5 tips om M&A-kansen te benutten in coronacrisis

Nu de wereld geconfronteerd wordt met een ongekende crisis blijken de lessen van twaalf jaar geleden, toen de wereldeconomie te maken kreeg met een uiteenspattende vastgoedzeepbel, instortende financiële systemen en snel om zich heen grijpende onrust, een nuttige leidraad voor het sluiten van M&A-transacties.

De resultaten van de wereldwijde M&A-markt lopen gestaag terug sinds een piek in 2015; kopers hebben nu al tien opeenvolgende kwartalen geen waarde toegevoegd. Dit blijkt uit de meest recente cijfers van de Quarterly Deal Performance Monitor (QDPM) van Willis Towers Watson, uitgevoerd in samenwerking met Cass Business School. 

Met 170 afgeronde transacties in de eerste drie maanden van 2020 dalen de transactievolumes fors ten opzichte van het vorige kwartaal, en is zelfs sprake van een dieptepunt sinds begin 2014. Het onderzoek kijkt naar transacties die gedurende het eerste kwartaal werden afgerond, en daarom zal het effect van COVID-19 op de volumes dit kwartaal waarschijnlijk vooral voelbaar zijn bij overnametransacties door Aziatische bedrijven, terwijl in andere regio’s het effect vermoedelijk tot uiting zal komen in het aantal transacties dat in de komende kwartalen wordt afgerond. 

Gabe Langerak, hoofd M&A West-Europa bij Willis Towers Watson: “Alle transacties in dit laatste rapport dateren grotendeels van vóór de pandemie: ze zijn afgerond, en niet aangekondigd, in het eerste kwartaal van 2020. Ons onderzoek wijst dan ook op een gestaag dalende trend wat betreft het rendement en volume van M&A-transacties, maar sindsdien zijn de financiële markten in een versnelde duikvlucht beland door de onrust en volatiliteit naar aanleiding van COVID-19 en is de gebruikelijke M&A-activiteit danig verstoord.

Europa had voor de tweede achtereenvolgende keer een positief kwartaal achter de rug en leek de uitweg uit de negatieve spiraal te hebben gevonden. Dat was wellicht te danken aan meer duidelijkheid over de brexit en een over het algemeen positief marktsentiment. Helaas is de kans op een goed derde kwartaal uiterst klein vanwege de mogelijke recessie en doordat in maart en april zo weinig nieuwe transacties het licht zagen of zullen zien.

Hoe ernstig en langdurig de gevolgen van het virus zullen zijn zal grotendeels afhangen van het succes van de wereldwijde maatregelen om de verspreiding ervan tegen te gaan – die nog in volle gang zijn. Wat we wel weten, is dat bedrijfsbestuurders lering kunnen trekken uit eerdere recessies, zoals de financiële crisis in 2007-2008, bij het opstellen van hun plannen voor herstel en groei. We moeten leren van het verleden en deze tijd benutten om nieuwe creatieve werkwijzen te ontwikkelen, hetgeen waarschijnlijk van invloed zal zijn op hoe M&A-transacties er in de toekomst uit zullen zien.”

Twaalf jaar na de financiële crisis: vijf lessen 
Nu het virus zich in hoog tempo blijft verspreiden, laten grillige markten zich reeds verleiden tot irrationele beslissingen, waardoor talloze transacties momenteel in een schemergebied verkeren. Uit de analyse van Willis Towers Watson blijkt echter dat de M&A-markt niet volledig tot stilstand zal komen, omdat lagere aandelenkoersen en talloze organisaties die willen herstructureren voor nieuwe M&A-kansen zullen zorgen, en stuk voor stuk zullen ze innovatieve manieren moeten vinden om marktaandeel te veroveren.

Hoewel het huidige economische klimaat in veel opzichten verschilt van dat van twaalf jaar geleden, lijken vijf lessen nog altijd even relevant voor directies die hun bedrijf door de huidige crisis heen proberen te loodsen: 

1. Focus op mensen
Bedrijfsstrategieën worden ten uitvoer gebracht door mensen. Eerdere crises hebben laten zien dat organisaties die hun transactieteams rustig en gefocust weten te houden, niet te snel toehappen bij kansen die misschien te mooi zijn om waar te zijn, maar passende actie ondernemen wanneer kansen zich aandienen, goed zullen gedijen. Des te meer daar de huidige gezondheidscrisis tastbare gevolgen heeft die ons allemaal persoonlijk treffen en verder reiken dan het financiële aspect. Toonaangevende organisaties richten zich nu primair op het beschermen en ondersteunen van hun mensen, waaronder hun dealmakers en hun bredere personeelsbestand. 

2. Elk nadeel heeft zijn voordeel
Door de huidige neergang zal de markt overspoeld worden met noodlijdende, goedkopere activa. Een vroegtijdige en weldoordachte analyse van de assetallocatie is het enige beproefde recept om van de nood een deugd te maken. Strategisch beleggen – in goede en slechte tijden – vereist dat kopers het hoofd koel houden, blijk geven van kostendiscipline en financiële behoedzaamheid, en kansen in kaart brengen die rendement garanderen binnen een redelijke terugverdientijd. 

3. De korte termijn is essentieel, maar verlies de lange termijn niet uit het oog 
Tijdens de recessie van 2007-2009 gaven ondernemingen de voorkeur aan kortetermijnacties boven langetermijninitiatieven, en gingen ze reactief in plaats van proactief te werk. Elk bedrijf moet oog hebben voor de korte termijn om rendabel te zijn, maar bedrijven die op koers blijven en vasthouden aan strategische langetermijninvesteringen zijn ook na de crisis nog verzekerd van succes. 

4. M&A-transacties zullen langer duren en minder voorspelbaar worden
In 2008 werd de overnamecapaciteit van bedrijven ondermijnd door een gebrek aan beschikbaar krediet, kelderende aandelenmarkten en een wereldwijde financiële crisis, en daarmee kwam een einde aan vijf jaar van gestaag toenemende transactievolumes. 
12 jaar later is het afronden van transacties nog altijd even complex, met thuiswerkende dealmakers, locatiebezoeken waaraan allerlei voorwaarden worden gesteld, virtuele directie- en deskundigenvergaderingen, moeizamere financiering met vreemd vermogen en wettelijke goedkeuring die langer op zich laat wachten nu overheden en regelgevingsinstanties hun handen vol hebben aan COVID-19. 

Om aan deze problemen tegemoet te komen en het due diligence-proces te faciliteren, kunnen bestaande technologieën zoals virtuele datarooms en videoconferenties worden gebruikt. Naarmate deze situatie grotere gevolgen heeft voor M&A-transacties, zullen stakeholders meer flexibiliteit en creativiteit moeten laten zien, als ze kansen willen benutten.

5. Uitvoeringsplannen en synergiedoelen moeten worden herzien
Gezien de huidige situatie moeten in het eerste kwartaal van 2020 afgeronde transacties tegen het licht worden gehouden, en de verwachte synergievoordelen van toekomstige transacties opnieuw worden beoordeeld. Deze beoordeling moet rekening houden met huidige marktomstandigheden en de bredere risico’s die een herstructurering van het personeelsbestand met zich meebrengt voor de merkreputatie, en daarnaast openstaan voor verwijten dat overnemende bedrijven profijt trekken van een wereldwijde gezondheidscrisis. 

Gabe Langerak voegt hieraan toe: “Na een lange periode van hoogconjunctuur op de financiële markten klagen kopers dat zo veel geld is opgegaan aan zo weinig transacties, waardoor aantrekkelijk geprijsde activa schaars zijn. Voor beleggers die tot dusver de kat uit de boom hebben gekeken is het nu tijd om hun kortetermijnvisie op de waarde van ondernemingen in te ruilen voor een langetermijnperspectief. Door waar voor hun geld te eisen, risicos te herprijzen en selectieve kansen te benutten, en door de tijd nemen om de cultuur van het over te nemen bedrijf te toetsen aan hun eigen cultuur, zullen kopers concrete mogelijkheden voor M&A-transacties op het spoor komen.”