altijd met ups en downs. Soms zit je in een hausse, dan weer een neerwaartse spiraal. Het virus functioneert als een splijtzwam tussen sectoren die hard geraakt worden en sectoren die er niet of nauwelijks last van hebben of waar het zelfs een positief effect heeft. Nu komt het voor dat ik in de ochtend bezig ben op een deal in een markt met een hausse, maar in de middag op een deal zit bij een bedrijf in de problemen.” Het is een tijd van snelle auctions van ‘hot assets’ die een boom karakteriseren op de M&A markt, maar ook van problemen die je normaal alleen ziet in een crisis.
 
Bens sluit het interview af met een positieve noot: “het was en is voor veel cliënten een tijd van nu even doorkomen, maar ik heb vertrouwen in de toekomst. In de zomer was het voor hen alle hens aan dek, maar nu kijkt iedereen weer vooruit.”