Autodealers krijgen steeds vaker te maken met M&A

De autobranche is volop in beweging. De ene verandering is nog maar net begonnen of de volgende dient zich alweer aan. Een consoliderende markt met veel M&A transacties in de afgelopen periode.

Dat schrijft Aeternus Corporate Finance in het automotive Industry Rapport: Aanhaken of afhaken? 

Verwachtingen voor de komende jaren: verdere voortgang in de M&A transacties, maar ook een zichtbaar veranderende rol van fabrikanten en dealers, digitalisering van de showroom en voorraden, de opkomst van auto sharing en de effecten van elektrificatie op de werkplaats. Het is ‘aanhaken of afhaken’.

Autodealers krijgen steeds vaker te maken met M&A transacties. Het is steeds vaker te lezen dat er een kleine(re) autodealer is gekocht door een grotere speler. Deze consolidatieslag binnen deze branche zorgde voor 30 procent meer dealactiviteit in 2021 ten opzichte van 2020. Met name de grotere dealers hebben zichtbaar een actief acquisitie beleid: zeven van de acht kopende partijen die meerdere deals hebben gedaan, maakten in 2020 deel uit van de top 10 in de Dealer Top 100 van Aumacon.

In 2021 en 2022 zijn er in totaal 44 overnames gedaan. Deze overnames zijn gemaakt door 23 verschillende bedrijven. De zes bedrijven met de meeste overnames zijn: 
1. Van Mossel
2. Wensink
3. PON
4. Emil Frey
5. Herwers groep
6. Broekhuis 

Echter, Van Mossel staat ver aan kop betreft overnameaantallen met maar liefst acht overnames in 2021. 

Drijfveren van overnamegolf in branche
De rationale van de overnames kunnen worden onderverdeeld in vier categorieën; internationalisering, consolidatie, uitbreiding van merkenportefeuille en schaalgrootte. 
 
Een reden voor deze toename in fusies en overnames binnen de automotive branche is dus dat veel dealers aan het uitbreiden zijn binnen deze sector. Dealers breiden uit naar schadeherstel en lease, maar ook naar andere mobiliteitsmarkten zoals motoren, fietsers en campers. 

Opvallend is ook dat de consolidatieslag wordt geleid door de grootste dealerbedrijven in Nederland. De reden van deze trend is dat de grote dealerbedrijven hun onderhandelingspositie willen versterken ten opzichte van importeurs en fabrikanten. Grote dealergroepen zoals Van Mossel, PON en Emil Frey zijn door dit overnamebeleid van een dusdanige omvang dat ze een significante positie hebben in het afzetkanaal. 

Hier streven autodealers naar om er voor te zorgen dat ze een dealerorganisatie zijn met een sterke landelijke dekking en regionale aanwezigheid. Dit is belangrijk, want op deze manier kunnen importeurs en fabrikanten niet meer heen om deze grotere autodealers betreft autoverkopen en service- en onderhoudswerkzaamheden. 

Daarnaast bouwen dealergroepen aan een vermindering van merkafhankelijkheid doordat ze meer merken in de portefeuille krijgen, en daardoor verbreding van activiteiten naar lease en schadereparatie makkelijker gaat. Als laatste valt het op dat autodealers zich minder bezig houden met de branding van het automerk en meer met de branding van hun eigen dealerwinkel. Het opbouwen van een eigen merknaam en identiteit wordt dus steeds belangrijker.  

Positie deal verzwakt ten opzichte van de fabrikant 
Naast de bovengenoemde trends zijn er ook andere interessante ontwikkelingen in de markt die aan te wijzen zijn als drijfveer achter de grote aantallen fusies en overnames binnen deze sector. Allereerst heeft elektrificatie van de autosector een groot effect op het businessmodel. Elektrische auto’s vergen minder en een ander soort onderhoud. Hierdoor verdient de dealer minder marge op onderdelen en werkplaatsuren. 

Daarnaast leidt de elektrificatie naar grote investeringen in de werkplaats om de overgang bij te kunnen houden. De verwachte omzetdaling op onderdelen en werkplaatsuren en de grote investeringen zullen ergens gecompenseerd moeten worden. Bijvoorbeeld een hogere marge op de verkoop van auto’s. 

Daarnaast speelt de autobranche ook steeds meer in op een digitale showroom. Natuurlijk is het niet vanzelfsprekend dat consumenten een auto aanschaffen na deze alleen online te hebben gezien, maar toch stopt de autodealer hier investeringen in. Bijvoorbeeld in VR om de consument vanuit huis een realistische ervaring met de potentiële nieuwe auto te geven. Voordeel hiervan is dat de dealer op korte termijn operationele kosten kan verlagen. Verder is er ook minder voorraad nodig voor de fysieke showroom. 

Daarnaast zien we ook het ontstaan van de aflevercentra. Koop je bijvoorbeeld online een Tesla, dan haal je hem op in de aflevercentra in Tilburg en Groningen. Echter, het grote nadeel van deze ontwikkelingen is dat op deze manier de fabrikant steeds dichter bij de consument komt in de waardeketen. De functie van de showroom en de rol van de dealer wordt dan verder uitgehold. We zien ook de opmars van het agentuurmodel. Hierbij is de dealer een bemiddelaar tussen de fabrikant en consument en wordt de dealer op geen enkel moment eigenaar van de auto. Het gevolg van dit model is dat de marges bij autodealerbedrijven fors onder druk kunnen komen te staan en wederom wordt de waardeketen ingekort. 

Na het inzoomen op deze trends lijkt er een verklaring te zijn voor de gewenste uitbreiding van autodealers om zich in te dekken tegen de sterker wordende positie van importeurs en fabrikanten. Echter, voor de grote dealers is dit makkelijker gedaan dan voor de kleinere dealers. De kleinere dealers zullen steeds verder in het nauw gedreven worden en worden voor een keuze gezet; aanhaken of afhaken. Maar ook de grotere dealers zullen zich moeten voorbereiden op een zwakkere positie ten opzichte van de fabrikant door de digitalisering, elektrificatie, agentuurmodel en opkomst van aflevercentra en het inkorten van de waardeketen als gevolg.

Meer weten? Download hieronder het volledige rapport.